HESA Şahid-136 (Farsca: شاهد ۱۳۶; “şahid”) HESA tərəfindən yaradılmış İran istehsalı olan dron hücumları üçün nəzərdə tutulmuş pilotsuz hava döyüş texnikası və mobil sursatdır. Nisbətən ucuz texnika olub, buraxılış qurğularından təbəqələr formasında buraxılır və yer hədəflərinə uzaqdan hücum etmək və hücum zamanı hava hücumundan müdafiə resurslarını tükəndirməklə hava hücumundan müdafiə sistemlərindən yayınmaq və yer hədəflərini darmadağın etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. İlk dəfə 2021-ci ilin dekabrında yayımlanan şəkillərlə ortaya çıxmışdır[2][3].
| HESA Shahed 136 | |
|---|---|
| شاهد ۱۳۶ | |
| | |
| Tipi | Mobil sursat |
| İstehsalçı | İran Təyyarə İstehsalı Sənayesi Şirkəti |
| İstismarçılar | |
| Buraxılış sayı | təq. 100[1] |
Şahid-136 ilk dəfə husilər tərəfindən 2020-ci ildə Yəmən vətəndaş müharibəsi zamanı Abkaik-Hüreys hücumunda istifadə edilmişdir[4][5][6]. 2022-ci ildəki Rusiyanın Ukraynaya hücumu zamanı o, Rusiya Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən Geran-2 (Герань-2) adı ilə Ukraynaya qarşı istifadə olunur[7][8][9][4][10][11][12].
Mənbə:[13]
- Uzunluq: 3,5 m
- Qanad uzunluğu: 2,5 m
- Maksimum yükgötürmə qabiliyyəti: 200 kg
- Maksimum sürət: 180 km/s
- Maksimum hündürlük sərhədi: 60-4.800 m
- Mənzil: 1.000 km
- ↑ https://www.militaryfactory.com/aircraft/detail.php?aircraft_id=2520.
- ↑ "HESA Shahed-136". militaryfactory.com. 17 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 sentyabr 2022.
- ↑ Newdick, Thomas. "Russia Bombards Ukraine With Iranian 'Kamikaze Drones'". The Drive (ingilis). 17 oktyabr 2022. 1 noyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2022.
- ↑ 1 2 Harris, Shane; Lamothe, Dan; Horton, Alex; DeYoung, Karen. "U.S. has viewed wreckage of kamikaze drones Russia used in Ukraine". Washington Post. 20 oktyabr 2022. 2 noyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 oktyabr 2022.
- ↑ Hambling, David. "Russia Is Now Using Iranian 'Swarming' Attack Drones In Ukraine — Here's What We Know". Forbes contributor (ingilis). 29 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2022.
- ↑ "Exclusive: Iran deploys "suicide drones" in Yemen as Red Sea tensions rise". Newsweek (ingilis). 13 yanvar 2021. 17 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2022.
- ↑ Kanaani, Nasser. "Iranian foreign ministry spokesman reacts to some claims about shipment of arms including military drones by Iran to Ukraine". Iranian Ministry of Foreign Affairs. 18 oktyabr 2022. 20 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2022.
- ↑ Raine, Niamh Kennedy,Negar Mahmoodi,Ivana Kottasová,Andrew. "Iran denies supplying Russia with weapons for use in Ukraine". CNN (ingilis). 16 oktyabr 2022. 2 noyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 oktyabr 2022.
- ↑ Beaumont, Peter. "Russia escalating use of Iranian 'kamikaze' drones in Ukraine". The Guardian. 29 sentyabr 2022. 29 sentyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2022.
- ↑ "Russia-Ukraine war News: Ukraine to reduce Iran embassy presence over Russia drone attacks". Al Jazeera. 24 sentyabr 2022. 17 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 sentyabr 2022.
- ↑ Hird, Karolina; Bailey, Riley; Mappes, Grace; Barros, George; Kagan, Frederick W. "Russian Offensive Campaign Assessment, October 12". Institute for the Study of War. Russian Offensive Campaign Assessment. Washington, DC. 12 oktyabr 2022. 14 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2022.
- ↑ Motamedi, Maziar. "Iran says ready to talk to Ukraine on claims of arming Russia". www.aljazeera.com (ingilis). 19 oktyabr 2022. 2 noyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 oktyabr 2022.
- ↑ "Military Knowledge: Shahed-136 Loitering Munition" (ingiliscə). iswnews.com. 12 yanvar 2022. 16 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 oktyabr 2022.