Enid Meri Porter (8 oktyabr 1908[1], Sautend-on-Si, Esseks[d][1] – 16 yanvar 1984[1], Kembric[d], Kembricşir qraflığı[d][1]) — Kembricşirdə folklorşünas və Kembric və Qraflıq xalq muzeyinin (indiki Kembric muzeyi) ən uzun müddət xidmət etmiş kuratoru olmuşdur. O, 1947-ci ildən 1976-cı ilədək burada çalışmışdır. Onun işi Kembricşir sakinlərinin mədəni və sosial adətlərinin qeydə alınması idi və o bu işdə əvəzsiz rol oynamışdır. O, sosial tarix kolleksiyası sahəsində yenilikçi yanaşma sərgiləmiş, şifahi tarix metodunu tətbiq edərək işləyən insanlarla əlaqələr qurmuş və folklorçuların əvvəllər diqqətdən kənarda qoyduğu bölgələrdə araşdırmalar aparmışdır.[2] Hazırda Kembric muzeyinin arxivində saxlanılan qeyd dəftərləri, Kembricşirə aid adətlər, hekayələr və mahnılar barədə böyük bir məlumat xəzinəsi təşkil edir.
| Enid Porter | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 8 oktyabr 1908[1] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 16 yanvar 1984[1] (75 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Uşağı | yoxdur |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | folklorşünas, tarixçi, kurator[d], müəllimə |
Enid Meri Porter 8 oktyabr 1908-ci ildə İngiltərənin Esseks qraflığının Vestklif-on-Si şəhərində anadan olmuşdur. Onun atası Hyu Porter və anası Etel Meri Porter idi. Atası Hyu əslən Bedforddan idi və Kembricdəki ali məktəbdə müəllim təhsili aldıqdan sonra Sautend liseyində orta məktəb müəllimi kimi çalışmışdır. Anası Etel Meri (qızlıq soyadı Skott) Kembricdə XVII əsrə qədər kökləri izlənilə bilən bir ailədən gəlirdi. Buna görə də Enid tez-tez Kembric şəhərindəki qohumlarını ziyarət edir və bu bölgəni yaxşı tanıyırdı. Sonrakı illərdə o, Kembricşir ailəsindən topladığı yerli folklor məlumatlarını qeydə alacaqdı. Porter ailəsi peşəkar orta təbəqəyə mənsub idi və Birinci Dünya müharibəsinə qədər bir xidmətçi saxlayırdı.
Enid London Universitet Kollecində müasir dillər üzrə təhsil aldıqdan sonra (həmin dövrdə, 1911-ci ildən etibarən burada Folklor Cəmiyyətinin kitabxanası yerləşirdi), atasının yolunu davam etdirərək Londondakı Katolik tədris kollecində müəllimlik ixtisası üzrə təhsil aldı. O, İkinci Dünya müharibəsindən sonrakı dövrə qədər müxtəlif məktəblərdə müəllim kimi çalışdı.[3] Lakin onun əsas maraqları tədrisdən kənarda idi. 1947-ci ildə Kembric və Şəhər Xalq muzeyində iş vakansiyası elan olunduğunu gördükdə müraciət etdi və həmin ilin sentyabr ayında muzeyin köməkçi kuratoru vəzifəsinə təyin olundu.
Muzeyin təşkili ideyası 1934-cü ildə Kembric Gildxolunda keçirilmiş və o vaxt Kembricşir Qadınlar İnstitutunun sədri olan Ketrin Parsons tərəfindən təşkil olunmuş "Qədim zamanlar festivalı"ndan qaynaqlanır. Kembric muzeyi 1936-cı ildə yerli Rotari klubunun və Kembric Universitetinin üzvləri tərəfindən, tərk edilmiş Vayt Hors İnnin yerində yaradılmışdır; muzey bu gün də eyni məkanda fəaliyyət göstərir. Muzeyin ilkin məqsədi "ümumi ictimaiyyətin faydalanması və təhsil məqsədilə yerli maraq doğuran və ümumi istifadə üçün olan obyektləri toplamaq və qorumaq" idi. Muzeyin rəsmi açılışı zamanı Sir Kiril Foks "Mən düşünməyə meyilliyəm ki, Kembric Universitetində, tutaq ki, Papuanın sosial antropologiyası haqqında Pampisford haqqında olduğundan daha dəqiq bilik var" deyə qeyd etmişdir. Kembric muzeyi, universitetdən ayrı olaraq, Kembricşirin tarixi haqqında kolleksiya toplamaq, qorumaq və ictimaiyyəti maarifləndirmək məqsədilə bu gün də fəaliyyətini davam etdirir.
Enid Porter 1947-ci ildə fəxri kurator Tomas Uayett Beqşenin köməkçi kuratoru təyin edilmiş və 1950-ci ildə tam kurator olmuşdur. O, muzeyə bitişik xüsusi otaqda yaşayırdı. Muzey maliyyə cəhətdən çətin vəziyyətdə idi və üzvlük haqları, ianələr, giriş haqları (uşaqlar üçün 3 pens, böyüklər üçün 6 pens) hesabına mövcudluğunu qoruyurdu. Enid həm bilet satıcısı, həm təmizlikçi, həm də kurator kimi çalışırdı; 1965-ci ildə onun həftəlik maaşı cəmi 8 funt idi və on beş il ərzində heç bir artım olmamışdı. 1960-cı illərdə Porter muzeyi bir cəmiyyət mərkəzinə çevirdi və bu dövrdə ziyarətçi sayı sabit şəkildə artdı. Onun sağlamlığı 1960-cı illərdə pisləşməyə başladı və o, 1974-cü ildə bir neçə dəfə infarkt keçirdikdən sonra təqaüdə çıxdı.
Kembric və Şəhər Folklor muzeyinin kolleksiyası Enid Porterin kuratorluğu dövründə xeyli genişləndi; o, ianələri qəbul edir və tez-tez muzey üçün əşyalar almaq məqsədilə hərraclara gedirdi. Hazırda muzeyin kolleksiyası Porterin şəxsi qeydləri istisna olmaqla, 20.000-dən çox obyekti əhatə edir.
Porterin şəxsi dəftərlərində tarixi sənədlərin surətləri, qəzet məqalələri və ticarət kataloqları vardı ki, bunlardan o, fərdlərin, bizneslərin və binaların hərəkətini izləmək üçün istifadə edirdi. Onun dəftərlərində həm də peşə fəaliyyəti dövründə tanış olduğu insanlarla bağlı qeydlər, xalq adət-ənənələri, xurafatlar və mahnı mətnləri yer alırdı. Onun bəzi qeydləri və transkripsiyaları Kembric muzeyi tərəfindən həyata keçirilən Enid Porter layihəsi çərçivəsində rəqəmsallaşdırılıb və layihənin veb saytında baxıla bilər: [1]
Porterin Eli adası, Kembricşirin şimalındakı kənd bölgələrindən biri olan Fensdə apardığı tədqiqatlar onu Uolter Henri (Cek) Barrett (1891–1974) ilə tanış etmək imkanı qazandırdı və onlar birlikdə Fensdən nağıllar" (1963), Fensdən daha çox nağıllar"(1964) və "Fenmanın hekayəsi" (1965) adlı kitabları nəşr etdilər.[4]
Porter Artur Redvers Randell ilə birlikdə Fenmanın altmış ili" və "Fenlənddə dəmir yolu işçisi" adlı kitablarını yazmışdır.[5] O, 1968-ci ildə Folklor Cəmiyyəti tərəfindən Kute Leyk medalı ilə təltif olunmuşdur.
Porter şifahi tarix toplanmasının metodologiyası standartlaşdırılmadan illər əvvəl, bölgədə yaşayan insanlarla görüşərək onların hekayələrini, anekdotlarını və şəxsi təəssüratlarını toplayırdı. O, müasir yazı texnologiyalarının müsahiblərə mənfi təsir göstərdiyini və toplanan materialı təhrif etdiyini düşünərək, qeydlərini əsasən əlyazma şəklində aparırdı. Akademik tarixçilər tərəfindən bəzi üsulları qeyri-elmi hesab edilsə də, onun fəaliyyəti Kembric Universiteti tərəfindən 1972-ci ildə ona fəxri magistr dərəcəsi verilməsinə səbəb oldu. Daha sonra 1980-ci ildə Açıq Universitet də ona eyni dərəcəni təqdim etdi.[6]
2015-ci ildə Kembric muzeyində onun adını daşıyan mavi lövhə quraşdırıldı. [2]
- Tales from the Fens (London: Routledge, & Kegan Paul, 1963) — W. H. Barrett, edited by Enid Porter
- More Tales from the Fens (London: Routledge, & Kegan Paul, 1964) — W. H. Barrett, edited by Enid Porter
- A Fenman's Story (London: Routledge, & Kegan Paul, 1965) — W. H. Barrett, edited by Enid Porter
- Sixty Years a Fenman (London Routledge & Kegan Paul, 1966) — Arthur Randell, edited by Enid Porter
- Fenland Railwayman (London Routledge & Kegan Paul, 1968) — Arthur Randell, edited by Enid Porter
- Fenland Memories (London Routledge & Kegan Paul, 1969) — Arthur Randell, edited by Enid Porter
- Victorian Cambridge (Dobson, 1969)
- Cambridgeshire Customs & Folklore (London: Routledge & Kegan Paul, 1969)
- Fenland Molecatcher (London Routledge & Kegan Paul, 1970) — Arthur Randell, edited by Enid Porter
- The Hearth and the Kitchen (Cambridge & County Folk Museum, 1971)
- The Folklore of East Anglia (London: B. T. Batesford, 1974)
- Victorian Cambridge: Josiah Chater's Diaries, 1844–83 (Phillimore & Co., 1975)
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Oxford Dictionary of National Biography (ing.). / C. Matthew Oxford: OUP, 2004.
- ↑ Carmen Blacker, in Women and Tradition, ed. Hilda Davidson and Carmen Blacker (Carolina Academic Press, 2001)
- ↑ WH Barrett (1965). A Fenman's Story. Routledge & Kegan Paul.
- ↑ WH Barrett. A Fenman's Story. Routledge & Kegan Paul. 1965.
- ↑ Enid Porter. Cambridgeshire Customs & Folklore. Routledge & Kegan Paul. 1969.
- ↑ Jacqueline Simpson and Steve Roud, A Dictionary of English Folklore (Oxford University Press, 2003)