Kənd təsərrüfatı marketinqi (ing. Agricultural marketing) — kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalçıdan istehlakçıya çatdırılması prosesində həyata keçirilən bütün fəaliyyətləri əhatə edir.[1] Bu prosesə məhsulun yığımı, emalı, qablaşdırılması, saxlanması,[2][3] daşınması və satışa çıxarılması daxildir. Kənd təsərrüfatı marketinqinin əsas məqsədi fermerlərin məhsullarını daha effektiv şəkildə bazara çıxarmaq, istehlakçılara isə keyfiyyətli və təzə məhsullar təqdim etməkdir.[4]
Kənd təsərrüfatı marketinqi yalnız məhsulların satışı ilə məhdudlaşmır,[5] həm də qiymətlərin müəyyənləşdirilməsi, bazar tələbinin analizi və məhsulların dəyərinin artırılması ilə məşğul olur. Bu sahə fermerlərin gəlirlərinin artırılmasına, istehlakçıların isə daha əlverişli qiymətlərlə məhsullara çıxış əldə etməsinə kömək edir.[6] Kənd təsərrüfatı marketinqinin düzgün təşkil edilməsi kənd təsərrüfatı məhsullarının israfını azaldır və ərzaq təhlükəsizliyinə töhfə verir.[7]
Kənd təsərrüfatı marketinqi iqtisadiyyatın dayanıqlılığında mühüm rol oynayır,[8] lakin bu sahə müxtəlif problemlərlə də üzləşir. İnfrastruktur çatışmazlığı, saxlama və daşınma imkanlarının məhdudluğu, bazar məlumatlarının qeyri-şəffaflığı kimi çətinliklər fermerlər üçün ciddi maneə yaradır.[9] Bununla belə, müasir texnologiyalar və rəqəmsal platformalar kənd təsərrüfatı marketinqinin inkişafına yeni imkanlar yaradır. Fermerlər indi məhsullarını birbaşa istehlakçılara sataraq vasitəçilərdən asılılığı azalda və gəlirlərini artıra bilərlər.[10]
- ↑ Abbott, John Cave; Food and Agriculture Organization of the United Nations. Marketing Improvement in the Developing World: What Happens and what We Have Learned. Food & Agriculture Org. 1986. 3–. ISBN 978-92-5-101427-1.
- ↑ Tracey-White, John. "Planning and Designing Rural Markets". Rome: Food And Agrilculture Organization Of The United Nations. 2003. 2019-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-14.
- ↑ Marocchino, Cecilia. "A guide to upgrading rural agricultural retail markets" (PDF). Rome: Food And Agrilculture Organization Of The United Nations. 2009. 2024-06-24 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2025-01-14.
- ↑ Tracey-White John. "Wholesale markets: Planning and Design Manual". Rome: FAO. 20 April 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 April 2017.
- ↑ Reardon T.; Timmer P.; Berdegue J. "The Rapid Rise of Supermarkets in Developing Countries: Induced Organizational, Institutional, and Technological Change in Agrifood Systems" (PDF). electronic Journal of Agricultural and Development Economics. 19 April 2017 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 19 April 2017.
- ↑ Tracey-White, J. "Retail markets planning guide". FAO, Rome. 1995. 2019-02-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-14.
- ↑ Goyal, Aparajita. "Information, Direct Access to Farmers, and Rural Market Performance in Central India". July 2010. 2012-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-14.
- ↑ Shepherd, Andrew W. "Market information services – Theory and Practice" (PDF). FAO, Rome. 1997.
- ↑ Shepherd, Andrew W. "Understanding and Using Market Information" (PDF). FAO, Rome. 2000. 2020-09-19 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2025-01-14.
- ↑ Shepherd, Andrew. "LESSONS FOR SUSTAINABILITY Failing to scale: ICT4Ag-enabled services" (PDF). CTA. 25 March 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 26 August 2024.
- Esoko (TradeNet) market information service for West Africa
- Regional Agricultural Trade Intelligence Network for East Africa
- Agricultural and Food Marketing Association of Asia and the Pacific (AFMA)
- Rural Finance Investment and Learning Centre
- Marketing, Alternative Farming Systems Information Center, National Agricultural Library (NAL)