Gülən hərəkatı məktəbləri — amerikalı türklər tərəfindən qurulan özəl və ya yarı özəl məktəblər şəbəkəsi. "Ortaq Dəyərlər İttifaqı" qeyri-kommersiya təşkilatının icraçı direktoru Alp Aslandoğan demişdir ki, bu məktəblər müstəqildir, lakin dolayısı ilə “intellektual və ya ilhamverici səviyyədə” islamçı Gülən hərəkatı ilə bağlıdır. 2009-cu ildə Gülən hərəkatının üzvlərinin bir çoxu tam təqaüdlü 2 milyondan çox tələbəyə xidmət edən məktəbləri idarə etdiyi təxmin edilirdi. Məktəblərin və təhsil müəssisələrinin sayı ilə bağlı təxminlər çox müxtəlif olmuşdur. Türkiyədə 300-ə yaxın məktəb və dünya üzrə 1,000-dən çox məktəb mövcud olmuşdur.
2016-cı ildə Türkiyədə dövlət çevrilişinə cəhddən əvvəl Türkiyədə çoxlu Gülən məktəbi var idi. Daha sonra bütün məktəblər türk toplumunun çox olduğu ölkələrdə, o cümlədən digər türk ölkələrində, xüsusən Azərbaycanda digər Gülən məktəbləri kimi qanunla qadağan edilmişdir. Türkiyənin rəsmi müraciətinə baxmayaraq, ABŞ,Məhəmməd Fətullah Güləni türk əsilli ABŞ vətəndaşı olduğu üçün ekstradisiya etməmişdir.
ABŞ-də əsasən aztəminatlı ailələrdən olan uşaqlara yalnız dünyəvi təhsil verən Gülən məktəbləri federal maliyyə dəstəyi alır. Bu məktəblər Türkiyə və Azərbaycanın etnik türk iş adamları tərəfindən maliyyələşdirilmişdir.
Kurikulum
Məktəblərin kurikulumları ölkədən ölkəyə dəyişir. Onlar ümumiyyətlə Türkiyə və lokal kurikulumların dünyəvi qarışığına əməl edirlər. Gülən məktəbləri yerləşdikləri yerli dillərdə təhsili təşviq edirlər. Buna Türkiyədə kürd dilinin mübahisəli olaraq istifadə edilməsi də daxildir. Gülən məktəblərində (STEM) sahələrində tədrisə böyük əhəmiyyət verilir.
İslam komponenti
Gülən məktəbləri təkcə müsəlmanlar üçün deyil və Türkiyədə "şəbəkənin məktəbləri üçün ümumi kurrikulumda həftədə bir saat din dərsi nəzərdə tutulur, halbuki bir çox ölkələrdə məktəblər heç bir dini dərs vermir. Xaricdə bir neçə İmam-Hatip məktəbi olsa da, bu qurumları ciddi mənada İslam məktəbləri hesab etmək olmaz". Müəllimlərin böyük əksəriyyətinin tələbələri daha çox təqvaya təşviq edən Gülən şəbəkəsinin üzvlərindəndir. 2008-ci ildə "New York Times" qəzetində çıxan bir məqalədə Pakistanda "müəllimlərin həyat tərzi və namazda nümunə göstərdiyi yataqxanalarda İslamı təşviq etdikləri" və türklərin müsəlmanlara daha dünyəvi, demokratik, yumşaq və sevgi dolu bir yanaşma təklif etdiklərini təsvir etmişdir.
İstinadlar
- . 2021-02-27 tarixində arxivləşdirilib.
- . 2010-04-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-12.
- . 2020-09-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-12.
- . 2014-10-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-07-16.
- . 2019-10-29 tarixində arxivləşdirilib.
- . Gulenschools.org. 2013-10-01. 2014-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-24.
- . Todayszaman.com. 2010-12-13. 2014-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-24.
- ↑ . . New York Times. 2008-05-04. 2017-09-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-12.
- . February 6, 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 16, 2014.
- Hudson, Alexandra. . Uk.reuters.com. 2008-05-14. 2012-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-24.