Foto manipulyasiya — rəqəmsal və ya analoq üsullarla fotoşəkillərin dəyişdirilməsi, edilməsi və yenidən qurulması prosesidir. Bu proses vasitəsilə şəkillərin məzmunu, mənası və vizual təsiri dəyişdirilə bilər. Foto manipulyasiya həm sənət, həm də texniki bacarıq tələb edən bir sahədir və müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur: sənət əsərləri yaratmaq, reklam kampaniyaları hazırlamaq, siyasi və sosial mesajlar vermək, eləcə də əyləncə məqsədləri üçün.
| Foto manipulyasiya | |
|---|---|
 | |
| Tipi | insan fəaliyyəti[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
_-2.jpg)
Rəqəmsal manipulyasiya — rəqəmsal texnologiyalar və proqram təminatı vasitəsilə şəkil, video, audio və digər rəqəmsal məlumatların dəyişdirilməsi, edilməsi və yenidən qurulması prosesidir. Bu proses nəticəsində rəqəmsal məzmunun mənası, məzmunu və vizual təsiri dəyişdirilə bilər.
- Retuşlama: Şəkillərin üzərində əl ilə rəngləmə, cızıqların və qüsurların aradan qaldırılması.
- Fotomontaj: Bir neçə fotoşəkilin kəsilib birləşdirilməsi ilə yeni kompozisiyalar yaratmaq.
- Kollaj: Müxtəlif şəkillərin və materialların birləşdirilməsi ilə yaradılan sənət əsərləri.
- Adobe Photoshop: Ən məşhur və geniş istifadə olunan proqramdır. Layer (qat) texnologiyası, maskalar, filtr və effektlər vasitəsilə şəkillər üzərində kompleks dəyişikliklər aparmağa imkan verir.
- Adobe Lightroom: Rəng korreksiyası, işıqlandırma və digər əsas parametrlərin tənzimlənməsi üçün istifadə olunur.
- GIMP: Açıq mənbəli və pulsuz alternativ proqramdır.
- Süni intellekt əsaslı vasitələr: Son illərdə süni intellekt texnologiyalarının inkişafı ilə şəkillərin avtomatik si və manipulyasiyası mümkün olmuşdur.
Foto manipulyasiya müxtəlif sahələrdə geniş istifadə olunur:
- Reklam və marketinq: Məhsulların daha cəlbedici görünməsi üçün şəkillərin manipulyasiyasında
- Moda və gözəllik sənayesi: Modellərin şəkillərinin retuşlanması, dərinin hamarlaşdırılması, bədən quruluşunun dəyişdirilməsində
- Siyasi və sosial mesajlar: İctimaiyyətin diqqətini cəlb etmək üçün güclü vizual mesajlar yaratmaqda
- Əyləncə və incəsənət: Fantastik və sürrealist əsərlər yaratmaq üçün istifadə olunur.
- Stalin dövründə siyasi rəqiblərin şəkillərdən silinməsi: Sovet İttifaqında siyasi məqsədlərlə şəkillərin manipulyasiyası geniş yayılmışdı.
- National Geographic jurnalının piramidaların yerini dəyişməsi (1982): Jurnalın üz qabığında Misir piramidalarının daha yaxşı görünməsi üçün şəkillərin manipulyasiya edilməsi böyük mübahisələrə səbəb olmuşdu.
- Photoshop ilə yaradılan məşhur sənət əsərləri: Erik Yohansson, Cerri Norman kimi sənətçilər foto manipulyasiya vasitəsilə sürrealist və fantastik əsərlər yaratmışlar.