Gümüşü hibbon və ya Yava hibbonu (lat. Trachypithecus crepusculus) — Şərqi və Cənub-Şərqi Asiyaya endemik əntərmeymunlar fəsiləsinə aid meymun növü.[1]
| Hind-Çin boz lanquru | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Hind-Çin boz lanquru |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
||||||||
| ||||||||
Əvvəllər Fare yarpaq meymunu (T. phayrei) ilə eyni növ hesab edilirdi, lakin 2009-cu ildə aparılan araşdırmada onun fərqli bir növ olduğu və T. obscurus xəttinin ən əsas üzvü olduğu müəyyən edildi ki, bu xətt bir neçə digər növü əhatə edir. Daha sonrakı araşdırmalar onun qədim obscurus qrupundan olan lanqurlar və Tenasserim lutungu (T. barbei) arasında qədim hibridləşmədən yaranan hibrid bir növ olduğunu göstərdi.[2][3][4]
Bu növ bütün Hind-Çin yarımadası ərazisində məskunlaşıb. Onlar şimali Taylanddan şərqdə Vyetnama və qərbdə şərqi Myanmaya qədər, həmçinin şimalda Salvin çayının cənubundakı Çinin cənubuna qədər yayılıb.[5]
Karst meşələrində yaşayan və əsasən yer sakinləri olan lanqurlardan fərqli olaraq, Hind-Çin boz lanquru qoca yaşıl meşələrdə yaşayır və əsasən ağac sakinləri olan bir həyat tərzi keçirir.
Bu növün populyasiyasının təxminən 2,400–2,500 yetkin fərddən ibarət olduğu düşünülür. Yaşayış mühitinin məhv edilməsi və xüsusilə Vyetnam və Laosda ovlanma təhlükəsi ilə üzləşir. Bu səbəbdən Laosda növün sürətli azalması baş verib.[6]
- ↑ Nadler, Tilo. "Evolutionary History and Phylogenetic Position of the Indochinese Grey Langur (Trachypithecus Crepusculus)". Vietnamese Journal of Primatology. 2024-12-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-25.
- ↑ Roos, Christian; Liedigk, Rasmus; Thinh, Van Ngoc; Nadler, Tilo; Zinner, Dietmar. "The Hybrid Origin of the Indochinese Gray Langur Trachypithecus crepusculus". International Journal of Primatology. 40 (1). 2017-12-18: 9–27. doi:10.1007/s10764-017-0008-4. ISSN 0164-0291.
- ↑ Quyet, Le Khac; Nadler, Tilo; Group), L. Yongcheng (IUCN SSC Primate Specialist. "IUCN Red List of Threatened Species: Trachypithecus crepusculus". IUCN Red List of Threatened Species. 2015-11-21. 2020-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-25.
- ↑ Parks, Creative Commons Attribution-ShareAlike 4 0 International Thai National. "Trachypithecus crepusculus, Indochinese grey langur". Thai National Parks (ingilis). İstifadə tarixi: 2021-11-18.
- ↑ Ma, Chi; Xiong, Wei-Guo; Yang, Li; Zhang, Lu; Tomlin, Peter Robert; Chen, Wu; Fan, Peng-Fei. "Living in forests: strata use by Indo-Chinese gray langurs (Trachypithecus crepusculus) and the effect of forest cover on Trachypithecus terrestriality". Zoological Research. 41 (4). 2020-07-18: 373–380. doi:10.24272/j.issn.2095-8137.2020.047. ISSN 2095-8137. PMC 7340518 (#bad_pmc). PMID 32390372 (#bad_pmid).
- ↑ Yongcheng, L.; Nadler, T.; Quyet, L.K. "Trachypithecus crepusculus". IUCN Red List of Threatened Species. 2021. 2021: e.T136920A204397334. İstifadə tarixi: 18 November 2021.