Kəsmik – insan orqanizmi üçün faydalı qidalardan biri olan, qatılaşmış sud məhsulu.
Azərbaycanda xalq arasında kəsmik hazırlamaq üçün təzə sağılmış südə bir qədər qatıq əlavə edilir və ocağa qoyulur, süd qaynama dərəcəsinə çatanda kəsilir (çürüyür). Hazır məhlulu torbaya töküb süzürlər. Azərbaycanın bir sıra rayonunda dələmədən də kəsmik hazırlanır. Kəsmiyin sənaye istehsalı üçün süd turşusu bakteriyaları ilə süd mayalandırılır və zərdab kənar edilir. Kəsmiyin tərkibində zülal, yağ və süd şəkəri ilə yanaşı əvəz olunmayan çoxlu metionin və lizin amin turşuları, kalsium, fosfor, dəmir, maqnezium və s. vardır. Yağlılığına görə kəsmik yağlı (ən azı 18%), yarım yağlı (9%), yağsızlaşdırılmış (0,6%) növlərə bölünür. 100 q yağlı kəsmiyin kaloriliyi 230 kkal-dir (960 kc). 1 kq belə kəsmik yağlılığı 3,0—3,5% olan 5,9—6,9 kq süddən hazırlanır. Hazırda 55 növdən artıq kəsmikli məmulat (kəsmikli tort, krem və s.) istehsal edilir.
6-7-ci ayda südəmər yaşda uşağın kəsmik qəbul etməsi çox faydalıdır. Uşaq üçün yalnız xüsusi uşaq qidası kimi nəzərdə tutulan kəsmik istifadə etmək olar. Kəsmik ilk dövrlərdə ½ çay qaşığı həcmində qəbul edilməli, sonra isə bu, tədricən bir dəfəyə qida qəbulu üçün 30 q-a qədər artırıla bilər. Bu adətən günorta yeməyi porsiyasıdır. Bu yemək meyvə püresi ilə xüsusilə dadlı ola bilər.[1]
- Kəsmik Arxivləşdirilib 2016-02-14 at the Wayback Machine
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2010-12-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-23.