Həkim Qəni (azərb. Hüseynov Qəni Hüseynqulu oğlu, 16 fevral 1918, Bakı — 10 iyun 2008, Bakı) — şair, qəzəlxan, füzulişünas alim, tərcüməçi, tibb xidməti polkovniki, prezident təqaüdçüsü.
| Qəni Hüseynov | |
|---|---|
| Qəni Hüseynqulu oğlu Hüseynov | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (90 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
| Vəfat səbəbi | ürək çatışmazlığı |
| Dəfn yeri | |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Atası | Hüseynqulu |
| Fəaliyyəti | şair |
Həkim Qəni 16 fevral 1918-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub[1].
Ali təhsilini Tibb İnstitutunda almışdır (1936–1941). İkinci Dünya müharibəsinin iştirakçısı olmuş, müharibədə hərbi həkim kimi fəaliyyət göstərmişdir (1941–1945).
1967-ci ildə ordudan tərxis olunub və o, Mirqasımov adına Mərkəzi Xəstəxananın nevropotologiya şöbəsinə rəhbərlik edib. Uzun illər Azərbaycanın baş nevropotoloqu olub[2].
Şair Əliağa Vahidin şəxsi həkimi və yaxın dostu olmuşdur[3].
1990-cı ildən[4] (başqa məlumata görə 1993-cü ildən) etibarən Vahid poeziya evində "Vahid" ədəbi şairlər məclisinə sədrlik etmişdir.
Həkim Qəni 10 iyun 2008-ci ildə Bakı şəhərində ürək çatışmazlığından vəfat etmiş və öz vəsiyyətinə uyğun olaraq Yasamal qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur[4].
Həkim Qəninin 4 övladı olmuşdur. 1983-cü ildə həyat yoldaşı Mehparə Yaqub qızı Axundova vəfat edib.
Gənc yaşlarından poeziya ilə maraqlanmış, ilk şerlərini 30-cu illərdə yazmışdır. Yüzlərlə qəzəlin, həmçinin heca vəznində olan şeirlərin (qoşmalar, bayatılar və s.), bir neçə dram əsərinin, poemanın, aforizmlərin və s. müəllifidir. Məhəmməd Füzulinin 120 qəzəlinə təxmis yazmış, 100-dən çox qəzəlini rus dilinə tərcümə etmişdir. 12-dən çox kitabı nəşr olunub.
M. Füzuli, S. Ə. Şirvani, Ə. Cavad, M. Ə. Sabir, H. Cavid, M. Şəhriyar, Ə. Vahid yaradıcılığının, Şərq ədəbiyyatının, o cümlədən, əruzvəznli Azərbaycan poeziyasının kamil bilicisi olmuşdur.
- Qənimətdir keçən hər gün. Təxmislər, qəzəllər, qoşmalar, bayatılar. Bakı, "İşıq", 1992. 168 səh.
- Füzuliyə təxmislər. Bakı "Boz oğuz", 1997. 156 səh.
- Söz-sənət məbədgahı. "Vahid" Ədəbi məclisi [almanax]. Bakı, "Təfəkkür", 2000. 284 səh.
- Füzuliyə təxmislər. Bakı, "Şirvannəşr", 2004. 200 səh.
- Qəzəllər. Bakı, "Şirvannəşr", 2005. 432 səh.
- Bayatılar, Atmacalar, Qoşmalar. Bakı, "Adiloğlu", 2008. 544 s
- ↑ Həkim Qəni — Muğam Ensiklopediyası Arxivləşdirilib 2013-02-18 at the Wayback Machine Yoxlanılıb: 01.08.2014
- ↑ "ƏZİZBƏYOV MƏHKƏMƏSİNDƏ ŞƏRİƏT QƏRARI" (az.). musavat.com. 18 Mart 2009 07:41. 2023-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-01.
- ↑ Elçin Qaliboğlu. "Əliağa Vahid poeziyası" (az.). anl.az. 2009. - 29 oktyabr. 2020-07-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-01.
- ↑ 1 2 "Şair-qəzəlxan Həkim Qəni vəfat edib" (az.). meyxana.net. 11.06.2008, 23:48. 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-01.
- Elçin Qaliboğlu, Əliağa Vahid poeziyası (Şair-qəzəlxanın vəfatından 44 il ötür), Xalq Cəbhəsi. — 2009.- 29 oktyabr.- Səh.14.