Golden Retriever — Şotlandiyaya məxsus, orta-iri ölçülü bir retriever (ovçu) it cinsidir. Zərif və mehriban xasiyyəti, həmçinin diqqətçəkən qızılı rəngli tükləri ilə tanınır. İşçi itdir və qeydiyyatdan keçməsi üçün xüsusi işçi sınaqlarından uğurla keçməsi tələb olunur. Adətən ev heyvanı kimi saxlanılır və bir çox Qərb ölkələrində ən çox qeydiyyata alınan cinslərdən biridir; bəziləri isə it nümayişlərində, itaətkarlıq yarışlarında iştirak edir və ya bələdçi it kimi çalışır.[1]
| Golden Retriever | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
|
Domen: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Golden Retriever |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| Canis familiaris | ||||
| ||||
Golden Retriever XIX əsrin sonlarında Sir Dadli Marjoribanks tərəfindən Şotlandiyadakı Guisachan adlı malikanəsində yetişdirilmişdir. O, Flat-coated Retriever cinsini Tweed Water Spaniel ilə cütləşdirib, daha sonra isə Red Setter, Labrador Retriever və Bloodhound cinslərinin qanını da əlavə etmişdir. Bu cins 1913-cü ildə Kennel Klubu tərəfindən rəsmən tanınmış və müharibələrarası dövrdə dünyanın bir çox bölgələrinə yayılmışdır.[2]
XIX əsrdə Şotlandiyada Sir Dadli Marjoribanks (sonradan Tvidmaut baronu olmuşdur) tərəfindən Flat-coated Retriever cinsi ilə Tweed Water Spaniel və digər bəzi Britaniya it cinslərinin düşünülmüş şəkildə cütləşdirilməsi nəticəsində inkişaf etdirilmişdir.
1952-ci ildə Marjoribanks-in qardaşı nəvəsi, 6-cı İllçester qrafı Giles Fox-Strangways, Elma Stonex ilə birlikdə Marjoribanks-in nəsil kitabçalarını araşdırdı. 1960-cı ildə onların tədqiqatı nəşr olundu və bu araşdırma Golden Retrieverlərin rus mənşəli olması ilə bağlı bütün rəvayətləri təkzib etmək üçün lazım olan sübutları təqdim etdi. 1868–1890-cı illəri əhatə edən bu nəsil kitabı hazırda Londonda Kennel Klubunun kitabxanasında qorunur. 1911-ci ildə İngiltərədə cins üçün ilk klub Golden Retriever Club yaradıldı və cinsə yeni ad verildi: "Sarı və ya Qızıl Retriever". Bu andan etibarən onlar Flat-coated Retriever-dən ayrı bir cins kimi qəbul edilməyə başlandı.
1913-cü ilə qədər Kennel Klubu onları Flat-coated Retriever-dən fərqli ayrıca bir cins reyestrində qeydiyyata almağa başladı və 1920-ci ildə adlarından "Sarı və ya" ifadəsi çıxarıldı; beləliklə cinsin rəsmi adı "Golden Retriever" oldu.[3]
Golden Retriever Qərb dünyasında ən çox saxlanılan ev iti cinslərindən biridir və tez-tez Böyük Britaniya, ABŞ, Avstraliya və Kanadada qeydiyyat sayına görə ilk onluğa daxil olur. Bu cins tez-tez it şoularında iştirak edirlər. Golden Retrieverlər bələdçi it və terapiya iti kimi xüsusi təlim ala bilir, həmçinin itaətkarlıq yarışlarında və digər it idman növlərində iştirak edə bilirlər.
Golden Retriever idmançılar tərəfindən hələ də ov iti kimi istifadə olunur. O, daha çox qırqovul və kəklik kimi quru ərazilərdə yaşayan ov quşlarının gətirilməsi üçün işlədilir, su quşlarının ovunda isə daha az istifadə olunur. Ənənəvi qalın ikiqat tüklü örtüyə malik Golden Retriever soyuq və rütubətli şəraitdə işləmək üçün çox uyğundur, çünki tük örtüyü həm suya davamlılıq, həm də istilik izolyasiyası təmin edir. Digər retriever cinsləri ilə müqayisədə, Golden Retriever güclü üzgüçü sayılmır; uzun tük örtüyü səbəbindən üzdüyü zaman suda daha ləng hərəkət edir.
- ↑ Schrank, Magdalena; Contiero, Barbara; Mollo, Antonio. "Incidence and concomitant factors of cesarean sections in the bitch: A questionnaire study". Frontiers in Veterinary Science. 2022. 934273. doi:10.3389/fvets.2022.934273.
- ↑ Egenvall, A.; Bonnett, B. N.; Hedhammar, A.; Olson, P. "Mortality in over 350,000 insured Swedish dogs from 1995-2000: II. Breed-specific age and survival patterns and relative risk for causes of death". Acta Veterinaria Scandinavica. 2005. 121–136. doi:10.1186/1751-0147-46-121.
- ↑ Kent, Michael S.; Burton, Jenna H.; Dank, Gillian; Bannasch, Danika L.; Rebhun, Robert B. "Association of cancer-related mortality, age and gonadectomy in golden retriever dogs at a veterinary academic center (1989-2016)". PloS One. 2018. e0192578. doi:10.1371/journal.pone.0192578.