Gecəgözlü — Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun Gecəgözlü kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1]
| Gecəgözlü | |
|---|---|
| 39°34′34″ şm. e. 47°11′50″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
  Gecəgözlü | |
1990-cı illərin əvvəllərindəki Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı Gecəgözlü kəndi də daxil olmaqla, Füzuli rayonu Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Bu dövrdə kənd ciddi dağıntılara məruz qalmış və əhalisi məcburi köçkün düşmüşdür. 2020-ci ildə baş verən İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycan Ordusunun apardığı uğurlu hərbi əməliyyatlar nəticəsində Gecəgözlü kəndi işğaldan azad edilmişdir. Kənd 1993-cü ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunub. 21 oktyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.[2]
Gecəgözlü kəndi Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində, Füzuli rayonunun cənub-şərq hissəsində yerləşir. Kəndin ərazisi əsasən düzənlik və qismən dağlıq relyefə malikdir. Mülayim iqlim şəraiti kənd təsərrüfatı üçün əlverişli şərait yaradır. Kəndin ətrafında bir sıra su mənbələri və yaşıl ərazilər mövcuddur. Dağətəyi düzənlikdədir.
Kəndin adı da qədim türk mənşəli olub, "gecə" və "gözlü" sözlərindən ibarət olub, müdafiə xarakteri ilə əlaqələndirilir. Oykonim Qarabağda yaşamış Cavanşir elinə mənsub gecəgözlü tirəsinin adını əks etdirir. Etnotoponimdir.[3] Qədim dövrlərə aid yaşayış izləri aşkar edilib.
Kəndin ərazisində qədim qəbiristanlıqlar, dini və mədəni abidələr mövcud olub.
Müharibədən əvvəl Gecəgözlü kəndinin əhalisi kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan azərbaycanlılardan ibarət olub. Kənd sakinləri əsasən heyvandarlıq, taxılçılıq və tərəvəzçiliklə məşğul olurdular. İşğaldan sonra əhali məcburi köçkün kimi Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində məskunlaşıb. Kənd işğaldan azad edildikdən sonra əhalinin geri qayıtması və kəndin yenidən bərpası istiqamətində işlər aparılır.
Kəndinin iqtisadiyyatı əsasən kənd təsərrüfatına əsaslanırdı. Əhalinin əsas məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq olub. Kənddə əkinçilik və heyvandarlıq əsas təsərrüfat sahələri olub. Torpaqların münbitliyi sayəsində taxıl və tərəvəz məhsulları kəndin əsas istehsal sahələrindən idi. İşğaldan sonra bu sahələrdə fəaliyyət dayandırılsa da, kəndin azad olunmasından sonra kənd təsərrüfatının yenidən inkişaf etdirilməsi gözlənilir.
2020-ci ildə işğaldan azad edildikdən sonra Gecəgözlü kəndində genişmiqyaslı yenidənqurma işləri aparılmağa başlanıb. Dövlət tərəfindən kəndin infrastrukturu yenidən qurulacaq, yollar, elektrik və su təchizatı, eləcə də məktəb və səhiyyə obyektləri inşa ediləcəkdir. Kəndin əhalisinin geri qayıtması və normal yaşayışın bərpası üçün geniş tədbirlər həyata keçirilir.
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2024-02-28. 2024-03-14 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-04-05.
- ↑ "Füzulinin bu kəndləri də işğaldan azad edildi!". qafqazinfo.az (az.). 21 oktyabr 2020. 2020-10-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 oktyabr 2020.
- ↑ Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427