Gəncə-Qarabağ əyaləti — (Vilâyet-i Gence Karabağ) Osmanlı İmperiyası tərkibində Cənubi Qafqazda inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Gəncə şəhəri idi.
1593-cü il tarixli icmal dəftəri qeydlərinə görə Gəncə-Qarabağ əyaləti 7 sancağa bölünürdü. Gəncə sancağı, Bərdə sancağı, Xaçın sancağı, Axıstabad sancağı, Dizaq sancağı, Həkəri sancağı, Vərəndə sancağı. Sancaqlar öz növbəsində nahiyələrə bölünürdü.[1][2]
| Gəncə-Qarabağ əyalətinin inzibati quruluşu | |||
|---|---|---|---|
| Gəncə sancağı | |||
| 1. | Gəncə nahiyəsi | ||
| 2. | Gəncə Aranı nahiyəsi | ||
| 3. | Dağlıq Gəncə nahiyəsi | ||
| 4. | Şəmkir Aranı nahiyəsi | ||
| 5. | Dağlıq Sunqur nahiyəsi | ||
| 6. | Kürəkbasan Aranı nahiyəsi | ||
| 7. | Şütür nahiyəsi | ||
| 8. | Danqı nahiyəsi | ||
| 9. | Zəyəm Aranı nahiyəsi | ||
| 10. | Yevlaq nahiyəsi | ||
| 11. | Tavus nahiyəsi | ||
| 12. | Dəmirhəsən nahiyəsi | ||
| Bərdə sancağı | |||
| 1. | Bərdə nahiyəsi | ||
| 2. | Sir nahiyəsi | ||
| 3. | Pətəklik nahiyəsi | ||
| 4. | İncərud nahiyəsi | ||
| Xaçın sancağı | |||
| 1. | Xaçın nahiyəsi | ||
| 2. | Qaraağac nahiyəsi | ||
| 3. | Ağcabədi nahiyəsi | ||
| 4. | Dağlıq Çelaberd nahiyəsi | ||
| 5. | Çelaberd nahiyəsi | ||
| 6. | Qarqar nahiyəsi | ||
| 7. | Mağavuz nahiyəsi | ||
| Axıstabad sancağı | |||
| 1. | Böyükçay nahiyəsi | ||
| 2. | Quzey nahiyəsi | ||
| 3. | Güney nahiyəsi | ||
| 4. | Dağlıq İncə nahiyəsi | ||
| 5. | İncə nahiyəsi | ||
| Dizaq sancağı | |||
| 1. | Arasbar nahiyəsi | ||
| 2. | Dağlıq Dizaq nahiyəsi | ||
| 3. | Dizaq nahiyəsi | ||
| Həkəri sancağı | |||
| 1. | Keştasf nahiyəsi | ||
| 2. | Həkəri nahiyəsi | ||
| 3. | Zarıs nahiyəsi | ||
| 4. | Alpaut nahiyəsi | ||
| Vərəndə sancağı | |||
| 1. | Vərəndə nahiyəsi | ||
- Çərkəz Heydər paşa (1588-1590 Oktyabr)
- Davud paşa (Oktyabr 1590-1594 Aprel)
- Mahmud paşa (Aprel 1594-1596)
- Mustafa paşa (1598)
- Osman paşa (1596-1600)
- Məhəmməd paşa (1606)
Gəncə-Qarabağ əyaləti 8 livaya (sancağa) bölünürdü.
- Gəncə livası,
- Bərdə livası,
- Xılxına livası,
- Bərgüşad livası,
- Çuləndər livası,
- Arazbar livası,
- Qarabağ livası,
- Bərgüşad livası əvvəl İrəvan əyalətinin tərkibində olmuş sonra isə Gəncə Qarabağ əyalətinə verildi.
Gəncə-Qarabağ əyaləti 1344 kənd və məzradan ibarətdi.[3]
- Məhəmməd Paşa (1724-15 iyun 1725)
- ↑ «Ҝәнҹә-Гарабағ әјаләтинин муфәссәл дәфтәри» Arxivləşdirilib 2021-05-19 at the Wayback Machine (latın əlif. «Gəncə-Qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri»). Bakı, "Şuşa" nəşriyyatı, 2000. «Ön söz» (kiril əlif. «Өн сөз»), Hüsaməddin Məmmədov (Qaramanlı). Bakı, 2 avqust 1999-cu il. səh. 3-22. (az.)
- ↑ Gence-Karabağ eyaletinin Mufassal Defteri. İstanbul, Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Tahrir Defterleri, 903.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2017-11-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-12.