Günəş qürubu sarısı

Gün qürubu sarısı qida, kosmetika və dərmanlarda narıncı və ya sarı-narıncı rəngləndirici kimi istifadə olunur. Xüsusilə konfetlərdə, desertlərdə, qəlyanaltılarda, souslarda və meyvə konservlərində istifadə olunur.^[3] Bu boya həm şokoladda, həm də karameldə qəhvəyi rəng əldə etmək üçün amarant ilə birlikdə istifadə edilə bilər.^[4]

ÜST Qida Əlavələri üzrə Birgə Ekspert Komitəsi qürub sarısı üçün məqbul gündəlik qəbulu insanın bədən çəkisinə görə 4 mq/kq müəyyən etmişdir.^[5]

29 sentyabr 2008-ci il tarixində Avropada CBC xəbərlərinə görə, E110 Norveç və Finlandiyada qadağan edildi. Finlandiya hazırda E110 üçün 4 mq/kq bədən çəkisi həddinə qədər məhdudlaşdırılmış şəkildə tətbiqinə icazə verir.

2008-ci ildə Böyük Britaniyanın qida standartları agentliyi qida istehsalçılarını qida əlavələri kimi istifadə olunan altı süni rəngdən könüllü olaraq imtina etməyə çağırdı. Onlardan biri də məhz E110 əlavəsi idi. Süni rəng əlavələrini digər rəngləyici əlavələrlə əvəz edilməsi tövsiyə edildi.^[6]

2010-cu ildə Avropa Qida Təhlükəsizliyi Təşkilatının bir tənzimləməsi qüvvəyə mindi. Belə ki, qida istehsalçılarından E110 ehtiva edən qida məhsullarının etiketinə "uşaqların fəaliyyətinə və diqqətinə mənfi təsir göstərə bilər" ifadəsini əlavə etməyi tələb etdi.^[7]

.

ABŞ-da "FD&C Yellow N.6" kimi tanınan Günəş qürubu sarısı 3,75 mq/kq bədən çəkisi norması ilə qidalara, dərmanlara və kosmetikada istifadə üçün təsdiq edilmişdir.

Rusiyada E110 qida əlavəsinin qida sənayesində istifadəsinə icazə verilir.

Etibarsız mənbələrdə E110-un "insan həyatı və sağlamlığı üçün zərərli", "təhlükəli boya", "kanserogen" olduğuna dair rəyin əksinə olaraq, insanlar üçün sitrus meyvələri və ya qızardılmış ət kimi digər qida allergen və kanserogenlərdən daha təhlükəli deyil.^[8] Bununla belə, heç bir faydalı xüsusiyyət daşımadığından, onunla əlaqəli potensial risklərdən qaçınmaq üçün E110-u qadağan etmək təklifləri var.

E110-un kanserogenliyi ilə bağlı rəy onun prekursoru Sudan I boyasının kanserogenliyi ilə bağlı rəyə əsaslanır.^[8]

2014-cü ildə Avropa Qida Təhlükəsizliyi Təşkilatı E110 istehlakı ilə bağlı vəziyyətin narahatlığa səbəb olmadığını elan etdi.^[9]

1970-ci illərin sonlarından bəri, pediatr-allerqoloq Benjamin Feingold tərəfindən qida boyaları və uşaqlarda davranış problemləri arasında əlaqə haqqında qaldırılan narahatlıqların ardınca, günəş qürubu sarısının uşaqlarda qida dözümsüzlüyünə və digər davranışlara səbəb olduğunu iddia etmişdi. Bununla belə, bu iddiaları təsdiqləyən heç bir elmi dəlil yoxdur. Təxmin olunur ki, müəyyən qida boyaları bəzilərində tetikləyici rolunu oynaya bilər, lakin bunun sübutu zəifdir.^[10]

1. ↑ PubChem (ing.).
2. ↑ "GSFA Online Food Additive Details for Sunset yellow FCF". www.fao.org. 2022-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-15.
3. ↑ Encyclopedia of food safety (First edition). Amsterdam. 2014. ISBN 978-0-12-378613-5, 0-12-378613-4, 1-306-19794-5, 978-1-306-19794-6.
4. ↑ Food : the chemistry of its components (5th ed). Cambridge. 2009. ISBN 978-0-85404-111-4, 0-85404-111-7, 978-1-84973-740-1, 1-84973-740-1.
5. ↑ EVALUATION OF CERTAIN FOOD ADDITIVES AND CONTAMINANTS (2011) Arxiv surəti 20 yanvar 2022 tarixindən Wayback Machine saytında стр. 47-53
6. ↑ "Guidelines on approaches to the replacement of Tartrazine, Allura Red, Ponceau 4R, Quinoline Yellow, Sunset Yellow and Carmoisine in food and beverages" (PDF). FSA. 2014-12-08 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2014-12-06.
7. ↑ "Food colours". European Food Safety Authority (ingilis). 2022-07-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-09.
8. ↑ ^{1 2} "Архивированная копия". 2019-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-24.
9. ↑ Reconsideration of the temporary ADI and refined exposure assessment for Sunset Yellow FCF (E 110) Arxiv surəti 24 mart 2019 tarixindən Wayback Machine saytında (2014)
10. ↑ Uşaqlarda diqqət zəifliyi yarada biləcək ehtimalı. (ingilis).