Eql Qalası ( fr. Château d'Aigle ) — İsveçrənin Vo kantonunun Eql şəhərində yerləşən tarixi qala. Qala İsveçrənin Milli tarixi abidələri siyahısına daxil edilmişdir.[3][4][5]
| Eql qəsri | |
|---|---|
.jpg) | |
 | |
| 46°18′54″ şm. e. 6°58′35″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Yerləşir | Eql[d][2][1] |
| Tikilmə tarixi | XII əsr |
| Rəsmi sayt | chateauaigle.ch |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qala XII-ci əsrin sonlarında yaradılmışdır.[6] Eql baronları haqqında məlumat ilk dəfə 1179-cu ildə xatırlanır.
Qala Rona çayını keçərək Kol du Pillon və Kol des Mossesdən keçən yolda yerləşir.
XIII-cü əsrin ikinci yarısında Eql genişləndi və şəhər statusu aldı. Tədricən genişlənən qala daha da möhkəmləndi.
1475-ci ildə İsveçrə İttifaqı ilə Burqundiya arasındakı münaqişə zamanı Eql şəhəri Bernin tabeçiliyinə keçdi.
1483-cü ildə Bern Respublikası Qalanı öz tərkibində ilk fransızdilli bölgənin inzibati mərkəzinə çevrildi. Qalada Berndən təyin edilmiş Qubernatorun qərargahı yerləşirdi. Bern nümayəndələri 1798-ci il Helvet İnqilabına qədər burada məskunlaşırdı.[7] Bu zamanlar həm müdafiə, həm də yaşayış yerlərinin genişləndirilməsində irəliləyiş baş verir.
1528-ci ildə Eql fransızdilli İsveçrədə Reformasiya yolunu tutan ilk şəhər oldu.
1798-ci ilin inqilabı zamanı Vo kantonu və Eql şəhəri Berndən ayrılaraq müstəqil oldular.
1804-cü ildə qala Eql şəhərinin mülkiyyətinə keçdi.[8]
1810-cu ildən 1815-ci ilə qədər bütün Helvetik Respublikası[9] ilə birlikdə Fransa İmperiyasına birləşdirildi. 1832-ci ilə qədər həm xəstəxana, həm də məhkəmə kimi fəaliyyət göstərmişdir.
XX-ci əsrin əvvəlləri qədim qalanın tarixi dəyəri getdikcə daha aydın görünür.
1971-ci ildən Qalanı qorumaq və tarixini daha yaxşı başa düşmək üçün bərpa işləri aparılmışdır. Bir neçə bərpa layihələri onun vəziyyətini nəzərəçarpacaq dərəcədə yaxşılaşdırdı.
1975-ci ildə Eql Qalasında muzey açıldı.[10]
2009-cu ildən burada rəssamların əsərlərindən ibarət sərgilər keçirilir.
Qala və muzey İsveçrənin Milli Tarixi İrs Abidələri siyahısına daxildir.[11]
- İsveçrə
- ↑ 1 2 3 Swiss GLAM Inventory, 16 September 2016. 2016.
- ↑ Swiss Inventory of Cultural Property of National Significance, February 2017. Swiss Federal Office for Civil Protection, 2017.
- ↑ "http://www.worlds.ru". 2019-09-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-16.
- ↑ https://web.archive.org/web/20100628110559
- ↑ https://web.archive.org/web/20160902033944/http://www.babs.admin.ch/de/aufgabenbabs/kgs/inventar/a-objekte.html
- ↑ "http://www.caslall.ru/swi/zsw/aigle". 2018-12-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-16.
- ↑ https://web.archive.org/web/20110724090158/http://www.dickemauern.de/aigle/geke.htm
- ↑ https://web.archive.org/web/20181217014732/https://www.castleseurope.ru/%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0%D1%8F/%D1%88%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F/%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%BA-%D1%8D%D0%B3%D0%BB%D1%8C/
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-17.
- ↑ https://web.archive.org/web/20190911114036/http://www.worlds.ru/europe/switzerland/history-zamok_eegl_aigle_castle_is.shtml