Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi göstərilməmişdir. |
Bu məqalə Azərbaycan dilinə uyğun yazılmayıb, və ya düzgün tərcümə edilməyib. |
Güyük xan — Göyük ya da Küyük olaraq da bilinir (d. 1206 — ö. 1248) — Çingiz xanın nəvəsi, Monqolların böyük xaqanı Ögedey xanın böyük oğlu və varisi. Ögedeyın 1241-ci ildə ölməsindən sonra hüquqi olaraq dövlət xaqansız qalır, ancaq faktiki olaraq 1241–1246-cı illərdə hakimiyyətdə Güyükün anası olur. 1246-cı ildə anasının ölümündən sonra həm hüquqi, həm də faktiki baxımdan Güyük xaqan olur və beləliklə, Monqol İmperiyası öz III xaqanına qovuşur.
| Güyük xan | |
|---|---|
| monq. ᠭᠦᠶᠦᠭ ᠬᠠᠭᠠᠨ monq. Гүюг хаан | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı |
ᠭᠦᠶ᠋ᠦᠭ Гүюг |
| Doğum tarixi | 19 mart 1206 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 aprel 1248 (42 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | hökümdar[d] |
| Atası | Ögedey xan[1] |
| Anası | Töregene xatun |
| Ailəsi | Çingizlilər |
| Dini | Tenqriçilik |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Eyni zamanda naiblik vəzifəsi aparan anası Töregene xatının siyasî manevrları sayəsində 1246-cı ildə toplanan qurultayda böyük xaqan (qaan) seçildi. Qərbi xristiyanlığınca hərətiklik olaraq qəbul edilen nəsranilikdən böyük ölçüdə təsirləndi və çevrəsinə xristian müşavirlər topladı. Xanlığa seçilişi Çingiz xanın başqa nəvəsi, Rusiya fatehi və Qızıl Orda dövlətinin qurucusu Batı xanın nifrətinə səbəb olsa da, erkən ölümü Böyük Monqol imperiyasının bütünlüklə parçalanmasını önlədi. Güyük xan Büri xanla birlikdə Batı xanı təhqir etmişdi. Batı xan onları Ögedey xana şikayət etdi və xan onları cəzalandırdı.
- Plano Carpini's account of the Mongols Arxivləşdirilib 2005-09-07 at the Wayback Machine
- Catholic Encyclopedia, "The Crusades" Arxivləşdirilib 2014-02-01 at the Wayback Machine
- ↑ China Biographical Database (ing.).