Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinGəncə Memorial Kompleksi[3][4] — İkinci Qarabağ müharibəsinin gedişatında Ermənistan ordusu tərəfindən törədilən mülki cinayətləri əks etdirən[5] Azərbaycanın[6][7][8] Gəncə şəhərində memorial.[1][2] Kompleks raket zərbələrinə məruz qalmış mülki yaşayış binalarının və keçmiş parkın yerləşdiyi ərazidə yaradılıb.[5]
| Gəncə Memorial Kompleksi | |
|---|---|
![Gəncə Memorial Kompleksi, 2025-ci ilin sentyabr ayı[1][2]](/?q=Fayl:Ganja_Memorial_Complex,_September_2025_—_1.jpg) Gəncə Memorial Kompleksi, 2025-ci ilin sentyabr ayı[1][2] | |
 | |
| 40°42′04″ şm. e. 46°42′05″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər | Gəncə |
| Yerləşir | AZ 2012, Gəncə şəhəri, Ələkbər bəy Rəfibəyli küçəsi, giriş 130 |
| Tikilmə tarixi | 2022 – 2025 |
| Vəziyyəti | Fəaliyyətdədir |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Gəncə Memorial Kompleksinin təməli 2022-ci ilin 30 yanvar tarixində qoyulub[9] və 2025-ci ilin 27 sentyabr tarixində — Anım Günündə kompleksin açılışı olmuşdu[1][2].
2020-ci ilin oktyabrında, İkinci Qarabağ müharibəsi dövründə Gəncə şəhəri Ermənistan ordusu tərəfindən 5 dəfə bombalanmışdır. Raket zərbələri nəticəsində ümumilikdə 27 nəfər həyatını itirib, 125 nəfər yaralanıb.[10][11][12][13][14]
Həmçinin raket zərbələri nəticəsində çox sayda bina zərər görmüş[15] və ərazidə krater yaranmışdır[16].
Kompleksin ümumi sahəsi 4 hektar təşkil edir. Abidə spiralvari forması ilə raketin yerdə buraxdığı iz – krateri simvolizə edir.[2] Ermənistan ordusu tərəfindən atılmış raketin izini simvolizə edən spiralvari kraterin dərinliyi 13 metrdir.[5] Dağıdılmış binaların qalıqları isə kompleksin açıq meydanında xüsusi instalyasiya şəklində qorunub saxlanılıbdır. Ümumi sahəsi 2400 kvadratmetr təşkil edən aypara formasında ikimərtəbəli binanın birinci mərtəbəsində muzey ekspozisiyası, ikinci mərtəbədə isə seminar, təlim və müxtəlif tədbirlərin keçirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş çoxfunksiyalı zal yerləşir.[2]
Muzeydə "XX əsrin əvvəli", "Deportasiya və məcburi köçkünlük", "Soyqırımı və kütləvi qırğınlar", "Atəşkəs və Vətən müharibəsi dövrü", "İtkin düşənlər, kütləvi məzarlıqlar, mina terroru" və "İşıqlı gələcəyə doğru" mövzularına həsr olunmuş zallar var[2].
Ərazidəki parkda yaşıllaşdırma işləri aparılacaq, 700-ə yaxın ağac, 12 mindən çox dekorativ kol və güllər əkiləcək[5].
![Gəncə Memorial Kompleksi, 2025-ci ilin sentyabr ayı[1][2]](/?q=Fayl:Ganja_Memorial_Complex,_September_2025_—_2.jpg)
![Gəncə Memorial Kompleksi, 2025-ci ilin sentyabr ayı[1][2]](/?q=Fayl:Ganja_Memorial_Complex,_September_2025_—_3.jpg)
![Gəncə Memorial Kompleksi, 2025-ci ilin sentyabr ayı[1][2]](/?q=Fayl:Ganja_Memorial_Complex,_September_2025_—_6.jpg)
- ↑ 1 2 3 4 5 6 "Ilham Aliyev attended inauguration of Ganja Memorial Complex". The Official Website of the President of the Republic of Azerbaijan (ingilis). 27 sentyabr 2025. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2025.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 "İlham Əliyev Gəncə Memorial Kompleksinin açılışında iştirak edib". Azərbaycan Respublikası Prezidentinin rəsmi internet saytı (az.). 27 sentyabr 2025. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2025.
- ↑ "Ünvan Portalı". Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi tabeliyində İnformasiya Texnologiyaları və Məlumat İdarəetmə Mərkəzi (az.). İstifadə tarixi: 30 sentyabr 2025.
- ↑ "Google Maps". Google Maps (ingilis). İstifadə tarixi: 30 sentyabr 2025.
- ↑ 1 2 3 4 "İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Gəncə Memorial Kompleksində görülən işlərlə tanış olublar". Azərbaycan Respublikası Prezidentinin rəsmi internet saytı (az.). 20 avqust 2025. İstifadə tarixi: 23 avqust 2025.
- ↑ "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024". www.azstat.org (az.).
- ↑ İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI, 2024 (PDF). BAKI: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ DÖVLƏT STATİSTİKA KOMİTƏSİ. Təsnifat T.Y.Budaqovun rəhbərliyi ilə Y.X.Yusifov, V.H.Məmmədəlizadə, L.H.Salamzadə və F.E.Qocayev tərəfindən işlənib hazırlanmışdır. 2024. Səhifə 11.
- ↑ "İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI , 2024". Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi Hüquqi aktların vahid elektron bazası (az.). 2024.
- ↑ "İlham Əliyev Gəncə Memorial Kompleksinin təməlini qoyub". Azərbaycan Respublikası Prezidentinin rəsmi internet saytı (az.). 31 yanvar 2022. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2025.
- ↑ "Gəncə niyə raket atəşinə tutuldu?" (az.). BBC Azerbaijani Service. 4 oktyabr 2020. 16 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2020.
- ↑ Dettmer, Jamie. "Why is Azerbaijan Fighting?" (ingilis). Voice of America. 12 oktyabr 2020. 13 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 oktyabr 2020.
- ↑ Melimopoulos, Elizabeth; Alsaafin, Linah. "Nagorno-Karabakh truce frays as both sides allege attacks: Live" (ingilis). Al Jazeera. 11 oktyabr 2020. 11 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 oktyabr 2020.
- ↑ "МЧС Азербайджана сообщило о 13 погибших при ракетном обстреле Гянджи". RIA Novosti (rus). 17 oktyabr 2020. 17 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2020.
- ↑ "Damage to Azerbaijan's Ganja city from Armenian aggression revealed" (ingilis). Trend News Agency. 20 oktyabr 2020. 22 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2020.
- ↑ "Bir il əvvəl Gəncə növbəti dəfə raket atəşinə məruz qalıb". Gencexeber.az (az.). 11 oktyabr 2021. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2025.
- ↑ Мамедов, Эльджан. "Печальные страницы истории Гянджи увековечат в мемориале ВИДЕО". АЗЕРТАДЖ (rus). 21.08.2025. İstifadə tarixi: 2025-09-29.