Gəray Fəzli

1925-ci il noyabrın 14-də Qax rayonunun İlisu kəndində anadan olmuşdur və İlisu kəndində boya-başa çatmışdı^[1]. Dünyaya payızda göz açsa da, ad gününü baharda, mayın 9-da qeyd edərdi. Səbəbi isə o idi ki, II Dünya Savaşında dəfələrcə ağır yaralansa da sağ qala bilmişdi. Müharibənin sonuna yaxın sağ qolundan və boğazından ağır yaralanır, və bununla məktəb illərində məlahətli səsi ilə ürəkləri fəth edən gəncin təkcə bədəni yox, səsi də gülləbaran edilir.

Müharibədən sonra Azərbaycan Pedaqoji İnstitutuna daxil olur. Soyadı Alimov olan kənd müəllimi, atası Fəzli kişinin adını özünə təxəllüs götürür. 1956-cı ildə Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı cəbhəçi-şairin "Mənim səsim" şeirlər kitabını çap etdi. Çox keçməyir ki, sözügedən kitabdakı "Mənim səsim" şeiri şairin ömür payının ən ağrılı məqamları haqqında ballada kimi dillərə düşür. Sonralar xalq şairi Nəriman Həsənzadə Gəray Fəzli haqqında "İtirilmiş səs" adlı poema da yazır...

1950-ci illərinin sonunda Azərbaycan Radio və Televiziya Komitəsinə işə dəvət edirlər. O, burada 40 ilə yaxın, yəni ömrünün sonuna kimi müxtəlif vəzifələrdə işləyir.

• "İldırımlı dağlar" romanı (1972) - rus dilində
• "Kəhrəba işığında"(1974)
• "Yeddi ulduzlu səma"(1978)
• "Gecə günəşi" (1981)
• "Bir qəlbin asimanı" (1983)

• "Mənim səsim" kitabı (1956)

• Hüseynağa Hadıyev - "Sən olmuşam" mahnısı - musiqisi Emin Sabitoğlunundur
• Kür boyunda - musiqisi Telman Hacıyevindir
• Bariton və xor üçün "Dünya xalqları sülhün keşiyində" adlı vokal-simfonik poema - musiqisi Əfrasiyab Bədəlbəylinindir
• "Xatirə" - musiqisi Süleyman Ələsgərovundur
• "Ana kəndim" - musiqisi Adil Gərayındır
• "Bağçada gül" - musiqisi Musa Mirzəyevindir

1. Qırmızı qələm (film, 1971)
2. "Ağ qızıl" ustası (film, 1972)

• 2015-ci il üçün əlamətdar və tarixi günlər təqvimi, səh. 301
• Ələsgər Cabbarov - Güllələnmiş səsin həkayəti, Azərbaycan, səh. 6, 30 iyul 20009.
• Əfrasiyab Bədəlbəylinin həyat yolu (xronologiya)

• "Yeddi ulduzlu səma" və "Gecə günəşi" əsərləri rusca, Qalina Dubrovskayanın tərcüməsində^{[ölü keçid]}

1. ↑ "Gəray Fəzli". 2016-03-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-08.