Evfemiya (Yunanca: Εὐφημία, 523 və ya 524-cü ildə vəfat edib), Lupicina adıyla anadan olub, I Yustin ilə evlənməsiylə Şərqi Roma İmperatorluğunun İmperatoriçəsi olmuşdu.
| Evfemiya | |
|---|---|
| Doğum tarixi | V əsr |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 523 və ya 524 |
| Vəfat yeri | |
| Həyat yoldaşı | I Yustin |
| Fəaliyyəti | İmperatriçə |
İmperatoriçə Evfemiya, əsasən Yustinin kilsə siyasətindəki işləri ilə əlaqələndirilir və o, 523 və ya 524-cü ildə dəfn olunduğu Müqəddəs Evfemiya Kilsəsini qurmuşdu. Yustin 527-ci ildə onun yanında dəfn edildi.[1]
Prokopi və Viktor Tunnuna görə onun əsl adı Lupicina idi.[2][3] Prokopinin Gizli Tarixinə görə Lupicina həm qul, həm də barbar idi. Prokopinə, görə Lupicina köləsi olduğu sahibinin cariyəsi olmuşdu.[4][5]
I Yustin ömrünün müəyyən bir mərhələsində Lupicina ilə tanış oldu, onu azad etdi və onunla evləndi.[6]
I Yustin ənənəyə uyğun olaraq Hipodromda imperator elan edildi. Lupicina Evfemiya adı altında onun imperatriça həyat yoldaşı oldu. Bu ad, yəqin ki, hörmət göstərmək məqsədiylə seçilib. Orijinal Evfemiya Diokletian təqibi zamanı Xristian şəhidi idi. O, Xalkidonun yerli müqəddəs şəxsi idi və Xalkidon kilsə məclisi (451) onun adına təqdis edilmiş kafedralda keçirildi. Bu adın seçilməsi həm Yustinin, həm də Lupicina'nın qatı Xalkidon xristianları olduğunun erkən göstəricisi olması faktından irəli gəldiyi düşünülür. İmperator Anastasius monofizitizmi dəstəklədi və onun ardıcılı olan İmperator Yustin dini siyasətdə dəyişikliklər etdi.[7]
Prokopi özünün "Gizli tarixçəsi" ndə Efemiyanın dövlət işlərindən xəbərsiz olduğunu və buna görə də hökumətdə iştirak edə bilmədiyini qeyd etsə də,[8] 540-cı ilə aid olan rəsmi kilsə mənbəsi "Edessa xronikası", Yustinin kilsə siyasətini İmperatriçə Evfemiyaya aid edir.[9]
Prokopi həmçinin iddia edir ki, imperator cütlüyünün hər iki üzvü həyatlarının son illərində taxta çıxıblar. Uşaqsız olduqları üçün onların varisi I Yustinian idi. O, Yustinin qardaşı oğlu və övladlığı idi.
Prokopi qeyd edir ki, Evfemiya Yustinian`ın Teodora ilə evlənməsinə qarşı çıxdı. Prokopi bildirir ki, yalnız onun ölümündən sonra Yustinian Teodora ilə öz nişanını və evliliyini təşkil edə bildi.[10] Dul qalmış Yustin, ehtimal ki, öz varisi naminə, sosial təbəqələr arasında nikahlara icazə verən qanun qəbul etməyə davam etdi.[11] Vasiliev Evfemiyanın ölümünün 523 və ya 524-cü ildə baş verdiyini hesab edirdi.[12]
- ↑ Geoffrey Greatrex, "Euphemia, Wife of Justin I"
- ↑ Procopius, Secret History, 6.17
- ↑ Victor of Tunnuna, 518.2
- ↑ Geoffrey Greatrex, "Euphemia, Wife of Justin I"
- ↑ Procopius, "Secret History", Chapter 6.17
- ↑ Procopius, Secret History, 6.17
- ↑ Geoffrey Greatrex, "Euphemia, Wife of Justin I"
- ↑ Procopius, "Secret History", Chapter 9.47
- ↑ Prosopography of the Later Roman Empire, vol. 2
- ↑ Procopius, "Secret History", Chapter 9.47
- ↑ M. Meier, Justinian, p. 57.
- ↑ Geoffrey Greatrex, "Euphemia, Wife of Justin I"