Filireyaşəkilli fontaneziya (lat. Fontanesia philliraeoides) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin zeytunkimilər fəsiləsinin fontaneziya cinsinə aid bitki növü.
| Filireyaşəkilli fontaneziya | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Triba: Cins: Növ: Filireyaşəkilli fontaneziya |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
Təbiətdə Kiçik Asiya və Siciliya adasında rast gəlinir. Dekorativ bitki kimi Aralıq dənizi sahillərində becərilir.
Hündürlüyü 3 m-dək, şaxələnmiş, sarı-qonur budaqlı, yarpağı tökülən koldur. Zoğları dörd hissəli, yarpaq yerləşməsi üzbəüzdür. Yarpaqları sadə, bütöv, yumurtavari-neştərvari və ya ellipsvari, uzunluğu 2-4 sm və eni 0,8 sm, pöhrədən əmələ gələn zoğlarında uzunluğu 7sm-dək və eni 1,5 sm, kənarları xırda dişli, bozumtul-yaşıldır. Saplaqların uzunluğu 2-5 mm-dir. Çiçək qrupları yan budaqlarda qısa, qoltuq və ya uc, yarpaqlı süpürgələrdir. Çiçəkləri xırda; kasacığı 4 xırda kasayarpaqlardan ibarətdir; ləçəkləri 4 ədəd, ensiz, ağımtıl; erkəkcikləri ləçəklərdən iri; yumurtalığı yuxarı, 2 yuvalı; dişicik ağzı 2 qanadlıdır. Meyvəsi təxminən yumrudan ellipsvariyədək, uzunluğu 6-8 mm, ensiz qanadlı, hamar qozadır. Mayda çiçəkləyir, meyvələri iyulda-avqustda yetişir. Kütləvi yarpaqlama mayın axırları, yarpaqların tökülməsi isə noyabrda baş verir.
Qışa az davamlıdır, soyuq qış aylarında çoxillik zoğları donur, ancaq yay ərzində tez bərpa olunur.
Abşeron, Gəncə və s. rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.
Çox dekorativ koldur. Yaşıllaşdırmada istifadə oluna bilər.