Hökmdarın taleyi — Film Azərbaycan tarixinin ən mürəkkəb və çətin dövrünü əhatə edir. Ekran əsərinin dövlətçilik tariximizin qapalı məqamlarının öyrənilməsində xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Böyük dramaturq İlyas Əfəndiyevin "Hökmdar və qızı" faciəli pyesinin motivləri əsasında çəkilən filmin ssenari müəllifi yazıçı-dramaturq Elçin Əfəndiyevdir.[1] "Hökmdar və qızı" filminin musiqisi Polad Bülbüloğluna məxsusdur.[2] Mürəkkəb və çətin süjetə malik olan gərgin dramatizmi ilə fərqlənən film Şəkidə lentə alınmışdır.[3]
| Hökmdarın taleyi | |
|---|---|
01.jpg) | |
| Janr |
dram tarixi döyüş bioqrafik müharibə |
| Rejissorlar |
Ramiz Fətəliyev Dilşad Fatxulin |
| Prodüser | Vaqif Əsədullayev |
| İcraçı prodüser | Elman Höcətoğlu |
| Əsərin müəllifi | İlyas Əfəndiyev |
| Ssenari müəllifi | Elçin |
| Baş rollarda |
Fəxrəddin Manafov – İbrahimxəlil xan Günəş Əliyeva – Ağabəyim ağa Pərviz Məmmədrzayev – Fətəli şah Qacar İlya Şakunov – I Aleksandr Aleksandr Qalibin – Knyaz Sisianov Fuad Osmanov – Erməni Rafiq Əliyev (II) – Vanya Yüzbaşı Sənubər İsgəndərli – Tuba xanım |
| Operator | Dilşad Fatxulin |
| Bəstəkar | Polad Bülbüloğlu |
| Rəssam | Əziz Məmmədov |
| Geyim rəssamı | Şahin Həsənli |
| İstehsalçı | A.S.V.A. Profi Studiya XXI Prodüser Mərkəzi |
| İlk baxış tarixi | |
| Filmin digər adları | Hökmdar və qızı |
| Filmin növü | tammetrajlı bədii film |
| Müddət | 114 dəq. |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| azərbaycanca, rusca, farsca, fransızca, ermənicə | |
| İl | 2008 |
| Texniki məlumatlar | 35 mm |
| Rəng | rəngli |
| Çəkiliş yeri |
Bakı, Babək prospekti Şəki Oğuz, Baş Daşağıl Gəncə |
| IMDb | ID1314775 |
Film hökmdarın siyasi meydanda tənhalığı haqqındadır və bu problem dövlətçilik problemidir. Siyasəti ilə onun ətrafının razılaşmaması sonda İbrahimxəlil Xanın (Fəxrəddin Manafov) tək qalmasına və sonda qətlinə gətirib çıxarır. Bu film Azərbaycanın o vaxtkı xanlıqlarının əmin-amanlıqda yaşaması üçün birləşib bir dövlət yaratmamasından və Azərbaycan torpaqlarının Rusiya və İran kimi iki nəhəng imperiya tərəfindən zəbt edilməsindən bəhs edir. Filmin ssenarisi tarixi hadisələr üzərində qurulmuşdur.[4]
- Filmin çəkilişi Azərbaycan Nazirlər Kabinetinin 8 iyun 2004-cü il tarixli sərəncamına əsasən, Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinə dövlət sifarişi verilib.[5]
- Babək prospektində böyük sahəli bir anbarın içində pavilyon qurulmuş, o pavilyonda İbrahim xanın evini, İran şahının sarayını quraşdırmışlar. Minlərlə kostyum tikilmiş, eskiz əsasında həmin dövrün dəbinə uyğun bu kostyumlar üçün İrandan parçalar gətizdirilmişdir. İran qoşunlarının, rus qoşunlarının, Azərbaycan qoşunlarının ifaçılarının hər biri üçün ayrıca forma tikilmiş, həmin dövrün silahları, toplar, mərmilər, tüfənglər və s. zavodlarda sifariş olunmuşdur. Otuzdan çox müəssisə bu film üçün işləmişdir.
- Filmin hazırlıq dövrunə 2005-ci ilin avqust ayından, çəkilişlərinə 2006-cı ilin iyun ayından başlanılmışdır.
- Azərbaycan dilində kiçik rollar Bakıda, əsas rollar isə "Mosfilm"in nəzdində fəaliyyət göstərən "Ton studio"da səsləndirilmişdir.
- Film Azərbaycanda bu günə kimi istifadə edilməyən dolbi 1/5 sistemində səsləndirilmişdir.
- Bütün texniki avadanlıqlar, eləcə də işıq və səs avadanlıqları Moskvadan gətirilmişdir.
- Son çəkiliş günü 2006-cı ilin 3 oktyabrında olmuş və 2007-ci il avqustun 1-ə qədər montaj işi getmişdir.
- Çəkilişlər bitdikdən sonra filmin kütləvi səhnələrində istifadə olunan geyimlər, silah və toplar "A. S. V. A. Profi Studiya XXI" Prodüser Mərkəzinin Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi ilə bağlanmış müqaviləyə əsasən, həmin müddətdə lentə alınan "Cavad xan" filminə verilmişdir.
- Filmin çəkilişlərində Şəki Dövlət Dram Teatrından aktyorlar da cəlb edilmişdir.
- Filmdə aktyorları müəllifin razılığı ilə Fəxrəddin Manafovla Vaqif Əsədullayev təsdiq edib. Eyni zamanda Fəxrəddin Manafov filmdə aktyorlarla işləyib. Daha sonra isə bu işə Ramiz Fətəliyev və Dilşad Fatxulin cəlb olunub. Filmdəki müəyyən dövr Ramiz Fətəliyevlə birgə işlənib, ancaq yaradıcılıq fikirləri fərqli olduğundan ayrılmalı olublar. Filmi Fəxrəddin Manafov, Dilşad Fatxulin və Vaqif Əsədullayev birgə bitirib.
- Azərbaycan kino tarixində dövlət büdcəsindən indiyə qədər ən çox maliyyə ayrılan film budur: 1 milyon manat.
- Film İlyas Əfəndiyevin "Hökmdar və qızı" əsəri əsasında çəkilib.
- Əsərin müəllifi: İlyas Əfəndiyev
- Ssenari müəllifi: Elçin
- Prodüser: Vaqif Əsədullayev
- Quruluşçu rejissorlar: Ramiz Fətəliyev, Dilşad Fatxulin
- Quruluşçu operator: Dilşad Fatxulin
- Quruluşçu rəssam: Əziz Məmmədov
- Bəstəkar: Polad Bülbüloğlu
- Rejissor: Akif Rüstəmov
- Geyim rəssamı: Şahin Həsənli (rəssam)
- Montaj edən: Elşad Rəhimov
- Səs operatorları: Aleksandr Platoşin
- İcraçı prodüser: Elman Höcətoğlu
- Mətni oxuyan: Fuad Poladov
- Fəxrəddin Manafov — İbrahimxəlil xan
- Günəş Əliyeva — Ağabəyim ağa
- Pərviz Məmmədrzayev — Fətəli şah Qacar
- İlya Şakunov — rus çarı I Aleksandr
- Aleksandr Qalibin — knyaz Sisianov
- Aleksandr Şarovski — General Knorring
- Fuad Osmanov — erməni
- Rafiq Əliyev (II) — Vanya Yüzbaşı
- Sənubər İsgəndərli — Tuba xanım
- Məmməd Səfa — Əmiraslan xan
- Kamran Yunis — Əbülfət ağa
- Vidadi Əliyev — erməni
- Aysu Əfəndiyeva — Cavad xanın qızı
- Yuri Baliyev — Portnyagin
- Mehriban Zəki — Cavad xanın arvadı
- Manaf Dadaşov — İsrafil bəy
- Muxtar İbadov — Hüseyn xan
- Leyli Hüseynli — Gövhər ağa
- Əli Cəfərov — Saday bəy
- Daniil Spivakovski — mayor Lisaneviç
- Saydo Qurbanov — Mir Mövsüm Ağa
- Vidadi Həsənov — Cavad xan
- Ramil Zeynalov — Cavad xanın oğlu
- Xəyal Abbaszadə
- Xanlar Qasımzadə — Kəlbəli xan
- Şahmar Qəribli — Məmməd xan
- Kazım Abdullayev — Pirqulu xan
- Elşən Rüstəmov — Sisianovun tərcüməçisi
- Elşən Rüstəmov – Saday bəy (Əli Cəfərov) (titrlərdə yoxdur)
- Azad Şükürov — Kəlbəli xan (Xanlar Qasımzadə) (titrlərdə yoxdur)
- Ruslan Nəsirov — İsrafil bəy (Manaf Dadaşov) (titrlərdə yoxdur)
- Kazım Abdullayev — Hüseyn xan (Muxtar İbadov) (titrlərdə yoxdur)
- Rafael Dadaşov — Mir Mövsüm ağa (Saydo Qurbanov) (titrlərdə yoxdur)
- İlham Əsgərov — Cavad xan (Vidadi Həsənov) (titrlərdə yoxdur)
- Sabir Məmmədov — Məmməd xan (Şahmar Qəribli) (titrlərdə yoxdur)
- ↑ "Hansı vəzifədə olmasından asılı olmayaraq, Elçin ilk növbədə yazıçıdır": [Xalq yazıçısının ssenarisi əsasında çəkilən, "Hökmdarın taleyi" filmi ilə əlaqədar müsahibə] //Paritet.- 2008.- 13–14 may.- S. 6; Palitra.- 2008.- 13 may.- S. 6; Təzadlar.- 2008.- 13 may.- S. 10; Şərq.- 2008.- 13 may.- S. 14.
- ↑ Açığını deyim ki…: Polad Bülbüloğlu: "böyük filmlərə musiqi yazmaqdan çəkinirəm": [Xalq artistinin "Hökmdarın taleyi" filminə musiqi yazmağı ilə əlaqədar müsahibə] //Mərkəz.- 2008.- 9 may.- S. 15.
- ↑ ""Hökmdarın taleyi" filminin təqdimat mərasimi keçirilib". anl.az. Səs. 2008. — 1 avqust. 2019-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2016.
- ↑ Hacızadə A. "Hökmdarın taleyi" filminin Moskvada və Sankt-Peterburqda təqdimatı uğurla keçmişdir: [Elçinin ssenarisi üzrə rejissorlar Ramiz Fətəliyev və Dilşad Fatxulinin çəkdikləri eyni adlı film] //Azərbaycan.- 2008.- 30 may.- S. 7.
- ↑ Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923–2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 381.
- "Hökmdarın taleyi" filmi haqqında //"Cinema News" jurnalı.- 2008.- iyun.- səh. 9.