Hortobad Milli Parkı (mac. Hortobágyi Nemzeti Park) — Macarıstanın şərqində, Böyük Macarıstan düzənliyində yerləşən və ölkənin ilk milli parkı hesab olunan təbiət qoruğu. [3]1973-cü ildə yaradılmış bu park, həm də UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına daxil edilmişdir. Sahəsi təxminən 800 kvadrat kilometrdir və əsasən düzənlik, çəmənlik və bataqlıq landşaftları ilə tanınır.[4]
UNESCO-nun Ümumdünya irsi obyekti | |
---|---|
Hortobad Milli Parkı | |
![]() | |
Ölkə | |
Tip | Mədəni |
Kriteriya | (iv)[d][1], (v)[d][1] |
Keçid | 474 |
Daxil edilməsi | (23 sessiya) |
Hortobad, Avropanın ən iri təbii çəmənliklərindən biri olan Pusta düzənliyinin bir hissəsini təşkil edir. Bu ərazi xüsusilə geniş, düz torpaqları, zəngin flora və faunası ilə seçilir. [5]Parkda 300-dən artıq quş növü qeydə alınmışdır ki, bunlara qartal, qağayı, pelikan, qırmızı durna və digər nadir növlər daxildir. Ərazidə həmçinin su hövzələri, qədim bataqlıqlar və su kanalları vardır ki, bunlar müxtəlif ekosistemlərin formalaşmasına şərait yaradır. Xüsusilə payız aylarında minlərlə turna və qırqovul bu ərazilərdə dayanır və miqrasiya zamanı burada istirahət edir.[6]
Hortobad ərazisi yalnız təbiəti ilə deyil, həm də mədəni irsi ilə məşhurdur. Bu ərazi Macarıstanın ən qədim kənd təsərrüfatı mədəniyyətlərindən birinə ev sahibliyi etmişdir.[7][8] Ənənəvi çoban həyatı, qədim otlaq üsulları və yerli memarlıq elementləri bu ərazidə qorunub saxlanılır. Parkın simvoluna çevrilmiş Hortobad doqquztağlı körpüsü XVIII əsrə aiddir və yerli memarlıq nümunəsi kimi tanınır. Həmçinin burada yerləşən çoban muzeyi və folklor festivalları regionun mədəni zənginliyini nümayiş etdirir.[9]
Hortobad Milli Parkı hər il minlərlə turistin maraq dairəsinə düşür. Burada müşahidə qüllələri, ekoloji marşrutlar, quş müşahidə nöqtələri və təbiət mərkəzləri fəaliyyət göstərir. [10]Park ərazisində ekoturizm təşviq olunur və ətraf mühitin qorunması əsas prioritet kimi qəbul edilir. UNESCO tərəfindən 2000-ci ildə Dünya İrsi Siyahısına daxil edilmiş Hortobad, Avropada təbii landşaftların və ənənəvi təsərrüfat sistemlərinin qorunduğu nadir məkanlardan biridir.[11] Hortobad Milli Parkı nadir növlərin və təbii landşaftların qorunması üçün müxtəlif proqramlar həyata keçirir. Avropa İttifaqının “Natura 2000” layihəsi çərçivəsində parkın bioçeşidliliyi daim izlənir və qorunur.[12]
- ↑ 1 2 3 4 http://whc.unesco.org/en/list/474.
- ↑ 1 2 http://www.unesco.org/mabdb/br/brdir/directory/biores.asp?code=HUN+02&mode=all.
- ↑ "Hortobágy". Ramsar Sites Information Service. İstifadə tarixi: 25 April 2018.
- ↑ "Hortobágy National Park - the Puszta". UNESCO World Heritage Centre. UNESCO. İstifadə tarixi: 2010-06-21.
- ↑ "A Világörökség Bizottság 26. Ülése". 2007-12-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-12-08.
- ↑ "Hortobágy National Park, The Hungarian Puszta" (PDF). Nomination file for inscription of the Hortobágy National Park to the World Heritage List. Ministry for Environment and Regional Policy, Republic of Hungary. 1999. 4–5. İstifadə tarixi: 30 April 2023.
- ↑ Margret Bunzel-Drüke: "Projekt Taurus – En økologisk erstatning for uroksen." Arxivləşdirilib 2011-10-17 at the Wayback Machine Translated into Danish by Karsten Thomsen. Lohne: ABU 2004; Århus: Nepenthes, 2005. Retrieved 26 November 2013. (dan.)
- ↑ Waltraut Zimmermann, Lydia Kolter, Istvan Sandor: Naturschutzprojekt Hortobágy – Jahresbericht 2003. Arxivləşdirilib 2013-12-03 at the Wayback Machine Zeitschrift des Kölner Zoo 2004. Retrieved 26 November 2013. (alm.)
- ↑ "Hortobágy National Park - the Puszta". UNESCO World Heritage Convention. United Nations Educational Scientific and Cultural Organization. İstifadə tarixi: 30 April 2023.
- ↑ "Hortobágy National Park (Hungary)". darksky.org. 2016-10-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-18.
- ↑ Lengyel S, Tar J, Rózsa L. "Flock size measures of migrating Lesser White-fronted Geese Anser erythropus" (PDF). Acta Zoologica Academiae Scientiarum Hungaricae. 58. 2012: 297–303.
- ↑ "Hortobágy Forced Labour Camps 1950-1953 (Excerpt)".