I Pedru (port. Pedro I; 12 oktyabr 1798[1][2][…] – 24 sentyabr 1834[1][2][…]) — Cənubi Amerikada "Liberator" ləqəbi ilə tanınmış, Braziliya imperiyasının qurucusu və ilk hökmdarı.
| I Pedru | |
|---|---|
| port. Pedro I port. Pedro I do Brasil | |
 | |
| 10 mart 1826 – 2 may 1826 | |
| Əvvəlki | VI Juan |
| Sonrakı | II Mariya |
| 12 oktyabr 1822 – 7 aprel 1831 | |
| Əvvəlki | VI Juan |
| Sonrakı | II Pedro |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Pedro de Alcântara Francisco António João Carlos Xavier de Paula Miguel Rafael Joaquim José Gonzaga Pascoal Cipriano Serafim |
| Doğum tarixi | 12 oktyabr 1798[1][2][…] |
| Vəfat tarixi | 24 sentyabr 1834[1][2][…] (35 yaşında) |
| Vəfat səbəbi | vərəm |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, bəstəkar, şair, monarx |
| Atası | VI Juan |
| Anası | İnfanta Şarlotta |
| Uşaqları | |
| Ailəsi | Braqanza sülaləsi |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | musiqi[3], bəstəkar |
|
|
|
| Təltifləri |
                      |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1822-ci ildə Portuqaliya parlamenti ilk koloniya statusuna geri dönmək istəyəndə, Braziliyalılar, Don Pedro Jose Boni Faciə deAndrada Silvanın liderliyində müstəqillik hərəkətlərini başlatdılar və 7 sentyabr 1822-ci ildə müstəqilliklərini elan edib, 1824-cü ildə liberal bir konstitusiya qəbul etdilər. Nizamsız döyüşlərdən sonra Portuqaliyalılar Braziliyanın müstəqilliyini qəbul etmək məcburiyyətində qaldılar. Braziliya 1889-cu ilə qədər krallıqla idarə edildi.
Latın Amerikasında ən uzun müddət krallıqla idarə edilən tək ölkə Braziliya idi. 1831-ci ildə Don Pedro, oğlu İkinci Don Pedroya taxtı tərk etməyi tələb etdiı. İkinci Don Pedro zamanında müasir Braziliyanın təməlləri atıldı. 1888-ci ildə 800.000 kəndliyə azadlıq verildi. 1889-cu ildə qansız bir zərbə ilə krallıq idarəsi yıxılaraq respublika idarəsi quruldu. 1914-cü ildə siyasi birliyi təmin edən Braziliya, bütün dünya ölkələri tərəfindən tanınmışdır.
- ↑ 1 2 3 4 Itaú Cultural Dom Pedro I, Imperador do Brasil // Enciclopédia Itaú Cultural (порт.). São Paulo: Itaú Cultural, 2001. ISBN 978-85-7979-060-7
- ↑ 1 2 3 4 Lundy D. R. Dom Pedro IV de Bragança, Rei de Portugal // The Peerage (ing.).
- ↑ Musica Brasilis Project.