Fərrux Abbas oğlu Rüstəmov (1 yanvar 1961, Cil, Krasnoselsk rayonu) — pedaqoji elmlər doktoru, professor, Əməkdar elm xadimi, Beynəlxalq Pedaqoji Akademiyanın həqiqi üzvü[1], Pedaqoji və Sosial Elmlər Akademiyasının akademiki (2010). Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, "Qızıl qələm" mükafatı laureatı.[2]
Fərrux Rüstəmov | |
---|---|
Doğum tarixi | 1 yanvar 1961 (64 yaş) |
Doğum yeri | |
Elm sahələri | pedaqogika, pedaqogika tarixi[d] |
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı | |
İş yeri | |
Təhsili | |
Elmi rəhbəri | Hüseyn Əhmədov |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Fərrux Rüstəmov 1 yanvar 1961-ci ildə Qərbi Azərbaycanın Göyçə mahalının Cil kəndində anadan olmuşdur. 1978-ci ildə Cil kənd orta məktəbini əla qiymətlərlə başa vurmuş, həmin ildə V. İ. Lenin adına (indiki ADPU) APİ-nin Pedaqoji fakültəsinə qəbul olunmuşdur. Tələbəlik illərində Fakültə Əlaçılar Şurasının və Tələbə Elmi Cəmiyyətinin sədri kimi fakültənin və institutun ictimai-pedaqoji həyatında fəal iştirak etmiş, "Əla təhsilə görə", "Əla təhsilə və ictimai işə görə" SSRİ Ali və Orta İxtisas Təhsili Nazirliyinin, ÜİLKGİ-nin döş nişanları, Azərbaycan Ali və Orta İxtisas Təhsili Nazirliyinin I–II dərəcəli diplomları (tələbə elmi tədqiqat işinə görə), ÜİLKGİ-nin və institut rektorluğunun Fəxri Fərmanları ilə təltif olunmuşdur. Təhsil əlaçısı, bacarıqlı tədqiqatçı və ictimaiyyətçi tələbə kimi təhsil illərində ən yüksək təqaüdə — Lenin təqaüdünə layiq bilinmiş, Lenin təqaüdü ilə oxuyan ali məktəb tələbələrinin 1982-ci ildə Bakıda keçirilən Ümumittifaq konfransında iştirak (həm də çıxış) etmişdir. 1982-ci ildə universiteti fərqlənmə diplomu ilə başa vurmuşdur.[1]
- 1982-1985-ci illər - Quba rayonu Rəngidar kənd səkkizillik məktəbində müəllim və məktəb direktoru
- 1990-1991-ci illər - ADPU-nun Şagirdlərin peşəyönümü elmi-tədqiqat laboratoriyasında kiçik elmi işçi
- 1991-2007 -ci illər - ADPU-nun Ümumi pedaqogika kafedrasında müəllim, dosent, professor
- 2007-2011-ci illər - ADPU-nun İbtidai təhsilin pedaqogikası və metodikası kafedrasının müdiri
- 2007-2015-ci illər - ADPU-nun Pedaqoji fakültəsinin dekanı
- 2015-2022-ci illər - ADPU-nun İbtidai təhsil fakültəsinin dekanı
- 2023 –cü ildən ADPU-nun İbtidai təhsilin pedaqogikası kafedrasının müdiri[2]
Fərrux Rüstəmov 22 aprel 1998-ci ildə Beynəlxalq Pedaqoji Akademiyanın (Moskva) həqiqi üzvü (akademiki) seçilmişdir. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür. ADPU-nun "Xəbərlər"nin pedaqoji-psixoloji elmlər seriyasının redaktorudur. 2007-ci ildə ADPU-nun pedaqoji fakültəsinin dekanı, böyük Elmi şuranın üzvü və pedaqoji fakültənin Elmi Şurasının sədri seçilmişdir. ADPU -nun Elmi şurasının qərarı ilə " İlin müəllimi və İlin alimi" muüsabiqəsinin qalibi olmuşdur. 2004-cü ildən professordur. ADPU-də fəaliyyət göstərən ümumi pedaqogika, pedaqogika və təhsilin tarixi üzrə ixtisaslaşdırılmış Dissertasiya Şurasının sədr müavinidir. 2010-cu ilin aprelində Pedaqoji və Sosial Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (akademiki) seçilmişdir.
- Pedaqogika
- Azərbaycan pedaqogikaşünaslığı[2]
Fərrux Rüstəmov 1985-ci ildə elmi işə maraq onu yenidən V. İ. Lenin adına APİ-yə gətirmiş, o, pedaqogikanın nəzəriyyəsi və tarixi üzrə əyani aspiranturaya qəbul olunmuşdur. 1985–1987-ci illərdə sovet ordusu sıralarında Qazaxıstanın Leninski şəhərində xidmət etmişdir. Hərbi xidmətdən sonra aspirantura təhsilini davam etdirmiş, akademik Hüseyn Əhmədovun elmi rəhbərliyi altında "Azərbaycan sovet pedaqoji elminin inkişafı (1961–1981-ci illər)" mövzusunda elmi axtarışlarını başa çatdırmış, vaxtından xeyli əvvəl, 1989-cu ildə müdafiə edərək pedaqoji elmlər namizədi, 2003-cü ildə "Azərbaycanda pedaqoji elmin inkişaf yolları (1920–1991-ci illər)" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş, pedaqoji elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almışdır.
İlk kitabını 1990-cı ildə nəşr etdirən F. Rüstəmovun qısa bir dövr ərzində 30-dan artıq monoqrafiya, kitab və kitabçanın, 31 tədris proqramının, 200 elmi məqalə və tezisin, 250-yə qədər elmi-pedaqoji və publisistik yazının müəllifidir. 10 kitabın tərtibçisidir. 40-a yaxın kitabın elmi redaktoru olub. Rəhbərliyi ilə 8 nəfər pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru dissertasiyası müdafiə edib. 3 nəfərin doktorluq, 20 nəfərin namizədlik dissertasiyasının rəsmi opponenti olub. Təhsil haqqında qanunu hazırlayan işçi qrupunun üzvü olmuşdur.
"Pedaqoji tədqiqatlar" elmi məqalələr məcmuəsinin redaktorudur. Elmi — pedaqoji fəaliyyəti ilə bağlı "Professor Fərrux Rüstəmov 50" kitabı (2011, 576 səh.) nəşr olunmuşdur.
Əsərləri Bakı, İstanbul, Tbilisi, Moskva, Çeboksarı, Səmərqənd, Təbriz şəhərlərində nəşr olunmuşdur.
Prof. F. Rüstəmov akademik Hüseyn Əhmədovun əsərlərinin biblioqarfik göstəricisinin (1996, 2001, 2006), həm də 5 cildlik "Seçilmiş pedaqoji əsərləri"nin tərtibçilərindən biridir.
- Prof. H. Əhmədovun əsərlərinin izahlı biblioqrafiyası (1990). 120 s.
- Tələbələrin ictimai fəaliyyəti və ona pedaqoji rəhbərlik (1991)
- Azərbaycanda pedaqoji elmin inkişaf tarixindən (1992). 112 s.
- Günüuzadılmış qruplarda tərbiyə məsələləri (A. İsmayılovla birlikdə) (1993). 130 s.
- M. V. Vidadinin, M. P. Vaqifin, Q. Zakirin təlim-tərbiyə haqqında fikirləri (İ. İsayevlə). (1994), 112 s.
- Azərbaycan pedaqoji biblioqrafiyası: məktəb və pedaqogika tarixinə aid ədəbiyyat (1995). 96 s.
- Görkəmli pedaqogika tarixçisi Əyyub Tağıyev (1996). 32 s.
- Azərbaycanda pedaqogikanın nəzəriyyəsi və tarixi üzrə tədris planları, proqramları, dərslik və dərs vəsaitlərinin hazırlanması və təkmilləşdirilməsi tarixi (1997). 26 s.
- Azərbaycanda pedaqoji terminalogiyanın inkişaf tarixindən (1997). 108 s.
- Основные направления развития теория воспитания и обучения в Азербаджане (1998)
- Azərbaycanda pedaqoji elm: təşəkkülü, inkişafı və problemləri (1998). 486 s.
- Pedaqogika kafedrasının tarixi: sələflər və xələflər (1999). 136 s.
- Müasir dövrdə Azərbaycanda təhsilin inkişafının əsas istiqamətləri (Moskva, 2000)
- Pedaqogika. Yeni kurs (Ə. Paşayevlə birlikdə) (2002). 512 s.
- Ümumtürk pedaqoji fikrində əxlaqi-mənəvi dəyərlər (2002). 112 s.
- Şərqdə pedaqogika tarixi. I kitab (2003). 256 s.
- Qərb pedaqogika tarixi. II kitab (2003). 256 s.
- Yeni dövrün pedaqogika tarixi. III kitab (2004) 320 s.
- Ən yeni dövrün pedaqogika tarixi. IV kitab (2005). 204 s.
- Akademik Hüseyn Əhmədov və onun yetirmələri (2004). 248 s.
- Pedaqogika tarixi (Xarici ölkələrdə təhsil və pedaqoji fikir tarixi) (2006). 752 s.
- Ali məktəb pedaqogikası (2007). 435 s.
- Pedaqogikidan kurs və buraxılış işlərinə dair metodik göstəriş (2007).
- Pedaqoji oçerklər: sələflərim və xələflərim (2010). 342 s.
- Pedaqoji fakültə −50 (2009). 84səh.
- Pedaqoji (təlim və tərbiyə) tarixi Şərqdə. Tehran (2010) 317 s.
- Pedaqoji qeydlər, resenziyalar, müsahibələr. Bakı(2010) 320 s.
- Azərbaycanda ümumi pedaqogika, pedaqogikanın və təhsilin tarixi ixtisası üzrə elmi-pedaqoji kard hazırlığı. Bakı (2010) 96 s.
- Azərbaycanda təhsil və tərbiyə nəzəriyyəsinin inkişafı 1961–81-ci illər. Bakı (2011) 136s. və s.
- Pedaqogika fənninin kurikulumu (2014).
- İrəvan müəllimlər seminariyası və onun məzunları. Bakı, "Elm və təhsil", 2022, 240 s.[3]
- "Türk xalqlarının məktəb tarixinə dair qiymətli əsər", Xalq qəzeti.- 2012.- 24 iyun.- S. 6. (Həsən Bayramoğlu və Şamil Vəliyev ilə birgə)
- "Tərəqqi" medalı — 2006[2]
- Azərbaycan Respublikasının qabaqcıl təhsil işçisi — 2010
- Azərbaycan Respublikasının Əməkdar elm xadimi — 2012[2]
- 3-cü dərəcəli "Əmək" ordeni — 2021[2]
- "Akademik Mehdi Mehdizadə", "Gənc alimlər" və "Qızıl qələm" mükafatları laureatı
- "Azərbaycan Respublikasının qabaqcıl təhsil işçisi" döş nişanı — 2010
- ↑ 1 2 "Görkəmli pedaqoqun biblioqrafiyası". Xalq Qəzeti (ingilis). İstifadə tarixi: 2025-04-22.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 "Fərrux Abbas oğlu Rüstəmov". ibtidai.adpu.edu.az. İstifadə tarixi: 10.04.2025.
- ↑ "Azərbaycan pedaqogikaşünaslığı". web2.anl.az:81. İstifadə tarixi: 17.04.2025.
- "Tələbəlik illərinin uğurlarından ruhlananda…". Vidadi Xəlilov. Ömür yollarında. Bakı: Nərgiz, 2012. — səh. 117.