Hudzon körfəzi şirkəti (ing. Hudson's Bay Company, HBC; Hudzonbay şirkəti kimi 1870-ci illərədək tərcümə edilmişdir[4]) —1670-ci ildə təsis olunmuş, Şimali Amerikanın ən qədim ticarət şirkətlərindən biridir. Şirkət əvvəlcə Böyük Britaniyanın kral patenti ilə yaradılmış və əsas məqsədi Şimali Amerikanın geniş ərazilərində kürk ticarətini inkişaf etdirmək olmuşdur. Təsis olunduğu dövrdən etibarən, Hudzon körfəzi şirkəti qitənin kolonial və iqtisadi inkişafında mühüm rol oynamışdır.[5]
| Hudzon körfəzi şirkəti | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Tipi | səhmdar cəmiyyəti |
| Sənaye | pərakəndə, ticarət[1] |
| Təsis tarixi | 2 may 1670[2] |
| Baş qərargahın yeri | |
| Struktur | |
| İşçi sayı |
|
| hbc.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Hudzon körfəzi şirkəti 2 may 1670-ci ildə II Çarlzın fərmanı ilə təsis olunmuş və "Ruperts Torpağı" (indiki Kanada ərazisinin böyük hissəsi) üzərində ticarət hüquqları əldə etmişdir. Şirkətə ilk rəhbərlik edən şəxslər arasında Şahzadə Rupert də vardı və onun şərəfinə ərazi bu adla tanındı.[6]
XVII – XVIII əsrlərdə şirkət Kanada ərazisində müxtəlif ticarət məntəqələri və qalalar quraraq, yerli xalqlarla ticarət əlaqələri qurmuşdur. Əsas məhsul isə bəbirkürkü, [7]susamurları və digər dəyərli heyvan dəriləri olmuşdur. Şirkətin əsas rəqiblərindən biri Şimali-Qərb Şirkəti (ing. North West Company) idi. 1821-ci ildə bu iki şirkət birləşdirildi və HBC daha da güclənmişdir.[8]
XX əsrin ortalarından etibarən şirkət kürk ticarətindən uzaqlaşaraq, pərakəndə satış sektoruna keçid etmişdir. Bu gün "Hudson’s Bay Company" Kanadada fəaliyyət göstərən iri ticarət mağazaları şəbəkəsinə malikdir. Onun sahibi olduğu mağazalara "Hudson's Bay", "Saks Fifth Avenue", "Saks OFF 5TH" və digərləri daxildir.[9]
Hudzon körfəzi şirkəti uzun müddət Kanadanın geniş ərazilərinə faktiki olaraq nəzarət etmişdir. O, həm iqtisadi, həm də inzibati baxımdan təsirli bir qüvvəyə çevrilmişdi. 1869-cu ildə şirkət öz torpaqlarının böyük hissəsini yeni yaranmış Kanada hökumətinə satmışdır. Bu hadisə "Rupert Torpağının satışı" kimi tanınır və Kanada Konfederasiyasının genişlənməsində mühüm addım olmuşdur.[10][11]
HBC, Kanada tarixində və mədəniyyətində mühüm yer tutur. Şirkətin simvolu olan Hudzon körfəzi battanı (HBC point blanket) və loqotipi milli kimliyin bir hissəsinə çevrilmişdir. Şirkətin arxivləri və tarixi materialları bu gün də tədqiqatçılar üçün dəyərli mənbədir.[12][13]
- ↑ Hudson's Bay Company // 20th Century Press Archives. 1908.
- ↑ https://www.archeion.ca/hudsons-bay-company-fonds.
- ↑ Baker Nathan. Pro Pelle Cutem Arxivləşdirilib 2020-10-22 at the Wayback Machine // The Canadian Encyclopedia.
- ↑ Доклад Комитета об устройстве русских американских колоний Arxivləşdirilib 2020-11-05 at the Wayback Machine. — СПб.: Тип. Департамента внешней торговли, 1863. — С. 61.
- ↑ Bain, Marc. "Saks is turning its back on department stores". Quartz. 5 March 2021.
- ↑ Andra-Warner E. Hudson's Bay Company Adventures: Tales of Canada's Fur Traders Arxivləşdirilib 2020-10-28 at the Wayback Machine. — Heritage House Publishing, 2009. — pp. 21–25.
- ↑ Alex Herring. "Saks Fifth Avenue parent HBC to acquire Neiman Marcus Group in $2.65 billion deal". CNBC. July 4, 2024. İstifadə tarixi: July 4, 2024.
- ↑ Willson H. B. The Great Company (1667–1871): A History of the Honourable Company of Merchants-adventurers. — New York, 1900. — p. 26.
- ↑ "Hudson's Bay splitting stores from online marketplace to create two businesses". CTV News. 12 August 2021.
- ↑ Thomas, Lauren. "Saks Fifth Avenue owner spins e-commerce site into separate business". CNBC. 5 March 2021.
- ↑ Howland, Daphne. "With $200M from private equity, Saks Off 5th online will go it alone". RetailDive. 22 June 2021.
- ↑ Clark, Evan. "Saks Off 5th Splits E-commerce and Retail". WWD. 21 June 2021.
- ↑ Jackson, Adam. "Saks Off 5th Will Become $1 Billion Standalone Online Business". Bloomberg. 21 June 2021.
- hbc.com — rəsmi saytı
- HBC Heritage website Arxivləşdirilib 7 may 2017 at the Wayback Machine
- Hudson's Bay Company Archives – held by the Government of Manitoba
- Bay Company tərəfindən əsərlər Qutenberq layihəsində
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Hudzon körfəzi şirkəti İnternet arxivində
- John Work Papers. 1823–1862. 0.42 cubic feet (1 box). At the Labor Archives of Washington, University of Washington Libraries Special Collections. Contains records from Work's service as an officer of the Hudson's Bay Company at various company settlements, including Fort Vancouver, Fort Colvile, Spokane House, Fort Simpson, Fort Nisqually, and Fort Victoria.
- Hudson's Bay Company papers at the University of Oregon
- The Other Side of the Ledger: An Indian View of the Hudson's Bay Company
- The Canadian Encyclopedia, The Hudson's Bay Company Arxivləşdirilib 16 oktyabr 2013 at the Wayback Machine
- H. Bullock-Webster fonds – An artistic rendition of the Canadian fur trade, from the UBC Library Digital Collections, depicting social life, activities and customs in Hudson's Bay Company posts in the 19th century
- Elizabeth F. Washburn Journal on her experiences on board the Hudson's Bay Company's supply ship "Rupertsland" at Dartmouth College Library
- ZBW-nin XX əsrin mətbuat arxivində Hudzon körfəzi şirkəti Documents and clippings about