Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.
 Kömək
Kitab yaradıcısı ( deaktiv et )
 Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin Kitabı göstər (0 səhifə) Səhifə təklif edin

Hidayət Cəfərov

Azərbaycan arxeoloqu
  • Məqalə
  • Müzakirə

Hidayət Cəfərov (tam adı: Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov; 8 sentyabr 1946[1], Əlinəzərli, Beyləqan rayonu) — arxeoloq, tarix elmləri doktoru, professor.[4]Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimi (2006); "Tərəqqi" medalı mükafatçısı (2011); AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun "Orta və son tunc dövrü arxeologiyası" şöbəsinin baş elmi işçisi; 1971–1979-cu illərdə Gəncə-Qazax arxeoloji ekspedisiyasının tərkibində üzv, dəstə rəisi, ekspedisiya rəisi; 1980-ci ildən "Qarabağ" arxeoloji ekspedisiyasının çöl tədqiqatlarının rəis müavini, 2008-ci ildən ekspedisiya rəisi; Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti "Humanitar fənlər" kafedrasının professoru.[5][6]

Hidayət Cəfərov
Hidayət Fərrux oğlu Cəfərov
Doğum tarixi 8 sentyabr 1946(1946-09-08)[1] (79 yaş)
Doğum yeri
  • Əlinəzərli, Beyləqan rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Uşaqları Diana Cəfərova
Dilarə Cəfərova
Elm sahələri arxeologiya, tarix
Elmi dərəcəsi
  • tarix elmləri doktoru
Elmi adı
  • professor
İş yerləri
  • AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu,
  • Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
Təhsili
  • Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
Elmi rəhbəri İdeal Nərimanov
Tanınmış yetirmələri Abbas Seyidov, Tükəzban Göyüşova, Cəmilə Həsənova
Tanınır arxeoloq, pedaqoq
Mühüm layihələri Eneolit, Tunc və Erkən dəmir dövründə ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi və etnik-mədəni proseslərin tədqiqi;
Azərbaycanda proto şəhər sivilizasiyasının təşəkkülü və inkişafı;
Qarabağ bölgəsinin arxeoloji irsinin tədqiqi;
Kur-Araz, Üzərliktəpə, Xocalı-Gədəbəy arxeoloji mədəniyyətlərinin təşəkkülü, xarakterik xüsusiyyətləri, yayılma arealı, lokal variantlarının müəyyən edilməsi;[2]
Azərbaycanda Böyük İctimai Əmək bölgulərini şərtləndirən amillərin təhlili, araşdırılması
Üzvlüyü AMEA AA İnstitutu Elmi Şurası[3]
AMEA AA İnstitutu Dissertasiya Müdafiə Şurası
Mükafatları "Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimi" fəxri adı (2006) "Tərəqqi" medalı (2011)[4]
Hidayət Cəfərov Atropatena dövrü nekropolunda çöl tədqiqatlarının monitorinqi zamanı. Yardımlı, 2024

Hidayət Cəfərov 1968-ci ildən pedaqoji fəaliyyətlə, 1970-ci ildən bugünə kimi isə pedaqoji və elmi fəaliyyətlə məşğuldur.

Tunc dövrünə aid Xudu təpə yaşayış yerində arxeoloji tədqiqatların monitorinqi. Cəlilabad, 2023

Mündəricat

  • 1 Həyatı
    • 1.1 Ailəsi
  • 2 Elmi fəaliyyəti
    • 2.1 Pedaqoji fəaliyyəti
  • 3 Elmi əsərləri
  • 4 Mükafatları
  • 5 Həmçinin bax
  • 6 İstinadlar
  • 7

Həyatı

Hidayət Cəfərov, 1946-cı il sentyabrın 8-də Beyləqan rayonunun Əlinəzirli kəndində anadan olub. 1953–1961-ci illərdə Beyləqan rayonunun Aşıxlı kənd 8 illik məktəbini, 1961–1964-cü illərdə Beyləqan şəhər 1№-li orta məktəbini bitirmişdir.[7]

1964–68-ci illərdə indiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Tarix fakültəsində təhsil almış və həmin İnstitutu fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1968-ci ilin dekabrına qədər Beyləqan rayonu Əlinəzirli kənd orta məktəbində əvvəl müəllim, sonra isə tədris işləri üzrə direktor müavini vəzifəsində çalışmış, 1968–1969-cu illərdə isə Sovet ordusu sıralarında hərbi xidmətdə olmuşdur.

Ailəsi

Hidayət Cəfərov evlidir, 2 övladı və 4 nəvəsi var.

Elmi fəaliyyəti

Hidayət Cəfərov 1970-ci ildən Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Tarix İnstitutu, "Qədim arxeologiya" şöbəsində baş laborant vəzifəsində çalışmağa başlayıb. 1971-ci ilin iyunun 1-dən kiçik elmi işçi vəzifəsinə keçirilmiş, 1971–1974-cü illərdə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutunda "Arxeologiya" ixtisası üzrə aspirantura təhsili almışdır. 1978-ci ilin martında Ermənistan SSR EA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun ixtisaslaşdırılmış Elmi Şurasında "Azərbaycanın son tunc və ilk dəmir dövründə Ön Asiya ölkələri ilə əlaqələri" mövzusunda dissertasiya işini müvəffəqiyyətlə müdafiə etmişdir.

1974–1975-ci illərdə Azərbaycan EA Tarix İnstitutunun Arxeologiya və Etnoqrafiya bölməsində baş laborant əvəzi, 1975–1980-ci illərdə kiçik elmi işçi, 1980–1989-cu illərdə həmin bölmədə baş elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır. 2007–2023-cü illərdə AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun "Eneolit və ilk tunc dövrü arxeologiyası" şöbəsinin rəhbəri vəzifəsində çalışmışdır. Hal-hazırda AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun "Orta və son tunc dövrü arxeologiyası" şöbəsinin baş elmi işçisidir.

1971-ci ildən müxtəlif arxeoloji ekspedisiyaların (Gəncə-Qazax, Daşkəsən, Muğan, Şəmkir, Mil-Qarabağ) tərkibində iştirak etmiş Hidayət Cəfərov 1978-ci ildə Şəmkir Arxeoloji ekspedisiyasına rəhbərlik etmişdir. 1979-cu ildə həmin ekspedisiyanın rəis müavini, 1980–1988-ci illərdə Mil-Qarabağ arxeoloji ekspedisiyasının rəis müavini, 2-ci dəstənin rəisi olub. 2008-ci ildən AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu "Qarabağ" arxeoloji ekspedisiyasının çöl tədqiqatlarına rəhbərlik edir. Onun iştirakı və bilavasitə rəhbərliyi altında Azəbaycanın Gəncə-Qazax, Muğan və Qarabağ bölgələrində onlarla müxtəlif dövrlü və tipli arxeoloji abidə qeydə alınmışdır. Onların bir çoxunda, xüsusilə Qarabağın Xocalı, Borsunlu, Bəyimsarov, Sarıçoban kimi kurqanlarında genişmiqyaslı arxeoloji tədqiqatlar aparılmışdır.[8] Uzun illərin səmərəli çöl-tədqiqat işləri alimin çoxsaylı elmi əsərlərində öz əksini tapmışdır. Onun tədqiqatlarında Azərbaycanın Yaxın Şərq ölkələri ilə mədəni-iqtisadi əlaqələr problemi, son tunc və ilk dəmir dövründə etnik-mədəni proseslərin araşdırılması, Azərbaycanda ilk böyük ictimai quruluş məsələləri və s. xüsusi yer tutur.[9]

1996-cı ildə "Qarqarçay və Tərtərçay hövzəsinin tunc və ilk dəmir dövrü mədəniyyəti" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını Bakı Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsi nəzdindəki ixtisaslandırılmış Elmi Şurada müdafiə edib. Uzun illərin səmərəli elmi fəaliyyətinin nəticəsində 300-dən artıq elmi əsər, dərslik və metodik vəsaitlər ərsəyə gətirmiş, 20-dən çox namizədlik və doktorluq dissertasiyalarının opponenti olmuş, çoxsaylı əsərlərə elmi redaktorluq etmişdir. Hidyət Cəfərovun rəhbərliyi altında bir elmlər doktoru (Abbas Seyidov) və iki tarix üzrə fəlsəfə doktoru (Tükəzban Göyüşova, Cəmilə Həsənova) dissertasiya işlərini müdafiə etmişlər. Hazırda 5 elmlər doktoru və 2 tarix üzrə fəlsəfə doktoru elmi adını almaq üçün doktorant və dissertantlara rəhbərlik edir.

H. Cəfərov uzun müddət Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Tarix bölməsinin üzvü olub. O, Azərbaycan AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun Elmi Şurasının və Respublika Təhsil Nazirliyinin Elmi-Metodik Şurası Tarix bölməsinin üzvüdür.[4]

Pedaqoji fəaliyyəti

H. Cəfərov elmi fəaliyyəti ilə yanaşı, pedaqoji fəaliyyəti də genişdir. O, 1989-cu ildən Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetində müəllim işləyir. 1989–1996-cı illərdə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin "Azərbaycan tarixi" kafedrasında baş müəllim, dosent, kafedra müdiri vəzifəsində çalışıb. 1997-ci ilin iyun ayında həmin universitetin "Azərbaycan tarixi" kafedrasında professor vəzifəsinə seçilib, 1998-ci ilin iyun ayından kafedra müdiri vəzifəsini əvəz edib, 1999, 2001, 2006 və 2011-ci illərdə müsabiqədən keçməklə "Azərbaycan tarixi" kafedrasının müdiri vəzifəsinə seçilib və 2016-cı ilin iyul ayına kimi bu vəzifədə çalışıb.[5]

Hazırda UNEC-in "Humanitar fənlər" kafedrasının professorudur.

Azərbaycan tarixinin müxtəlif problemlərinə həsr olunmuş 300-dən artıq elmi əsərin, o cümlədən 7 monoqrafiya, 2 kitabça, 2 tədris-metodiki vəsait (ali məktəblər üçün "Azərbaycan tarixi" və orta məktəblərin 6-cı sinfi üçün yazılmış "Azərbaycan tarixi"), 2 tədris proqramı, 3 dərsliyin, iki broşürün müəllifidir.[5]

Hidayət Cəfərov dəfələrlə Respublika, regional və beynəlxalq səpkili elmi konfrans və simpoziumlarda elmi məruzələrlə çıxış etmiş,[10] Respublikanın müxtəlif ali məktəblərində "Arxeologiiya", "İxtisas kursu", "Azərbaycan tarixi", "İqtisadi tarix" kurslarından mühazirələr oxumuşdur.[5]

Elmi əsərləri

Hidayət Cəfərovun Google Scholar platformasındakı elmi əsərlərinə 50 istinad edilmiş, H-indeksi 4 və i10-indeksi isə 3-dür. Cəfərovun 11 nəşri mövcuddur. Onun elmi fəaliyyəti əsasən Azərbaycanın tunc dövrü arxeologiyası, o cümlədən Qarabağ bölgəsinin arxeoloji irsinin tədqiqinə yönəlmişdir. Tədqiqat maraqlarına kurqanların, dəfn adətlərinin, erkən şəhər mədəniyyətinin öyrənilməsi, Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti də daxildir.[2] Elmi əsərlərindən bəziləri aşağıdakılardır:[11]

  • Монография. Связи Азербайджане со странами передней Азии в эпоху поздней бронзы и раннего железа (по археологическим материалам Азербайджана). Изд-во "Элм", 1984, 6,75 п.л.[4]
  • Monoqrafiya. Azərbaycan e.ə. IV minilliyin axırı I minilliyin əvvəllərində. Bakı, "Elm", 2000, 36 ç.v.
  • Учебник. История Азербайджана. Учебник для высших учебних заведений. Изд.-во АГЭУ, 2017, 554 с. (в соавтор. Д. Джафаровой)
  • Monoqrafiya. Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti-80. Azərbaycanda iqtisadi təhsilin ilk ali məktəbi. "Şərq-Qərb" nəşriyyatı, Bakı, 2010, 80 ç.v. (müştərək).
  • Науч. поп. книга. Древнейшие связи Азербайджанских племен со странами Ближнего Востока. Баку, "Элм", 1985, 2,25 п.л.
  • Науч.поп.книга. Борсунлу – погребение племенного вождя. Баку, "Элм", 1986, 2,76 п.л.
  • Elmi-metodik vəsait. Azərbaycanın ən qədim dövr tarixi. Bakı, ADİU–nun nəşri, 1999, 4 ç.v.
  • Науч.-метод. пособия. Поселение эпохи ранней бронзы Северного Карабаха. Баку, "Элм", 2000, 4 п.л.
  • Dərslik. Azərbaycan Tarixi. Ali məktəblər üçün dərslik (akad. Z. Bunuyadovun redaktorluğu ilə). I cild. Bakı, 1994; 2005; 2007; 2009 və s. I fəsil (ibtidai icma quruluşu)[4]
  • Dərslik. Azərbaycan tarixi. Orta məktəblər üçün dərslik. Bakı, 1994; 2000; 2004; 2005; 20010;20012; 20016 və s. azərbaycan və rus dillərində.
  • Azərbaycan tarixi fənninin proqramı. Qrifli nəşr. Bakı, ADİU nəşri, 2017, 3 ç.v.
  • Программа курса "История Азербайджана" (rus dilində). Qrifli nəşr, Bakı,изд. АГЭУ, 2017, 3,5 ç.v.
  • Могилы позднебронзового века, исследованные в Хачбулаге в 1971 г. Известия АН Аз. ССР. Серия история, философия и права Баку.1974, № 3. S.78–93.
  • Новые материалы в районе строительства Шамхорской ГЭС. Археологические открытия в СССР за 1975 г. Москва, 1976, s. 502.
  • Ассирийские глазурованные сосуды из древних памятников Азербайджана. Известия АН Аз. ССР /серия история, философия и права / № 1,1982, s.32–37.[4]
  • Исследования в бассейне реки Инчечай. Археологические открытия в СССР за 1982г. Москва, 1983, s.421.
  • Работы в зоне строительства Шамхорской ГЭС. Археологические открытия в СССР за 1976 г. Москва, 1977, s.492.
  • Работы Шамхорского отряда. Археологические открытия в СССР за 1977 г. Москва, 1978, s.598.
  • Раскопки Шамхорской археологической экспедиции (1978). Археологические открытия в СССР за 1978 г. Москва, 1979, s.514–515.
  • Раскопки на поселении Каратепе. Археологические открытия в СССР за 1980 г. Москва, 1981, s.418.
  • Работы в Карабахе. Археологические открытия в СССР за 1982г. Москва,1984, s.433.
  • Исследования у сел. Борсунлу. Археологические открытия в СССР за 1983г. Москва, 1985, s.485.
  • Новые исслеодвания в Ходжалах. Археологические открытия в СССР за 1984г. Москва, 1986, s.418.[4]
  • Новый памятник эпохи поздней бронзы в Карабахе. Известия АН Аз. ССР /серия история, философия и права/, 1987, № 4, s.71–76
  • Древние оловянные предметы из памятников Азербайджана и вопросы происхождения олова. Известия АН Аз. ССР /серия история, философия и права/, 1984, № 4, s.100–108
  • Палеолитические находки у сел. Борсунлу. КСИА АН СССР, вып. 192, 1987, s.67–72.
  • Новые данные о древних связях Азербайджана с Ближним Востоком. Доклады АН Азерб. ССР, 1987, № 6, s.96–99.
  • О работе Миль – Карабахской экспедиции. Археологические открытия в СССР за 1986г. Москва, 1988, s.426–428.
  • Раскопки Кургана Сарычобан. Археологические открытия в СССР за 1986г. Москва, 1988, s.454–455.
  • Древнейшие бронзовые топоры Азербайджана. Доклады АН Азерб. ССР, 1988, № 9, s.65–68.
  • К истории древней металлургии Азербайджана. В кн. Медные рудники Западного Кавказа III–I тыс. до н.э. их роль в горно–металлург. произ. древнего населения. Сухуми, 1988, s.21–22 (в соавтор. И. Наримановым).
  • Горные и равнинные памятники Карабаха и вопросы их взаимоотношений. Сборник материалов Всесоюзной сессии в г. Душети (Грузии), Тбилиси, 1989, 0,5 п.л.[4]
  • О древнейшей металлургии меди на территории Азербайджана. Советская Археология, Москва, 1991, № 1, с.5–14 (в соавт. И. Наримановым).
  • Курган у сел. Беимсаров в Азербайджане. Советская Археология, Москва, 1992, № 2, с.155–170
  • Курганы эпохи поздней бронзы вблизи Сарычобан. Советская Археология, Москва, 1993, № 3, с.191–207.
  • Царские курганы Карабаха периода "военной демократии" и их культурная корреляция. Между Азией и Европой. Кавказ в IV–V тыс. до н.э. (к 100-летию со дня рожд. А. А. Иессена). Ленинград, 1996, с.105–107.
  • Карабахские курганы периода разложения первобытнообщинного строя. "Tarix və onun problemləri"; nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı, 1997, № 2, s.57–70.
  • Археологические исследования в Ходжалах в 1984г. "Tarix və onun problemləri"; nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı,1997, № 1, s.153–162.
  • Azərbaycanın qədim dövr iqtisadiyyatında metallurgiya və metalişləmənin rolu. "İqtisad elmləri: nəzəriyyə və praktika". ADİU-nun elmi orqan, Бакы, 1997, № 3–4, s.69–74.
  • İdeal Həmid oğlu Nərimanov (anadan olmasının 70, elmi-pedaqoji fəaliyyətinin 50 illiyi). Известия НАНА /серия история, философия и права/, 1997, № 4, s.167–169.
  • Qarabağın ilk və orta tunc dövrü abidələrinin xronologiyası. "Tarix və onun problemləri"; Nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı, 1998, № 3, s.144–149.
  • Qarabağın son tunc və ilk dəmir dövrü abidələrinin xronologiyası. "Tarix və onun problemləri"; Nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı, 1998, № 4, s.133–137.
  • Borsunlunun ilk tunc dövrü kurqanları haqqında. "Tarix və onun problemləri"; Nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı, 1998, № 1, s.172–189.
  • Результаты исследований на курганском поле у Борсунлу (1981). "Tarix və onun problemləri"; Nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı,1999, № 2, s.185–191.
  • Azərbaycan və Qədim Şərq; mədəni-qaşılıqlı əlaqələr və şərtləndirən amillər. Azərbaycan və Qədim şərq: mədəni-qarşılıqlı əlaqələr və şərtləndirən amillər. "Azərbaycan çoxəsirlik qarşılıqlı çoxşaxəli mədəni əlaqələrdə". IV Bakı Beynəlxalq simpoziumunun məruzələri məcmuəsi. Bakı, (4–8 iyun, 1998,) 1999, s.95–98.
  • Qarabağın son tunc dövrü kurqanlarından tapılmış at əsləhələri haqqında. "Tarix və onun problemləri"; Nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı, 2000, № 1, s.183–188.
  • Qədim Xocalı. S. Müslümqızının "Xocalı niskili və ya faciəyə gedən yol" adlı kitabında. Bakı, 2000, s.24–31.
  • Qədim Naxçıvan diyarı. Naxçıvan qədim diyardı kitabında. Bakı, 1999, s.16–25.
  • Археологические памятники эпохи поздней бронзы предгорного и равнинного Карабаха. "Международная научная конференция". "Археология Кавказа". Баку, 2000, c.65–67.[4]
  • Azərbaycana qarşı erməni terrorizminin qısa xronologiyası. Bakı, 2002, 2,2 ç.v.
  • Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin Şərq ölkələri ilə qədim mədəni – iqtisadi əlaqələri tarixindən. "Tarix və onun problemləri"; Nəzəri, elmi-metodik jurnal. Bakı, 2002, № 1, s.121–124.
  • Azərbaycan və Kiçik Asiya ərazisi arasında qədim mədəni əlaqələr. "Türk dünyası və Azərbaycan" beynəlxalq konfransının materialları. бейнялхалг конфрансынын материаллары. Бакы, 2004, 0,5 ç.v.
  • Очерк археологического изучения древнего Карабаха. Azərbaycan Arxeologiyası və Etnoqrafiyası. Bakı, 2006, № 2, s.5–16.
  • О некоторых видах конского снаряжения из кургана племенного вождя Сарычобан. Материалы международной научной конференции "Археология, этнология, фольклористика Кавказа. Тбилиси, 2007, s.75–76.
  • Azərbaycan xalqına və dövlətçiliyinə həsr olunmuş şərəfli ömrün anları. "Naxçıvan qədim Azərbaycan diyarıdır". Bakı, 2004, s.14–21.
  • Şəmkirin qədim arxeoloji abidələri. (1974–1979-cu illərin arxeoloji tədqiqatlarının nəticələri). Şəmkir arxeoloji irsi, tarixi və memarlığı. Birinci Respublika elmi konfransının materialları. Bakı, 2008, s.112–117.
  • Памятники Карабаха эпохи бронзы и раннего железа. "ИРС- Наследие", международный журнал. Москва, 2008, № 1, s.8–12.[12][13]
  • Курганы племенной знати Карабаха в эпохи поздней бронзы. "Кавказ. Археология и этнология". Международная научная конференция. Доклады. Бакы, 2008. 0.5 ç.v.
  • Роль и значение древних связей Азербайджана с окружающим миром. "Кавказ. Археология и этнология". Доклады Международная научная конференция. Баку, 2009, s.144–149.
  • Курган правителя Карабаха эпохи поздней бронзы. "Археология и Этнография Азербайджана". Баку, № 2, 2009, s.80–97.
  • О средствах передвижения и их роли в процессе межплеменных связей Материалы Международной научной конференции "Археология, Этнография, Фольклористика Кавказа". Тбилиси, 2010, s.141–142
  • Şəmkirçay hövzəsi tayfalarının eneolit və tunc dövrü mədəniyyəti. "Azərbaycan Arxeologiyası". Elmi jurnal. Xəzər Universitetinin nəşriyyatı. Bakı, 2009, s.128–133.
  • Qarabağ arxeoloji ekspedisiyasının 2009-cu il tədqiqatları. Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar (2009-cu il). Bakı, 2010, s.89–93.
  • Qarabağ Hərbi Demokratiya Mərhələsi Dövründə. IX Uluslararası Beynalxalq Türk dünyası sosial elmlər konqresi təbliqləri (2011). Türk Dünyası Araşdırmaları Vakfı. İstanbul, 2011, s.304–310 (D. Cəfərova ilə müştərək).
  • Qarabağ arxeoloji ekspedisiyasının 2010-cu il çöl-tədqiqatlarının ilkin nəticələri. Azərbaycanda Arxeoloji tədqiqatlar (2010-cu il). Bakı, 2011, s.90–94 (D. Cəfərova ilə müştərək).
  • Qarabağ arxeoloji ekspedisiyasının 2012-ci ildə apardığı tədqiqatlar. Azərbaycanda arxeoloji tədqiqatlar (2012). Bakı, 2013, 1,5 ç.v.
  • Новые исследования на некрополе "Палыдлы". Материалы Международной конференции "Е. И. Крупов и Развитие Археологии Северного Кавказа. ХХVIII Крупновские чтения. Москва, 2014, s.154–155 (Д. Джафарова).
  • Azərbaycanda qədim dövrlərdə toxuculuğun təşəkkülü haqqında. "Təsviri və Dekorativ tətbiqi sənət məsələləri". Azərbaycan Dövlət Xalça Muzeyinin elmi jurnalı, Bakı, 2014, № 2, 1 ç.v.
  • Şuşa və onun ətrafının qədim arxeoloji abidələri. "Təsviri və Dekorativ tətbiqi sənət məsələləri". Azərbaycan Dövlət Xalça Muzeyinin elmi jurnalı, Bakı, 2014, N4, 1 ç.v.
  • "Palıdlı" nekropolunda və ətraf ərazidə 2013–2014-cü illərdə aparılmış tədqiqatlar haqqında Azərbaycanda Arxeoloji Tədqiqatlar" məcmuəsi. Bakı, 2015, 1,5 ç.v.
  • Xocalı kompleksi Qafqazın son tunc dövrünün etalon abidəsidir. "Qafqaz tarixinin aktual məsələləri" mövzusunda Beynəlxalq elmi konfransın materialları. Gəncə, 15–16 oktyabr, 2015, 0,5 ç.v.
  • E.ə. III–II miniilliklərdə Azərbaycanda sənətkarlıq sahəsi (Qarabağ materialları əsasında). "Təsviri və Dekorativ-tətbiqi sənət". Xalça Muzeyinin elmi jurnalı. Bakı, 2015, № 2, 1 ç.v.
  • "Dədə Qorqud dastanı"nda Təpəgöz, "Odisseya"da Polifem paralelləri. "Kitabi-Dədə Qorqud" və dünya eposçuluq ənənəsi" mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfransın materialları, Sumqayıt, 2015, 1 ç.v.
  • Palıdlı nekropolunda aparılmış tədqiqatların ilkin nəticələri. "Arxeologiya" jurnalı. Xəzər Universitetinin Elmi məcmuəsi. Bakı, 2015, № 1, 1,5 ç.v.
  • Dağlıq Qarabağın Dəmqolu –Gülyataq Vəng kurqanları. AMEA Xəbərləri (ictimai elmlər seriyası). Bakı, 2016, № 1, 1ç.v.
  • Xocalı — Gədəbəy arxeoloji mədəniyyəti nin ikinci inkişaf dövrü abidələri: Xocalı abidələri kompleksinin ikinci tip kurqanları, AMEA-nın Xəbərləri(İctimai elmlər seriyası). Bakı, 2016, № 4, s.73–79
  • "Qarabağ" arxeoloji ekspedisiyasının 2015–2016-cı illərin çöl-tədqiqatları haqqında. "Azərbaycanda 2015–2016-cı illərdə aparılmış Arxeoloji və etnoqrafik tədqiqatların yekunlarına həsr olunmuş elmi sessiyanın materialları. Bakı, 2017, səh.150–169.
  • Азербайджан и Древний Восток: некоторые аспекты культурно-экономических связей. "Tarix və onun problemləri". Nəzəri, elmi, metodik jurnal. Bakı, 2017, № 1, s.228–235.
  • Azərbaycanın qədim dövr tarixinin öyrənilməsində alman mənşəli tədqiqatçıların rolu. "Azərbaycan Arxeologiyası və Etnoqrafiyası", 2016, № 1, Bakı, "Nafta – Pressa" nəşriyyatı, 2017, s.63–70.
  • Курганные памятники Гарабаха как ценные источники по изучению древней истории. "Azərbaycan Arxeologiyası", Xəzər Universitetinin nəşri. Bakı, 2016, № 2, s.77–84.
  • Xocalı nekropolunun IV qrup abidələri: "Daş qutu" qəbirləri. "Əmək və Sosial Münasibətlər" Akademiyasının nəşri, Bakı, 2016, № 2, s.18–26.
  • Фортификационное дело в древнем Карабахе. AMEA Xəbərləri. İctimai elmlər seriyası. Bakı, 2017, № 1, s.57–62.
  • Azərbaycanın Multikultiralizm təməlində Heydər Əliyevin qurduğu güclü dövlət siyasəti durur. Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 93 və hakimiyyətə qayıdışının 23-cü ildönümünə həsr olunmuş "Multikultiralizm Azərbaycanın dövlət siyasəti və cəmiyyətin həyat tərzidir" mövzusunda IV Beynəlxalq elmi konfransın materialları (noyabr 2016) . Bakı, 2016, s.461–468.
  • Позднебронзовые памятники Нагорного Карабаха Азербайджана: Кяркиджаханский клад и курган. AMEA-nın "Xəbərləri", ictimai elmlər seriyası. Bakı, 2016, № 3, s.126–133.
  • Перламутровые изделия и раковины мщллюсков из позднебронзовых памятников Азербайджана: украшения или первобытные деньги? "Bakı Dövlət Universitetinin Xəbərləri". Humanitar təlimlər seriyası. Bakı, 2016, № 2, s.59–66.
  • Azərbaycanda protoşəhər sivilizasiyasının təşəkkülü və formalaşması məsələsi: sinifli cəmiyyətə keçidin bəzi aspektləri. " Tarix və onun problemləri". Nəzəri, elmi, metodik jurnal. Bakı, 2016, № 3, s.323–337.
  • Курганы Карабаха эпохи бронзы и раннего железа: культурное наследие древних Азербайджанцев. "Qarabağın arxeoloji irsi" mövzusunda beynəlxalq konfransin materialları. Bakı, 28–30 noyabr, 2016, s.38–39.
  • Müstəqil Azərbaycanın davamlı inkişafının əsası Heydər Əliyev tərəfindən 1970–1980-ci illərdə qoyulmuşdur. "Müstəqillik illərində Azərbaycanın sosial-iqtisadi, siyasi və mədəni inkişafı" mözusunda Respublika elmi konfransının materialları (13–14 oktyabr 2016-cı il). Sumqayıt, 2016, s.134–135.
  • Ermənilərin ərazi iddiaları və tarixi faktlar. "AMEA–nın Xəbərləri". İctimai elmlər seriyası, Bakı, 2017, № 2, s.14–19.
  • Xocalı – Gədəbəy arxeoloji mədəniyyətinin "Qarabağ" qrupu abidələri. (e.ə. XIV–XIII əsrlər). "Tarix, insan və cəmiyyət". Elmi — nəzəri, elmi elmi-metodik jurnal. ADPU-nun nəşri, Bakı, 2017, № 1 (16), s.43–50.
  • Xocalı – Gədəbəy arxeoloji mədəniyyətinin ikinci inkişaf dövrü abidələri: Xocalının ikinci tip kurqanları. AMEA Xəbərləri. İctimai elmlər seriyası. Bakı, 2016, № 4, s.73–78.
  • Xocalı arxeoloji abidələr kompleksləri: I qrup kurqanlar. "Azərbaycan Arxeologiyası", Xəzər Universitetinin nəşri. Bakı, 2016, № 1, səh.46–56.[14]
  • "Azərbaycan tarixi" fənninin proqramı. Bakı, ADİU-nun nəşri, Bakı, 2017, 3 ç.v. (azərb. dilində).
  • Программа курса "Истории Азербайджана". Баку, изд.-во АГЭУ, 2017, 3,5 п.л. (на рус.языке).
  • Qarabağin tunc və ilk dəmir dövrü kurqanları və onların etnik mənsubiyyəti. "Bakı Dövlət Universitetinin Xəbərləri". Humanitar elmlər seriyası. Bakı, 2017, № 1, s.91–99.
  • Qarabağın arxeoloji abidələri ən qədim zamanlardan b.e. IV əsrinə qədər. "AMEA Xəbərləri". İctimai elmlər seriyası. Bakı, 2017, № 3, s.4–19. (İ. Babayev və D. Cəfərova ilə müştərək).
  • Апрельский переворот и падение Азербайджанской Демократической Республики. "Tarix və onun problemləri". Nəzəri, elmi, metodik jurnal. Bakı, 2017, № 4, s.119–125.
  • История Азербайджана. Учебник для высших учебних заведений. Изд.- во АГЭУ, 2017, c.554. (в соавтор. Д. Джафаровой)
  • "Şollar su kəməri" və Azərbaycanda süni suvarmanın inkişaf tarixi haqqında. "Tarix və onun problemləri". Nəzəri, elmi, metodiki jurnal. Bakı, 2017, № 3, s.12–16.
  • Neolit, Eneolit, yoxsa Neolit-Eneolit (Eneolit dövrü anlayışının yaşamaq haqqı varmı?). "AMEA Xəbərləri", İctimai elmlər seriyası. Bakı, 2017, № 4, s.4–12.
  • Qarqarçay kurqanları: Xocalı nekropolunun e.ə. X–VIII əsrlər abidələri. "Bakı Dövlət Universitetinin Xəbərləri". Humanitar elmlər seriyası. Bakı, 2017, № 2, s.81–90.
  • Qarabağ Arxoloji ekspedisiyasının 2017-ci il çöl tədqiqatları. "2017-ci ildə Azərbaycanda aparılmış arxeoloji və etnoqrafik tədqiqatların yekunları" mövzusunda Arif Akim oğlu Abbasovun anadan olmasının 80 illiyinə həsr olunmuş elmi sessiyanın materialları. Bakı, 2017, s.33–35 (D. Cəfərova ilə müştərək).
  • Поселения Шортепе и Азюрду в системе Куро – Аракской археологической культуру Азербайджана. "Tarix, İnsan və Cəmiyyət". Elmi–nəzəri və elmi-metodik jurnal. ADPU–nun nəşri. Bakı, 2017, № 4, s.23–31.
  • İlisuçay — Xocalıçay – Qarqarçay hözələrinin e.ə. XII–VII əsrlər dövrü "daş sənduqələr" qrupu. "ADPU Xəbərləri". Humanitar, ictimai və pedaqoji–psixoloji elmlər seriyası. Bakı, 2017, c.65, № 4, s.145–157.
  • Цилиндрические печати из позднебронзовых памятников Азербайджана и некоторые вопросы связей с древним востоком. "Проблемы археологии Кавказа и Передней Азии. Неолит-поздняя бронза". Сборник мат. 90-летию Идеала Нариманова. Баку, 2017, с.224–239.
  • Грунтовые погребения из некрополя " Палыдлы" с биметаллическим оружием. "Azərbaycanda arxeoloji və etnoqrafik araşdırmalar". AMEA həqiqi üzvü Teymur Əmiraslan oğlu Bünyadovunanadan olmasının 90 illiyinə həsr olunmuş elmi sessiyanın materialları. Bakı, 2018, s.27–29.
  • Qarabağın ilk tunc dövrü qəbir abidələrində dəfn mərasiminin müqayisəli təhlili:oxşarlıq və fərqliliklər. "Pedaqoji Universitetin Xəbərləri". Humanitar, ictimai və pedaqoji-psixoloji elmlər seriyası. Bakı, 2018, № 1, səh.118–125.
  • Начальный этап деятельности Азербайджанской Демократической Республики (май-ноябрь 1918). Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyinə həsr olunmuş "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti: təşəkkülü, fəaliyyəti, tarixi əhəmiyyəti" mövzusunda Respublika elmi konfransının materialları(26–27 aprel 2018). Sumqayıt, SDU nəşri, 2018, səh.9–12.
  • Qarabağın Kür-Araz mədəniyyəti dövrü qəbir artefaktlarının tərkibi və təhlili. "AMEA Xəbərləri". İctimai elmlər seriyası. Bakı, 2018, № 2, səh.73–80.
  • Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi Heydər Əliyev dühasının tarixi nailiyyətidir. "Ümumilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 95 illiyinə həsr olunmuş Beynəlxalq Elmi Konfransın" materialları(14–15 may 2018). Bakı, "Azərbaycan Universitetinin nəşri", 2018, səh.417–419.
  • Qarabağın erməni işğalı altında qalan tarixi-arxeoloji abidələri haqqında. "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti-100: Müsəlman Şərqində ilk Parlamentli Respublika" mövzucunda Beynəlxalq Elmi Konfransın (21–23 may 2018) materialları. Bakı, "Bakı Dövlət Universitetnin nəşri", 2018, səh.163.
  • Предыстория образования Азербайджанской Демократической Республики. AMEA Qafqazşünaslıq institutunda təşkil olunmuş " Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyinə həsr olunmuş "Qafqazda dövlətlərarası münasibətlər: 100 il əvvəl və müasir dövr" mövzusunda beynəlxalq elmi konfransın materilları (23–24 may 2018). Bakı, 2018, 1 ç.v.
  • Некоторые вопросы укрупления госдарственности Азербайджанской Народной Республики. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti: Azərbaycan Dövlətçiliyinin parlaq səhifəsi" mövzusunda AXC-nin 100 ilik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransın materialları. Gəncə, 2018, стр.142–146.
  • К интерпретации каменных артефактов из кургана у села Борсунлу. Материалы Международной научной конференции "Палеолитические Стоянка Ахых в Азербайджане и Миграционные Процессы" посвященной 50-летию обнаружения в Азербайджане раннего гоминида Азыхантропа. (Баkı – Гəбəлə, 1–5 oktyabr 2018, стр.77–84.
  • Памятники "Борсунлинского варианта" Ходжалы – Кедабекской культуры: некоторые вопросы изучение курганных памятников Карабаха. В кН: "Исследования по Археологии Азербайджана". Сборник статей, посвяшенный 70-летию Гошгара Гошгарлы. Баку, изд. "Элм ве Техсил", 2019, стр.69–94.
  • "Qarabağ Arxeoloji ekspedisiyasının 2018-ci il çöl-tədqiqatları haqqında." 2018-ci ildə Azərbaycanda aparılmış arxeoloji və etnoqrafik tədqiqatların yekunları" mövzusunda Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlməsinin 50 illiyinə həsr olunmuş elmi sessiyanın materialları (Bakı, 12 iyun 2019). Bakı, 2019. səh.23–25.
  • Предыстория образования Азербайджанской Демократической Республики. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyinə həsr olunmuş "Qafqazda dövlətlərarası münasibətlər: 100 il əvvəl və müasir dövr" vövzusunda beynəlxalq elmi konfransın materialları (23–24 may 2018). Elmi məruzələr. Bakı, 2019, səh.331–337.
  • Погребальные пфмятники Карабаха эпохи ранней бронзы. История исследования. Горы Кавказа и Месопотамская Степь. Сборник к 90-летию Р. М. Мунчаева. Москва, 2019, стр.240–256.
  • SOVYET DÖNEMİ ÖNCESİ AZERBAYCAN MATBUATI ARAŞTIRMALARI BİBLİYOGRAFYASI. Journal of Qafqaz University. Bakı, 2013, səh.147–162.[14]
  • Возникновение и формирование протогородской цивилизации в Азербайджане (некоторые аспекты перехода к классовому обществу). Археология, этнография и антропология Евразии. Новосибирск, 2021, том 49, № 2, стр.64–71[15]
  • Monaqrafiya. Qədim Qarabağ. Elm nəşriyyatı. Bakı, 2020
  • Qarabağın arxeoloji abidələri (ən qədim dövrlərdən e.ə. VIII əsrə qədər). "Azərbaycan Arxeologiyası", Xəzər Universitetinin nəşri. Bakı, 2021, № 1, səh.49–67. (D. Cəfərova ilə müştərək)[16]
  • Курганы древних правителей Карабаха. Северный Азербайджан на пороге восникновения раннего государственного строя. Bakı, "Elm" nəşriyyatı, 2022.[17][18]

Mükafatları

Xarici video
[1] Professor Hidayət Cəfərov - Sənədli Film.  
[2] Hidayət CƏFƏROV/Hidayat JAFAROV.  
[3] Ağdamın görməli yerləri - GÜNÜN REPORTAJI.  
[4] Səhər saatı – Qarabağdakı kurqanları ermənilər niyə məhv etməyə çalışırdı?  

Hidayət Cəfərov 2006-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə "Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi" fəxri adına layiq görülmüş, 2011-ci ildə isə "Tərəqqi" medalı ilə təltif olunmuşdur.[5]

Həmçinin bax

  • AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu
  • Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimlərinin siyahısı
  • Bəyimsarov kurqanı
  • Borsunlu kurqanları
  • Sarıçoban kurqanı

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 https://science.gov.az/az/forms/doktora-nauk-instituta-arheologii-i-etnografii/3761.
  2. ↑ 1 2 "Hidayət Cəfərov" (az.). https://iremb.anas.az. 26 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 avqust 2025.
  3. ↑ "Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun Elmi şurasının növbəti iclası keçirilib" (az.). https://tehsilmedia.az. 31 may 2023. 29 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 avqust 2025.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 "Cəfərov Hidayət Fərrux oğlu" (az.). https://science.gov.az. 26 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 avqust 2025.
  5. ↑ 1 2 3 4 5 "t.e.d., prof. Cəfərov Hidayət Fərrux" (az.). https://unec.edu.az. 26 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 avqust 2025.
  6. ↑ Nigar Abdulla. "Professor Hidayət Cəfərov: "Vəsait ayrılması arxeoloji abidələrin tədqiqini daha geniş miqyasda aparmağa imkan verəcək"" (az.). 22 may 2012. 29 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 avqust 2025.
  7. ↑ Лятиф ШАМХАЛ. "Азербайджанская Демократическая Республика - яркая страница летописи государственности нашего народа/ Интервью с доктором исторических наук, профессором Гидаятом Джафаровым" (rus). https://www.elibrary.az. 15 iyul 2018. 27 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 avqust 2025.
  8. ↑ https://az.baku-art.com. ""Qədim mədəniyyət tariximizdən" rubrikasında Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti" (az.). 4 oktyabr 2013. 30 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 avqust 2025.
  9. ↑ "AMEA Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun baş direktoru professor Abbas Seyidov, professor Hidayət Cəfərov və tarix üzrə fəlsəfə doktoru Yaqub Məmmədov "Keşikçidağ" Dövlət tarix-mədəniyyət qoruğunda aparılan "Keşikçidağda arxeoloji qazıntılar və yay məktəbi"adlı layihə çərçivəsində aparılan arxeoloji qazıntı işləri ilə tanış olmaq məqsədilə qoruq ərazisində olmuşlar" (az.). https://keshikchidagh-heritage.az. 12 Sen 2022. 29 Aug 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 avq 2025.
  10. ↑ "12. Uluslararası Göbeklitepe Bilimsel Çalışmalar Kongresi 21-22 Eylül, 2025, ŞANLIURFA" (türk). https://www.isarconference.org. 1 sentyabr 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 sentyabr 2025.
  11. ↑ "Hidayat Jafarov" (ingilis). https://orcid.org. 9 sentyabr 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2025.
  12. ↑ ДЖАФАРОВ, Гидаят. "Памятники Карабаха эпохи бронзы и раннего железа" (PDF). «ИРС- Наследие». Москва. 1. 2008: 8–12. 31 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  13. ↑ Джафаров, Гидаят Фаррух оглы. Памятники Карабаха эпохи бронзы и раннего железа (PDF) // IRS Наследие. № 31. 2008. 8—12. ISSN 1992-4828. 2018-08-26 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  14. ↑ 1 2 "Hidayət Cəfərov" (az.). https://scholar.google.com. 26 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 avqust 2025.
  15. ↑ Г.Ф. Джафаров. Возникновение и формирование протогородской цивилизации в Азербайджане (некоторые аспекты перехода к классовому обществу) // Археология, этнография и антропология Евразии (rus). № 2. 2021. С. 64–71. 31 Aug 2025 tarixində arxivləşdirilib.
  16. ↑ Cəfərov, Hidayət; Cəfərova, Diana. "Qarabağın arxeoloji abidələri (ən qədim dövrlərdən e.ə. VIII əsrə qədər)" (PDF). Azərbaycan Arxeologiyası (az.). 1. 2021: 49–67. doi:10.5782/2218-0346.2021.24.1.49. 29 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 29 avqust 2025.
  17. ↑ "Professor Hidayət Cəfərovun "Qarabağın qədim hökmdar kurqanları" adlı kitabı çapdan çıxıb" (az.). https://science.gov.az. 06 June 2022. 30 Aug 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 avq 2025.
  18. ↑ Gidajat Džafarov. "Курганы древних правителей Карабаха/Северный Азербайджан на пороге восникновения раннего государственного строя" (rus). https://www.google.az/books. 30 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 avqust 2025.

  • "Qarabağ dünya kitabxanalarında" (az.). https://modern.az. 26 Oktyabr 2021. 27 September 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 September 2025.
  • "Səlbir İlk Orta əsr yaşayış yerində arxeoloji tədqiqatlar" (az.). https://arxeologiya.az. 22 iyul 2024. İstifadə tarixi: 29 avqust 2025.
  • Лятиф ШАМХАЛ. "АДР-100/Интервью с доктором исторических наук, профессором Гидаятом Джафаровым" (rus). https://kaspiy.az. 15 iyul 2018. 27 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 avqust 2025.
  • Nigar. "Professor Hidayət Cəfərov: "Hər istəyənə arxeoloji ekspedisiya verib qazıntı aparmağa göndərmək olmaz"" (az.). http://www.anl.az. 21 aprel 2010. 29 avqust 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 avqust 2025.
  • "Yardımlıda Atropatena dövrünə aid arxeoloji tədqiqatlar" (az.). https://arxeologiya.az. 15 iyul, 2024. 2 Sep 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 sen 2025.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Hidayət_Cəfərov&oldid=8365556"
Informasiya Melumat Axtar