Harold Li Vaşinqton (ing. Harold Lee Washington; 15 aprel 1922[1][2], Çikaqo, İllinoys – 25 noyabr 1987[1][2], Çikaqo, İllinoys) — amerikalı hüquqşünas və siyasətçi.[3] O, 1983–1987-ci illərdə Çikaqo şəhərinin 51‑ci meri olmuş [4][5]və bu vəzifəyə seçilən ilk afroamerikalı siyasi fiqur kimi tarixə düşmüşdür.[6]
| Harold Vaşinqton | |
|---|---|
| ing. Harold Washington | |
.jpg) | |
| 3 yanvar 1981 – 30 aprel 1983 | |
| 3 yanvar 1981 – 30 aprel 1983 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 aprel 1922[1][2] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 25 noyabr 1987[1][2] (65 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması |
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, vəkil |
| Hərbi xidmət | |
| Döyüşlər | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg){kind=small}
Harold Vaşinqton 15 aprel 1922-ci ildə ABŞ-ın İllinoys ştatının Çikaqo şəhərində anadan olmuşdur. O, DyuSabl Liseyində təhsil almış, II Dünya müharibəsi səbəbindən təhsilini yarımçıq qoymuş, lakin 1946-cı ildə tamamlamışdır.[7] 1949-cu ildə Ruzvelt Universitetindən bakalavr dərəcəsi, 1952-ci ildə isə Şimal-Qərb Universiteti Hüquq Məktəbindən hüquq üzrə doktor dərəcəsi almışdır.[8] II Dünya müharibəsi zamanı ABŞ Ordu Hava Qüvvələrində xidmət etmiş, Sakit okean bölgəsində yerləşdirilmiş və “First Sergeant” (Birinci Çavuş) rütbəsinə qədər yüksəlmişdir.[9]
1950-ci illərin əvvəllərində Çikaqo şəhər prokurorluğunda çalışmış, daha sonra İllinoys Sənaye Komissiyasında fəaliyyət göstərmişdir. 1965–1976-cı illərdə İllinoys Nümayəndələr Palatasında, 1977–1980-ci illərdə isə İllinoys Senatında qanunverici kimi çıxış etmişdir. 1981-ci ildə ABŞ Konqresinə seçilərək Çikaqonu təmsil etmişdir.[10][11][12]
1983-cü ildə keçirilən seçkilərdə qalib gələrək Çikaqonun ilk afroamerikalı meri olmuşdur. [13]Onun dövründə şəffaf idarəçilik, sosial ədalət, müxtəlif etnik və sosial qrupların təmsil olunması, dövlət idarələrində islahatlar həyata keçirilmişdir. Harold Vaşinqton etnik azlıqlara və qadınlara daha çox vəzifə verilməsi ilə şəhər rəhbərliyində təmsilçiliyi artırmışdır.[14]
Onun idarəçiliyi dövründə şəhər şurasında ciddi qarşıdurmalar yaşanmış, müxalif demokratlardan ibarət “Vrdolyak 29-luğu” ilə tez-tez toqquşmalar olmuşdur.[15][16] Bu mübarizələr “Şura müharibələri” (ing. Council Wars) kimi tarixə düşmüşdür.[17]
1987-ci ilin aprelində yenidən seçilmiş və ikinci müddətinə başlamışdır.[18] Lakin 25 noyabr 1987-ci ildə iş yerində ürək tutmasından qəfil vəfat etmişdir.[19]
O, həmçinin gələcək afroamerikalı liderlər, o cümlədən Barak Obama üçün ilham mənbəyi olmuşdur.[20] Vaşinqton bərabər hüquqlu təmsilçilik və demokratik dəyərlərin təbliği baxımından mühüm bir siyasi sima hesab olunur. Harold Vaşinqtonun xatirəsi Çikaqoda bir sıra müəssisələrə verilmişdir[21]:
- Harold Washington Library Center – şəhərin əsas kitabxanası
- Harold Washington College – şəhər kolleci
- Harold Washington Cultural Center – mədəniyyət mərkəzi
- ↑ 1 2 3 4 Harold Washington // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 3 4 Harold Washington // Munzinger Personen (alm.).
- ↑ "Chicago Mayors". Chicago Public Library. İstifadə tarixi: March 24, 2019.
- ↑ Black Chicago's First Century: 1833–1900, Volume 1; Volumes 1833–1900, By Christopher Robert Reed. Retrieved March 9, 2020.
- ↑ Jet, Sep 6, 2004. Retrieved March 9, 2020.
- ↑ Brasfield, Curtis. The Ancestry of Mayor Harold Washington (First). Bowie, Maryland: Heritage Books, Inc. 1993. səh. 7, 14–22. ISBN 1556137508.
- ↑ Marsh, Carole. Harold Washington: Political Pioneer. Gallopade International. 2002. ISBN 978-0635015044. İstifadə tarixi: May 26, 2018 – Google Books vasitəsilə.
- ↑ Brasfield, Curtis. The Ancestry of Mayor Harold Washington. Bowie, Maryland: Heritage Books, Inc. 1993. 22–28. ISBN 1556137508.
- ↑ "Chicago Mayor Washington: Early Life". University of Illinois Library. İstifadə tarixi: May 10, 2025.
- ↑ Rivlin, 1992. səh. 44-45
- ↑ "Washington, Harold". Biographical Directory of the United States Congress. U.S. Congress. İstifadə tarixi: May 10, 2025.
- ↑ "Mayor Harold Washington Biography". Chicago Public Library. İstifadə tarixi: May 10, 2025.
- ↑ "Mary Ella Smith Still Keeps The Flame". Chicago Tribune. November 27, 1988. İstifadə tarixi: May 26, 2018.
- ↑ Kup. "Kup on Sunday". Chicago Sun-Times. December 27, 1987. İstifadə tarixi: February 15, 2008.
- ↑ Grossman, Ron. "Remembering Mayor Harold Washington's death, 30 years ago". Chicago Tribune. November 13, 2017. May 11, 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 10, 2025.
- ↑ United States House of Representatives. "Washington, Harold". history.house.gov.
- ↑ Hamlish Levinsohn (1983), pp. 91–92, 97.
- ↑ Travis, "Harold," The Peoples Mayor, 81–82.
- ↑ Illinois General Assembly. "(775 ILCS 5/) Illinois Human Rights Act". 1970. İstifadə tarixi: April 21, 2008.
- ↑ United States Congress. Harold Washington // Biographical Directory of the United States Congress. n.d. İstifadə tarixi: January 26, 2008.
- ↑ Cook County Board of Commissioners. "Resolution 08-R-09 (Honoring the life of Harold Washington)" (PDF). December 4, 2007. 2022-10-09 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: January 26, 2006.[ölü keçid]
- Bennett, Larry. "Harold Washington and the black urban regime". Urban Affairs Quarterly. 28 (3). 1993: 423–440. doi:10.1177/004208169302800304.
- Betancur, John J.; Gills, Douglas C. "Community Development in Chicago: From Harold Washington to Richard M. Daley". The Annals of the American Academy of Political and Social Science. 594 (1). 2004: 92–108. doi:10.1177/0002716204265181.
- Betancur, John J.; Gills, Douglas C. Coalition Experience in Chicago Under Mayor Harold Washington // Betancur, John J.; Gills, Douglas C. (redaktorlar ). The collaborative city: Opportunities and struggles for Blacks and Latinos in US cities. Garland. 2000. 59–88. ISBN 0-8153-3560-1.
- Biles, Roger. Mayor Harold Washington: Champion of Race and Reform in Chicago. University of Illinois Press. 2018. doi:10.5406/j.ctvvnhdn. ISBN 978-0-252-05052-7.
- Carl, Jim. "Harold Washington and Chicago's Schools Between Civil Rights and the Decline of the New Deal Consensus, 1955–1987". History of Education Quarterly. 41 (3). 2001: 311–343. doi:10.1111/j.1748-5959.2001.tb00091.x.
- Clavel, Pierre; Wiewel, Wim, redaktorlar Neighborhood Mayor: Harold Washington and the Neighborhoods: Progressive City Government in Chicago, 1983–1987. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. 1991. ISBN 0813517257. LCCN 91009430.
- Giloth, Robert; Moe, Kari. "Jobs, equity, and the mayoral administration of Harold Washington in Chicago (1983–87)". Policy Studies Journal. 27 (1). 1999: 129–146. doi:10.1111/j.1541-0072.1999.tb01958.x.
- Hamlish Levinsohn, Florence. Harold Washington: A Political Biography. Chicago: Chicago Review Press. 1983. ISBN 978-0914091417.
- Helgeson, Jeffrey. Crucibles of Black Empowerment: Chicago's Neighborhood Politics from the New Deal to Harold Washington. University of Chicago Press. 2014. ISBN 9780226130699. OCLC 859583698.
- Keating, Ann Durkin. "In the Shadow of Chicago: Postwar Illinois Historiography". Journal of the Illinois State Historical Society. 111 (1–2). 2017: 120–136. doi:10.5406/jillistathistsoc.111.1-2.0120. JSTOR 10.5406/jillistathistsoc.111.1-2.0120.
- Keiser, Richard A. "Explaining African-American Political Empowerment Windy City Politics from 1900 to 1983". Urban Affairs Review. 29 (1). 1993: 84–116. doi:10.1177/004208169302900104.
- Kleppner, Paul. Chicago Divided: The Making of a Black Mayor. DeKalb, IL: Northern Illinois University Press. 1985. ISBN 0875805329.
- Mantler, Gordon K. The Multiracial Promise: Harold Washington's Chicago and the Democratic Struggle in Reagan's America. University of North Carolina Press. 2023. ISBN 9781469673851.
- Marshall, Jon; Connor, Matthew. "Divided Loyalties: The Chicago Defender and Harold Washington's Campaign for Mayor of Chicago". American Journalism. 36 (4). 2019: 447–472. doi:10.1080/08821127.2019.1683405.
- Peterson, Paul E. "Washington's Election in Chicago: The Other Half of the Story". PS: Political Science & Politics. 16 (4). 1983: 712–716. doi:10.1017/S1049096500016048 (inactive November 21, 2024).
- Preston, Michael B. "The Election of Harold Washington: Black Voting Patterns in the 1983 Chicago Mayoral Race". PS: Political Science & Politics. 16 (3). 1983: 486–488. doi:10.2307/418606. JSTOR 418606.
- Travis, Dempsey J. "Harold," The Peoples Mayor: the Authorized Biography of Mayor Harold Washington. Chicago: Urban Research Press. 1989. ISBN 0941484084.
- Wilson, Asif. "Curricularizing Social Movements: The Election of Chicago's First Black Mayor as Content, Pedagogy, and Futurities". Journal of Curriculum Theorizing. 36 (2). 2021: 32–42.
- "Harold" Program 84 – A This American Life radio story that aired on November 21, 1997. It recounts the political history of Washington's mayoralty. Another program on This American Life is Act 4 "The Other Guy," Program 376: Wrong Side of History. This program recounts the story of Bernard Epton, the opponent in the mayoral race against Harold Washington.
- Harold Washington Archives and Collections at Chicago Public Library
- "The Legacy of Chicago's Harold Washington", Cheryl Corley, All Things Considered, November 23, 2007. Retrieved November 23, 2007.
- Harold Washington on the Legacy of Richard J. Daley — YouTube platformasında, video excerpt from a 1986 documentary special on Richard J. Daley
- Harold Washington's Political Education Project Records, Black Metropolis Research Consortium Arxivləşdirilib dekabr 28, 2013, at the Wayback Machine
- Young Lords in Lincoln Park Neighborhood Collection
- C-SPAN-da göstərilənlər