Eupsittula cactorum — Tutuquşukimilər fəsiləsinə aid quş növü.
| Eupsittula cactorum | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Eupsittula cactorum |
||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
Eupsittula cactorumun iki yarımnövü var: nominat yarımnöv "E. c. cactorum" (Kuhl, 1820) və "E. c. caixana" (Spix, 1824). Eupsittula cactorumu və E. pertinax bir növ cütü təşkil edir.[3]
Eupsittula cactorumun uzunluğu təxminən 25 sm-dir. Erkək və dişi fərdlər eyni görünüşə malikdir. Nominat yarımnövün yetkin fərdlərinin alın hissəsi, yanaqları, boğazı, boynun yanları və sinəsi açıq qəhvəyi rəngdədir. Gözləri ətrafında çılpaq, ağ rəngli dəri var. Qarın və arxa hissəsi sarı-narıncı rəngdədir. Ənsə, qulaq örtükləri, üst hissələri və quyruğu yaşıldır. Qanadları əsasən yaşıldır, uçuş lələkləri isə mavi rəngdədir. Cavan fərdlər yetkinlərə bənzəyir, lakin tamamilə yaşıl tacı və daha solğun alt hissələri var. "E. c. caixana" yarımnövü nominat yarımnöv ilə eyni lələk naxışına malikdir, lakin ümumilikdə daha açıq rənglidir.[4]
Eupsittula cactorumun məlum bir miqrasiya modeli yoxdur, lakin qida mövcudluğuna uyğun olaraq yerli hərəkətlər edə bilər.
Eupsittula cactorumun qidası tam olaraq araşdırılmamışdır. Əncir (Ficus), kaktus və bir neçə digər bitkilərin meyvələri ilə qidalandığı məlumdur. Çiçək tumurcuqları ilə qidalandığı da qeyd edilmişdir. Həmçinin düyü, qarğıdalı və sorqum kimi məhsullarla da qidalanır.
Eupsittula cactorumun çoxalma mövsümü dəqiq müəyyən edilməmişdir, lakin avqust-mart ayları arasında olduğu güman edilir. Adətən yuvalarını ağac termit yuvalarında qazır. Vəhşi təbiətdə yumurta sayı dəqiq məlum deyil, lakin altı yumurtaya qədər olan yuvalar tapılmışdır. Əsirlikdə adətən altı yumurta qoyulur, inkubasiya müddəti ən azı 16 gündür və balalar təxminən altı həftə sonra yuvadan uçur.[5]
Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi (IUCN) Eupsittula cactorumu "Ən Az Narahatlıq Doğuran" kateqoriyasında qiymətləndirmişdir. Geniş yayılma sahəsinə malikdir və populyasiya ölçüsü məlum olmasa da, sabit olduğu güman edilir. Heç bir birbaşa təhlükə müəyyən edilməmişdir. Növ arealının bəzi hissələrində ən çox rast gəlinən tutuquşudur. "Lakin Eupsittula cactorum zəif qorunur (orijinal ərazinin 0,1%-i qorunan ərazilərdədir) və tədricən sayı azalır."[6]
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ World Bird List (ing.): IOC World Bird List. 6.4 IOU, 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.4
- ↑ Gill, F.; Donsker, D.; Rasmussen, P., redaktorlar "Parrots, cockatoos". IOC World Bird List. v 13.1. January 2023. İstifadə tarixi: 18 February 2023.
- ↑ "Appendices | CITES". cites.org. İstifadə tarixi: 4 March 2023.
- ↑ Collar, N. and P. F. D. Boesman (2020). Cactus Parakeet (Eupsittula cactorum), version 1.0. In Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.cacpar1.01 retrieved March 15, 2023
- ↑ BirdLife International. "Cactus Parakeet Eupsittula cactorum". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. 2016: e.T22685748A93085356. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22685748A93085356.en. İstifadə tarixi: 15 March 2023.
- Oliveira, Maria Madalena S.; Araújo, Nayone L.L.C.; Raposo, Ana Cláudia S.; Torezani, Josiano C.; Menezes, Íris Daniela S.; Oriá, Arianne P. "Reference Values for Selected Ophthalmic Diagnostic Tests in the Caatinga Parakeet (Eupsittula Cactorum) and Yellow-Chevroned Parakeet (Brotogeris Chiriri)". Avian Biology Research. 10 (4). 27 February 2019: 211–217. doi:10.3184/175815617X14951979279286.
- Martins, Bruno Araujo; Rodrigues, Giovanna Soares Romeiro; de Araújo, Carlos Barros. "Vocal dialects and their implications for bird reintroductions". Perspectives in Ecology and Conservation. 16 (2). April 2018: 83–89. doi:10.1016/j.pecon.2018.03.005.
- de Oliveira, Wallisson Sylas Luna; de Faria Lopes, Sérgio; Alves, Rômulo Romeu Nóbrega. "Understanding the motivations for keeping wild birds in the semi-arid region of Brazil". Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine. 14 (1). 11 June 2018: 41. doi:10.1186/s13002-018-0243-6. PMC 5996533. PMID 29891010.
- World Parrot Trust Arxivləşdirilib 2012-05-14 at the Wayback Machine Parrot Encyclopedia - Species Profiles
- Cactus parakeet: Photos, sounds from The Birds of the Interior of Ceará, Brazil