Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.
 Kömək
Kitab yaradıcısı ( deaktiv et )
 Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin Kitabı göstər (0 səhifə) Səhifə təklif edin

Elxani hökmdarlarının siyahısı

Elxanilər dövlətini idarə etmiş hökmdarların siyahısı
  • Məqalə
  • Müzakirə

Elxanilər dövlətini idarə edən hökmdarların siyahısı. Monqol əsilli Elxani hakimiyyətinin əsası 1256-cı ildə Hülakü xan tərəfindən qoyulmuş[1] və indiki İran, İraq, Azərbaycan, Ermənistan, Türkiyənin mərkəzi və şərq hissələri, Əfqanıstan, müəyyən dövrlərdə Pakistanın bəzi hissələrini və Türkmənistanı əhatə etmişdir. Elxanilər Monqol imperiyasından nominal olaraq asılı olsalar da, faktiki olaraq müstəqil hakimiyyət sürürdülər. 1295-ci ildən Mahmud Qazan xan faktiki asılılıqdan da imtina edərək imperiyadan tam müstəqillik elan etdi. Elxani hökmdarlarının siyasi mərkəzi müxtəlif vaxtlarda Marağa, Təbriz və Sultaniyə şəhərləri olmuşdur.[2]

Elxani hökmdarları
Keçmiş monarxiya
Katalan atlasına görə Elxanilərin bayrağı
Katalan atlasına görə Elxanilərin bayrağı
Elxanilər dövlətinin əsası Hülakü xan tərəfindən qoyulmuşdur
Elxanilər dövlətinin əsası Hülakü xan tərəfindən qoyulmuşdur
İlk hökmdar Hülakü xan
Son hökmdar II Qazan xan
Titul Elxan,[1] xan,[1] sultan[1]
Rəsmi məkan Marağa,[2] Təbriz,[2] Sultaniyə[2]
İdarəetmə forması Mütləq monarxiya
Yaranması 1256[1]
Süqutu 1335[3]
İddiaçı Loğman xan

1335-ci ildə Əbu Səid Bahadur xanın ölümü və varisinin olmaması səbəbindən dövlət daxilində siyasi qarışıqlıq yarandı.[4] Əbu Səid Bahadır xandan sonra hakimiyyətə gələn Arpa xanın da öldürülməsi[5] ilə Cəlairilər, Çobanilər və Xorasan əyanları arasında öz kukla namizədlərini taxta çıxarmaq üçün hərbi qarşıdurmalar başladı. Bu siyasi və hərbi qarşıdurmalar dövlətin parçalanması və süqutu ilə nəticələndi.[6]

Ümumilikdə "elxan" titulu ilə 19 hökmdar taxta çıxmışdır. Onlardan 18-i kişi, 1-i isə qadın olmuşdur. Ən çox taxtda olan hökmdar Əbu Səid Bahadır xandır. Onun hakimiyyət dövrü ümumilikdə 19 il olub.[7] Ən az hakimiyyətdə olan hökmdar isə, Baydu xandır. Onun hakimiyyət dövrü 8 ay təşkil edib.[8]

Mündəricat

  • 1 Elxanilərdə hökmdar
  • 2 Hökmdarların siyahısı
  • 3 İstinadlar
  • 4

Elxanilərdə hökmdar

Əsas məqalə: Elxan

Elxani hökmdarları himayəsində olan ərazinin, əhalinin mütləq hakimi idilər və dövlət üzərində məhdudiyyətsiz hakimiyyətə malik idilər.[9] Hökmdarlar taxta xüsusi mərasimlə çıxırdılar. Belə ki, taxta çıxma mərasimi dini mərasim hesab edilirdi və xüsusi rituallar həyata keçirilirdi. Yeni hökmdarın taxta oturması baş astroloqun təyin etdiyi gündə baş tuturdu.[10] Məsələn, Abaqa xanın taxta çıxma tarixi tanınmış islam alimi Nəsirəddin Tusi tərəfindən təyin edilmişdi.[11] Hökmdarın ölümündən sonra yeni hökmdar təyin edilənədək bütün yollar bağlanılır və yeni hökmdarın seçilməsi üçün qurultay təşkil olunurdu. Abaqa xandan etibarən vəliəhd şəhzadələr Xorasan valisi təyin edilirdilər.[12] Elxanilər nominal olaraq Monqol imperiyasının böyük xaqanına tabe olduqları üçün yeni hökmdar ("elxan") böyük monqol xaqanı tərəfindən təsdiq edilməli idi. Hökmdarlıq rəmzi olaraq böyük xaqan tərəfindən "elxan"a hökmdar libası, hökmdarlıq yarlığı və tac göndərilirdi. Bu proses Monqol imperiyasından müstəqillik elan edilən dövrə, Mahmud Qazan xan dövrünə qədər davam etmişdi.[11]

Elxani hökmdarları "ilxan" və ya "elxan", "xan" və "sultan" titullarından istifadə edirdilər. "Elxan" sözü iki hissədən ibarətdir: "El" itaət edən və ya tabe olan mənasında, "xan" isə hökmdar mənasındadır.[13] Bu titul haqqında başqa versiya isə, "elxan" birləşməsinin türkcə olması haqındadır. Belə ki, türk dillərində "el" yəni "tayfa", "xan" isə "rəhbər" mənasına gəlir. Bu halda "elxan" ifadəsi "tayfa başçısı", yaxud "el rəhbəri" kimi tərcümə olunur.[14][15] "Xan" və "sultan" titulları Mahmud Qazan xan dövründən etibarən, Monqol imperiyasından de-yure müstəqillik əldə etdikdən sonra rəsmi olaraq işlədilməyə başlandı. Halbuki, bu titul əvvəl yalnız Monqol imperiyasının hökmdarlarına aid edilirdi.[16]

Hökmdarların bir çoxu şəhzadəlik dövründə xristianlığın təsirinə də məruz qalsalar da, 1295-ci ilədək dövlətin əsas dini buddizm olmuşdur.[17][18][19] 1295-ci ildən etibarən, Mahmud Qazan xanın islamı qəbul etməsi və rəsmi din elan etməsi ilə ondan sonrakı dövrdəki hökmdarlar və əmirlərin böyük qismi islam üzərindən davam etmişdilər.[20][21]

Hökmdarların siyahısı

  Hakimiyyətin banisi   Hökmdar   Kukla hökmdar, ölkənin bir qismində hakimiyyətdə olub
Titul Adı Hakimiyyət illəri Qeydlər Şəkil
Elxan
Hülakü xan
monq. ᠬᠦᠯᠡᠭᠦ
fars. هولاكو‎
1256–1265
  • Çingiz xanın nəvəsi, Toluy xanın oğlu. Qardaşları Münke xan və Xubilay xan Monqol imperiyasının "böyük xaqan"ları olmuşdur.
  • 1251-ildə böyük xaqan Münke xan Hülakünü İran hakimi təyin etdi və ona Mazandarandakı Nizari-İsmaili dövlətinə və Abbasi xilafətinə son qoymağı, habelə Suriya və Misir ərazilərini ələ keçirməyi tapşırdı.[22]
  • 1256-cı ildə Nizari-İsmaili dövləti, 1258-ci ildə isə Abbasilər xilafəti Hülakü xan tərəfindən süquta uğradıldı.[23][24]
  • 1259-cu ildə Hülakü Suriyaya doğru yürüşə başladı.[25] 1260-cı ildə Suriya və Fələstini nəzarətə götürüldü.[26]
  • 1260-cı ildə Münke xanın ölümü ilə Hülakü xan Suriya və Fələstində kiçik qüvvə saxlayaraq bölgədən uzaqlaşdı. Bölgəyə yürüşə başlayan Məmlüklər 1260-cı ildə Əyn Cəllud döyüşündə Elxani qüvvələrini məğlub etdilər və onları Suriya ilə Fələstindən çıxardılar.[27]
  • 1262-ci ildə Qızıl Orda qüvvələri Azərbaycana daxil oldular. Elxani qoşunu Qızıl Orda qüvvələrini məğlub edərək bölgədən çıxardı.[28] Əks-hücuma keçən Elxani qüvvələri Qızıl Orda ərazisinə daxil olub irəliləməyə çalışsalar da, 1363-cü ildə ağır məğlubiyyətə uğradılaraq geri çəkildilər.[29]
  • 1262-ci ildə Hülakü xan papa IV Urbana və Fransa kralı IX Lüdovikə müsəlmanlara qarşı ittifaq qurmaq üçün rəsmi səfirlik göndərdi.[30] Həmçinin bu məqsədlə Bizansla əlaqələri möhkəmləndirmək üçün imperator VIII Mixail Paleoloq ilə qohumluq əlaqələri quruldu.[31][32][33]
  • Hülakü xan 1265-ci ildə vəfat etdi.[34]
  • Onun dövründə əvvəllər Monqol imperiyasının canişinləri tərəfindən idarə edilən ərazilərdə monqol hakimiyyəti gücləndi, yeni ərazilər ələ keçirildi. Həmçinin işğal edilən ərazilərdə faktiki olaraq "Elxanilər dövləti"nin əsası qoyuldu.
 
Elxan
Abaqa xan
monq. ᠠᠪᠠᠭ᠎ᠠ ᠬᠠᠨ
fars. اباقا‎
1265–1282
  • Hülakü xanın[35] və Yesunçin xatunun oğlu. 1265-ci ildə atasının ölümündən sonra taxta çıxmışdır.
  • Şəhzadəliyi dövründə Türküstan,[35] Mazandaran və Xorasan valisi olmuşdur.[36]
  • Taxta çıxdığı ildə Qızıl Orda qüvvələri Azərbaycana daxil oldular. Lakin məğlub edilərək geri çəkildilər.[37]
  • 1270-ci ildə Abaqa xan Xorasana yürüş etmiş Çağatay ordusunu ağır məğlubiyyətə uğradaraq onları bölgədən çıxardı.[38]
  • Abaqa xan Məmlüklərə qarşı Suriyada üstünlük qazanmaq üçün Avropa dövlətləri ilə danışıqlar aparsa da, bu danışıqlar nəticəsiz qaldı. Məmlüklərin yürüşü nəticəsində Suriyadakı səlibçi dövlətlər və erməni krallığı ağır zərbə alaraq zəiflədi.[39][40]
  • Abaqa xan 1271-ci ildən etibarən Suriyaya yürüşlər təşkil etsə də, bu yürüşlər nəticəsiz oldu.[41] 1281-ci ildə baş tutmuş həlledici döyüşdə Elxani ordusu Məmlüklər tərəfindən ağır məğlubiyyətə uğradılaraq geri çəkildi.[42] [43]
  • Abaqa xan 1282-ci ildə vəfat etdi.[42][43]
 
Elxan
Əhməd Təkudar xan
monq. ᠲᠡᠭᠦᠯᠳᠡᠷ
fars. تگودار‎
1282–1284
  • Hülakü xanın və Kutuy xatunun oğlu. Qardaşı Abaqa xanın ölümündən sonra 1282-ci ildə taxta çıxmışdır.
  • Əhməd Təkudar xan islamı qəbul edən ilk Elxani hökmdarıdır.[44]
  • Əhməd Təkudar xan dövründə Məmlüklər ilə münasibətlərin normallaşdırması üçün hər iki dövlət tərəfindən təşəbbüslər oldu və elçi mübadiləsi aparıldı.[45][46]
  • 1284-cü ildə Abaqa xanın oğlu Arqun və Əhməd Təkudarın islamı qəbul etməsi ilə razılaşmayan Elxani əyanları Əhməd Təkudar xana qarşı üsyan qaldırdılar. Üsyan nəticəsində Əhməd Təkudar xan öldürüldü.[47][48]
 
Elxan
Arqun xan
monq. ᠠᠷᠭᠤᠨ
fars. ارغون‎
1284–1291
  • Abaqa xanın və Kaymış Egeçi xatunun oğlu. 1284-cü ildə taxta çıxmışdır.
  • Taxta çıxmamışdan əvvəl Xorasan və Mazandaran valisi olmuşdur.[49][50]
  • Arqun xan Avropa dövlətləri ilə Məmlüklərə qarşı müttəfiqlik qurmağa çalışsa da, bu təşəbbüs uğursuz oldu. Nəticədə Məmlüklər ard-arda qələbələr qazandılar və sonda səlibçilərin Şərqdəki son istehkamı olan Əkkanı tutdular.[51][52][53]
  • 1290-cı ilin martında Azərbaycana yürüş edən Qızıl Orda qoşunu məğlub edildi.[54]
  • Arqun xan 9 mart 1291-ci ildə öldü.[55][56][57]
 
Elxan
Keyxatu xan
monq. ᠭᠠᠶᠢᠬᠠᠯᠳᠤ
fars. گیخاتو‎
1291–1295
  • Abaqa xanın və Nukdan xatunun oğlu.[58] 1291-ci ildə taxta çıxmışdır.
  • Şəhzadəliyi dövründə Ərzincan və Rum valisi olmuşdur.[59]
  • Keyxatu xan 1291-ci ildə Konyanı mühasirəyə alan Qaramanoğulları üzərinə yürüş etdi. Nəticədə Konya mühasirədən çıxarıldı və irəliləyən Elxani qoşunu Dənizlini ələ keçirdi.[60]
  • 1294-cü ildə dövlətin maliyyə vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün metal pul əvəzinə "çao" adlı kağız pul tədavülə buraxıldı.[61]
  • Keyxatu xan 1295-ci ildə əmisi oğlu Baydunun üsyanı nəticəsində öldürüldü.[62]
 
Elxan
Baydu xan
monq. ᠪᠠᠶᠢᠳᠤ
fars. بایدو‎
1295
  • Hülakü xanın nəvəsi, Tarağayın və Qaraqcin xatunun oğlu. 1295-ci ildə taxta çıxmışdır.
  • Şəhzadəliyi dövründə Bağdad və Diyarbəkr valisi idi.[8]
  • 1295-ci ildə Keyxatu xanın hakimiyyətindən narazı olan əmirlərlə birlikdə xana qarşı üsyan qaldırdı. Nəticədə Keyxatu xan öldürüldü.[62]
  • Onun hakimiyyəti dövründə dövlət Keyxatuya qarşı üsyan qaldıran əmirlər tərəfindən bölündü.[63]
  • Beləliklə, Baydu xan da hakimiyyətdə çox qala bilmədi. O, 1295-ci ildə Mahmud Qazan tərəfindən öldürüldü.[1]
 
Elxan, xan
Mahmud Qazan xan
monq. ᠭᠠᠵᠠᠨ ᠬᠠᠨ
fars. غازان‎
1295–1304
  • Arqun xanın və Qutluq xatunun oğlu.[64] 1295-ci ildə taxta çıxmışdır.[65]
  • Şəhzadəliyi dövründə Mazandaran valisi olmuşdur.[64]
  • Mahmud Qazan xan taxta çıxdıqdan sonra islamı dövlət dini elan etdi.[66]
  • 1295-ci ildə Mahmud Qazan xan Monqol imperiyasından müstəqillik elan etdi.[67]
  • 1295-ci ildə maliyyə problemləri yaradan "çao" adlı kağız pul dövriyyədən çıxarıldı və yenidən metal pul dövriyyəyə buraxıldı.[68]
  • 1299-cu ildə Mahmud Qazan xan Suriya və Fələstinə yürüş təşkil etdi. Məmlükləri məğlub edərək 1300-cü ildə ərazini tam nəzarətə götürdü.[69]
  • Lakin bir müddət sonra Elxanilərin Suriya və Fələstinə təyin etdiyi vali Məmlük hakimiyyətinə girdiyini elan etdi.[70] Əraziyə nəzarəti bərpa etmək üçün göndərilən Elxani ordusunun məğlub edilməsi ilə bölgə yenidən Elxanilərin nəzarətindən çıxdı.[71]
  • Mahmud Qazan xan 1304-cü ildə öldü.[72]
 
Elxan, xan, sultan
Məhəmməd Olcaytu xan
monq. ᠦᠯᠵᠡᠢᠲᠦ ᠬᠠ
fars. اولجایتو‎
 1304–1316
  • Arqun xan və Uruk xatunun oğlu. 1316-cı ildə taxta çıxmışdır.
  • Şəhzadəliyi dövründə Xorasan valisi olmuşdur.[73]
  • 1306-cı ilə Herat Məhəmməd Olcaytu xanın əmri ilə ələ keçirildi.[74]
  • 1306–1307-ci illərdə Gilan ələ keçirildi.[75]
  • Məhəmməd Olcaytu xan 1310-cu ildə "şiə" məzhəbinə keçdiyini elan etsə də,[76][77] sonradan sünniliyə geri döndü.[78]
  • 1305-ci ildə tikintisinə başanılmış Sultaniyə şəhərinin tikintisi 1313-cü ildə başa çatdı.[79]
  • Məhəmməd Olcaytu xan Məmlüklərə qarşı Avropa dövlətləri ilə əlaqələr qursa da, bu cəhd uğursuz oldu.[80][81]
  • 1313-cü ildə Məmlüklər üzərinə yürüş təşkil edildi. Lakin Qızıl Orda təhlükəsi səbəbindən bu yürüş dayandırıldı.[82]
  • Məhəmməd Olcaytu xan 1316-cı ildə vəfat etdi.[83]
 
Elxan, xan, sultan
Əbu Səid Bahadur xan
monq. ᠪᠦᠰᠠᠢ ᠪᠠᠬᠠᠲᠦᠷ ᠬᠠᠨ
fars. ابوسعید‎
1316–1335
  • Məhəmməd Olcaytu xanın və Hacı xatunun oğlu.[84] 1316-cı ildə taxta çıxmışdır.
  • Şəhzadəliyi dövründə Xorasan valisi olmuşdur.[85]
  • 1317-ci ildə Çağatay şəhzadəsi Yasavur Xorasanı və növbəti il Mazandaranı ələ keçirdi. 1319-cu ildə Elxani ordusu Yasavuru Xorasan və Mazandarandan çıxardı.[85]
  • 1319-cu ildə isə, Qızıl Orda hökmdarı Özbək xan Dərbənddən Şirvan ərazisinə daxil oldu. Kür çayı sahilində Elxani qüvvələri tərəfindən məğlubiyyətə uğradılan Qızıl Orda hökmdarı bölgəni tərk etdi.[85]
  • 1319-cu ildə Əbu Səid və Elxani ordusunun komandanı Əmir Çobana qarşı üsyan qaldırmış əmirlərin orduları Miyanə yaxınlığında məğlub edildi.[85]
  • 1323-cü ildə Məmlüklərlə Elxanilər arasında sülh müqaviləsi imzalandı.[86] Həmçinin bu dövrdə Dehli sultanlığı ilə münasibətlər normallaşdırıldı.[87]
  • Əmir Çoban və ailəsinin Elxanilər dövlətindəki nüfuzu aradan qaldırmaq üçün hərəkətə keçən Əbu Səid Bahadur xan, onların öldürülməsi haqqında əmr verdi.[88] 1327-ci ildə Əmir Çobanın da öldürülməsi ilə ölkədəki mütləq güc Əbu Səidin əlində cəmləşdi.[85]
  • Əbu Səid Bahadur xan 1335-ci ildə vəfat etdi.[89]
 
Elxanilərin parçalanması
Elxan, xan, sultan
Arpa xan
fars. ارپا‎
1335–1336
  • Çingiz xanın oğlu Tuli xanın nəslindən, Səfyanın oğlu. Əbu Səid Bahadur xanın övladı olmadığı üçün[90] onun ölümündən sonra 1335-ci ildə hakimiyyətə gətirilmişdir.[91]
  • Bu dövrdə Qızıl Orda hökmdarı Özbək xan Azərbaycana yürüş təşkil etsə də, Arpa xan bu yürüşün qarşısını ala bildi və Qızıl Orda qüvvələri Azərbaycanı tərk etdilər.[5]
  • 1336-cı ildə Əbu Səid Bahadur xanın dayısı Əmir Əli Padşah Arpa xana qarşı üsyan qaldırdı və öz namizədi Musa xan ilə birlikdə Təbrizə doğru hərəkətə başladı. Həmin ilin aprelində baş vermiş döyüşdə Arpa xan məğlub edilərək öldürüldü.[5]
 
Elxan, xan, sultan
Musa xan
fars. موسى‎
1336–1337
  • Baydu xanın nəvəsi, Qıpçaqoğulun oğlu.
  • 1336-cı ildə Arpa xanın Əmir Əli Padşah tərəfindən öldürülərək taxtdan salınmasından sonra hakimiyyətə gətirilmişdir.[5] Lakin bütün hakimiyyət Əmir Əli Padşahın əlində cəmlənmişdi.
  • 1336-cı ildə Musa xan və Əmir Əli Padşah üzərinə hərəkətə keçən Həsən Cəlayır baş vermiş döyüşdə qalib gəldi. Əmir Əli Padşah öldürüldü, Musa xan isə qaçdı. Həsən Cəlayır tərəfindən Məhəmməd xan hökmdar elan edildi.[5]
  • Musa xan daha sonra Həsən Cəlayır və Məhəmməd xana qarşı üsyan qaldırmış Xorasan əyanları ilə birləşsə də, 1337-ci ildə baş tutmuş qarşıdurmada məğlub edildi və öldürüldü.[92]
 
Elxan, xan, sultan
Məhəmməd xan
fars. محمد‎
1336–1338
  • Hülakü xan nəslindən olan Yul Qutluğun oğlu.[93]
  • 1336-cı ildə Əmir Əli Padşah və onun namizədi Musa xanın məğlub edilməsindən sonra Həsən Cəlayır tərəfindən taxta çıxarılmışdı.[5] Hakimiyyət isə, faktiki olaraq Həsən Cəlayırın əlində idi.
  • 1337-ci ildə Xorasan əmirləri Toğa Teymur adlı başqa bir şəhzadəni hökmdar elan edərək üsyan qaldırdılar. Onlara Musa xan da qoşuldu. Marağa yaxınlığında baş vermiş döyüşdə Həsən Cəlayır və Məhəmməd xan qalib gəldi. Musa xan və Xorasan hakimi Şeyx Əli Quşçi öldürüldü.[92]
  • 1338-ci ildə Əmir Çobanın nəvəsi Həsən Çobani hakimiyyəti ələ keçirmək üçün Təbrizə yürüş təşkil etdi. Baş vermiş döyüşdə Həsən Cəlayır məğlub edildi, Məhəmməd xan öldürüldü.[94]
 
Elxan, xan, sultan
Toğay Teymur xan
fars. طغاتیمور‎
1337 – 1353
  • Toğay Teymur xan Hülaku xanın soyundan deyil. O, Çingiz xanın qardaşı Cuçi Qazarın nəslindən olan Mamay Kavunun oğludur.[95]
  • 1337-ci ildə Elxanilərin Xorasan əmirləri ittifaq bağlayaraq Toğa Teymuru hökmdar elan etdilər.[92]
  • Həsən Cəlayır və Məhəmməd xan üzərinə yürüş edən əmirlər 1337-ci ildə baş tutmuş qarşıdurmada məğlub oldular, Xorasan hakimi Şeyx Əli Quşçi öldürüldü. Geri çəkilən Xorasan əmirləri Toğa Teymuru ikinci dəfə hökmdar elan edərək Xorasanda müstəqil hakimiyyət sürməyə başladılar.[92]
  • 1337-ci ildə Həsən Cəlayırın Xorasana göndərdiyi qoşunun məğlub edilməsi ilə Toğa Teymurun buradakı hakimiyyəti möhkəmləndi.[96]
  • Həsən Çobaninin 1338-ci ildə Həsən Cəlayırı məğlub etməsindən sonra, 1340-cı ildə Toğay Teymur Həsən Çobani üzərinə qoşun göndərdi. Lakin ordusu məğlubiyyətə uğradıldı.[97]
  • Toğay Teymur xan 1353-cü ildə Sərbədarilər üsyanı nəticəsində öldürüldü.[98]
 
Elxan, xan, sultan
Satıbəy xatun
fars. ساتی بک‎
1338–1340
  • Məhəmməd Olcaytu xanın və Hacı xatunun qızı.
  • 1338-ci ildə Həsən Çobani Şeyx Həsən Cəlayırı məğlub etdikdən sonra Təbrizdə Satıbəy xatunu hökmdar elan etdi.[99]
  • 1340-cı ildə Həsən Çobani Satıbəy xatunu hakimiyyətdən uzaqlaşdıraraq onun yerinə Süleyman xanı hökmdar elan etdi.[100]
 
Elxan, xan, sultan
Cahan Teymur xan
fars. جهان تیمور‎
1339–1340
  • Keyxatu xanın nəvəsi, Alafranqın oğlu.[101]
  • Həsən Cəlayırın Həsən Çobaniyə məğlubiyətindən və Məhəmməd xanın öldürülməsindən sonra 1339-cu ildə Həsən Cəlayır tərəfindən Bağdadda Elxani hökmdarı elan edilmişdir.[101]
  • 1340-cı ildə Həsən Cəlayır ilə birlikdə Təbrizə, Çobanilərə qarşı yürüşə aparıldı. Lakin Çobanilər döyüşdə qalib gəldilər və Həsən Cəlayır Bağdada çəkildi.[101]
  • Bu məğlubiyyətdən bir müddət sonra, 1340-cı ildə Cahan Teymur xan taxtdan salındı və Həsən Cəlayır Ərəb İraqında müstəqillik elan etdi.[101]
  • Cahan Teymur xanın həyatının sonrası hissəsi haqqında məlumat yoxdur.[101]
 
Elxan, xan, sultan
Süleyman xan
fars. ﺳﻠﻴﻤاﻥ‎
1340–1345
  • Hülakü xan nəslindən Yoşmutun oğlu.[102]
  • 1340-cı ildə Həsən Çobani tərəfindən taxta çıxarılmışdır.[100]
  • Taxta çıxdığı dövrdə Satıbəy xatunla evləndirildi.[102]
  • Həsən Çobani tərəfindən Ruma, Əmir Ərətna üzərinə yürüşə göndərildi. Lakin bu yürüş Süleyman xanın məğlubiyyəti ilə başa çatdı.[102]
  • 1343-cü ildə Həsən Çobaninin ölümündən sonra Satıbəy xatunla birləşərək onun qardaşı Məlik Əşrəf Çobaniyə qarşı mübarizə aparsalar da, qalib gələ bilmədilər və Diyarbəkirdə İbrahim Şaha sığındılar.[102]
  • 1345-ci ilədək adına sikkələr zərb edilmişdir, sonrakı həyatı haqqında məlumat yoxdur.[102]
 
Elxan, xan, sultan
Ənuşirvan xan
fars. انوشیروان‎
1345–1357
  • Mənşəyi və əsil adı haqqında məlumat yoxdur.
  • 1345-ci ildə Çobani əmiri Məlik Əşrəf tərəfindən taxta çıxarılmışdır.
  • Məlik Əşrəf 1356-cı ildə Azərbaycana və Qafqaza yürüş edən Qızıl Orda hökmdarı Canıbəyin əmri ilə öldürüldü.[103]
  • Qızıl Ordanın Azərbaycana daxil olmasından sonrakı dövrdə Ənuşirvanın həyatı haqqında heç bir məlumat mövcud deyil.[103] 1357-ci ilədək adına sikkə zərb edilmişdir.[104]
 
Elxan, xan, sultan
II Qazan xan
fars. غازان‎
1356–1357
  • Haqqında sadəcə numizmatik məlumatlar mövcuddur. Həmçinin 1357-ci ildə Məlik Əşrəf Qızıl Orda hökmdarı Canıbəyə məktubunda ondan bəhs edir.[105][106]
  • 1356[107]-1357-ci[108] illərdə adına sikkələr zərb edilmişdir.
 
Elxan, xan, sultan
Loğman xan
fars. لقمان‎
1384 – 1388
  • Toğay Teymur xanın oğlu.
  • Atasının 1353-cü ildə ölümündən sonra hakimiyyət ona keçməli olsa da, Astrabad valisi Şeyx Əli Hindunun oğlu Əmir Vəli hakimiyyəti öz əlinə keçirdi. 1384-cü ildə Əmir Teymur Əmir Vəlini Xorasandan qovduqdan sonra Loğman xanı bölgəyə vassalı olaraq təyin etdi.[109][110][111]
  • Əmir Teymur 1388-ci ildə Loğman xanı buradakı hakimiyyətindən uzaqlaşdırdı və onun yerinə bölgəyə Pir Məhəmmədi vali təyin etdi. Onun sonrakı həyatı haqqında məlumat yoxdur.[112][113]

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 ABDÜLKADİR YUVALI. "İLHANLILAR". islamansiklopedisi.org.tr (türk). 2000. İstifadə tarixi: 25 avqust 2025.
  2. ↑ 1 2 3 4 Səs qazeti. "Azərbaycan Hülakilər (Elxanilər) dövləti tərkibində". sesqazeti.az (az.). Firudin Cümşüdlü. 25 may 2017. İstifadə tarixi: 4 avqust 2025.
  3. ↑ Biran, Michal. Il-Khanate Empire // Dalziel, N.; MacKenzie, J. M. (redaktorlar ). The Encyclopedia of Empire. 2016. səh. 1. doi:10.1002/9781118455074.wbeoe362. ISBN 978-1-118-44064-3.
  4. ↑ V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 29.
  5. ↑ 1 2 3 4 5 6 V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 31.
  6. ↑ Həsən Qəniyev. Azərbaycan tarixi (ən qədim zamanlardan – XXI əsrin ilk onilliklərinədək) (PDF). Bakı: Elm və Təhsil. 2019. səh. 109.
  7. ↑ V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 16.
  8. ↑ 1 2 "Baydu - Encyclopedia Iranica". 21 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 dekabr 2015.
  9. ↑ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutu (məsul redaktor: Oqtay Əfəndiyev). Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. III cild (XIII-XVIII əsrlər) (PDF). Bakı: Elm. 2007. səh. 43. ISBN 978-9952-448-39-9. 07.10.2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  10. ↑ Karaaslan, Y. Z. İlhan’ın meşruiyeti: Abaka Han’ın tahta çıkışı ve Kubilay Kağan tarafından tasdiki meselesi (türk). Bursa: Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021. səh. 1187.
  11. ↑ 1 2 Abdülkadir Özcan. Cülûs (türk). islamansiklopedisi.org.tr. 1993.
  12. ↑ Karaaslan, Y. Z. İlhan’ın meşruiyeti: Abaka Han’ın tahta çıkışı ve Kubilay Kağan tarafından tasdiki meselesi (türk). Bursa: Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021. səh. 1185-1186.
  13. ↑ مجموعة مُؤلِّفين. الموسوعة المُوجزة في التاريخ الإسلامي. الجُزء الرابع. səh. 30. 2019-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 شُباط (فبراير) 2019م.
  14. ↑ النفيعي، رحمة بنت حمُّود بن فطيس; إشراف الدكتور عبد العزيز بن عبد الله السلُّومي. العلاقات السياسيَّة لِدولة إيلخانات المغول (PDF). مكَّة - السُعُوديَّة: جامعة أُم القُرى. 1434هـ - 2013م. səh. 22 (المتن والهامش). 2018-12-22 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 3 شُباط (فبراير) 2019م. رسالة قُدِّمت لِنيل درجة الدكتوراة في التاريخ الإسلامي
  15. ↑ الخطيب، مُصطفى عبد الكريم. مُعجم المُصطلحات والألقاب التاريخيَّة (PDF) (الأولى). بيروت - لُبنان: مُؤسسة الرسالة. 1416هـ - 1996م. səh. 59. 27 نوفمبر 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2 آذار (مارس) 2019م.
  16. ↑ شپولر، برتولد; نقله إلى العربيَّة: الأستاذ خالد أسعد عيسى. العالم الإسلامي في العصر المغولي (الأولى). دمشق - سوريا: دار حسَّان للطباعة والنشر. 1402هـ - 1982m. səh. 74. 2019-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 آذار (مارس) 2019m.
  17. ↑ Hildinger, Erik (1997). Warriors of the Steppe: A Military History of Central Asia, 500 B. C. to 1700 A. D. Da Capo Press. ISBN 0-306-81065-4.
  18. ↑ Mantran, Robert (Fossier, Robert, ed.) "A Turkish or Mongolian Islam" in The Cambridge Illustrated History of the Middle Ages: 1250–1520, p. 298
  19. ↑ Richard Foltz, Religions of the Silk Road, Palgrave Macmillan, 2nd edition, 2010, p. 120 ISBN 978-0-230-62125-1
  20. ↑ المقريزي، تقيُّ الدين أبي العبَّاس أحمد بن عليّ بن عبد القادر العُبيدي; تحقيق: مُحمَّد عبد القادر عطا. السُلُوك لِمعرفة دُول المُلُوك (PDF). الجُزء الثاني (الأولى). بيروت - لُبنان: دار الكُتب العلميَّة. 1418هـ - 1997m. səh. 695. 15 فبراير 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 31 آذار (مارس) 2019m.
  21. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007m. səh. 265 - 267. ISBN 9953184348. 11 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 آذار (مارس) 2019m.
  22. ↑ René Grousset. The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. Rutgers University Press. 1970. 361 &amp, 363. ISBN 0-8135-1304-9. 7 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib.
  23. ↑ الجويني، علاءُ الدين أبو المُنظِّر عطاء مُلك بن بهاء الدين مُحمَّد; ترجمة: مُحمَّد السعيد جمال الدين. تاريخ فاتح العالم جهانگشاي. المُجلَّد الثالث (الأولى). القاهرة - مصر: المركز القومي للترجمة. 2015. səh. 106 - 110. 7 نوفمبر 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 آذار (مارس) 2019م.
  24. ↑ رونسيمان، ستيڤن; ترجمة: نُور الدين خليل. تاريخ الحملات الصليبيَّة. الجُزء الثالث (الثانية). القاهرة - مصر: الهيئة المصريَّة العامَّة لِلكتاب. 1998. səh. 356 - 357. 2022-10-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 آذار (مارس) 2019م.
  25. ↑ ابن العبري،أبو الفرج جمال الدين گريگوريوس بن هٰرون الملطي; نقله إلى العربيَّة: الأب إسحٰق أرملة. تاريخ الزمان (الأولى). بيروت - لُبنان: دار المشرق. 1991. səh. 315. 2020-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 شُباط (فبراير) 2019م.
  26. ↑ شاكر، محمود. التاريخ الإسلامي. الجُزء السابع (الخامسة). بيروت - لُبنان: المكتب الإسلامي. 1421هـ - 2000م. səh. 28. 2019-11-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 آذار (مارس) 2019م.
  27. ↑ المقريزي، تقيُّ الدين أبي العبَّاس أحمد بن عليّ بن عبد القادر العُبيدي; تحقيق: مُحمَّد عبد القادر عطا. السُلُوك لِمعرفة دُول المُلُوك (PDF). الجُزء الأوَّل (الأولى). بيروت - لُبنان: دار الكُتب العلميَّة. 1418هـ - 1997م. səh. 514 - 517. 28 أكتوبر 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 10 آذار (مارس) 2019م.
  28. ↑ اليونيني، قُطب الدين أبي الفتح مُحمَّد بن أحمد البعلبكي الحنبلي. ذيل مرآة الزمان (الأولى). حيدر آباد - الهند: دائرة المعارف الإسلاميَّة. 1374هـ - 1954م. səh. 497 - 498. 16 أبريل 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 آذار (مارس) 2019م.
  29. ↑ اليونيني، قُطب الدين أبي الفتح مُحمَّد بن أحمد البعلبكي الحنبلي. ذيل مرآة الزمان (الأولى). حيدر آباد - الهند: دائرة المعارف الإسلاميَّة. 1374هـ - 1954م. səh. 497 - 498. 16 أبريل 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 آذار (مارس) 2019م.
  30. ↑ Jackson, Peter. The Mongols and the West: 1221-1410. Taylor & Francis. 2014. səh. 178. ISBN 978-1-317-87898-8. 29 noyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib.
  31. ↑ Van Millingen, Alexander. Byzantine Churches of Constantinople. London: MacMillan & Co. 1912. səh. 273. 8 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib.
  32. ↑ Runciman, Steven. A History of the Crusades 3. Penguin Books. 1987 [1952-1954]. səh. 320. ISBN 978-0-14-013705-7.
  33. ↑ Jean Richard. Histoire des Croisades (الفرنسيَّة). Fayard. 1996. səh. 453. ISBN 2-213-59787-1. 9 mart 2022 tarixində arxivləşdirilib.
  34. ↑ هلال، عادل إسماعيل مُحمَّد. العلاقات بين المغول وأوروبا وأثرها على العالم الإسلامي (الأولى). القاهرة - مصر: عين للدراسات والبحوث الانسانية والاجتماعية. 1997. səh. 106 - 109.
  35. ↑ 1 2 Steven Runciman. A History of the Crusades. Penguin Books. 1987. səh. 320. ISBN 978-0-14-013705-7.
  36. ↑ David Morgan. The Mongols. Blackwell Publishing. 2007. səh. 142. ISBN 978-1-4051-3539-9.
  37. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007m. səh. 224. ISBN 9953184348. 9 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 آذار (مارس) 2019m.
  38. ↑ Biran, Michal. Qaidu and the Rise of the Independent Mongol State in Central Asia. Surrey: Curzon. 1997. səh. 30–32. ISBN 0-7007-0631-3.
  39. ↑ ابn عبد الظاهر، مُحيي الدين أبو الفضل عبد الله السعدي المصري; تحقيق: عبد العزيز الخُويطر. الروض الزاهر في سيرة الملك الظاهر (الأولى). الرياض - السُعُوديَّة. 1396هـ - 1976m. səh. 269 - 271. 9 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 آذار (مارس) 2019m.
  40. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 209- 210. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 23 آذار (مارس) 2019م.
  41. ↑ ابن حبيب الحلبي، أبو مُحمَّد الحسن بن عُمر; تحقيق: مُحمَّد مُحمَّد أمين. تذكرة النبيه في أيَّام المنصور وبنيه. الجُزء الأوَّل (الأولى). القاهرة - مصر: مطبعة دار الكُتُب. 1976. səh. 59. 2022-12-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 آذار (مارس) 2019م.
  42. ↑ 1 2 Jean, Richard. The Crusades, C. 1071-c. 1291. Cambridge University Press. 1999. səh. 453. ISBN 0-521-62566-1.
  43. ↑ 1 2 Reuven Amitai-Preiss. Mongols and Mamluks: The Mamluk-Īlkhānid War, 1260–1281. Cambridge University Press. 1995. səh. 179–225. ISBN 0-521-46226-6.
  44. ↑ عبد الحليم، رجب مُحمَّد. انتشار الإسلام بين المغول (PDF). القاهرة - مصر: دار النهضة العربيَّة. 1986. səh. 177. 25 مارس 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 آذار (مارس) 2019م.
  45. ↑ القلقشندي، أبو العبَّاس شهاب الدين أحمد بن عليّ بن أحمد. صُبح الأعشى في كتابة الإنشا (PDF). الجُزء الثامن. القاهرة - مصر: دار الكُتُب المصرية. 1340هـ - 1922م. səh. 65 - 68. 28 أكتوبر 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 آذار (مارس) 2019م.
  46. ↑ سعد, أحمد. "السلطان أحمد تكودار بن هولاكو خان .. هذّبه الإسلام وقتله المغول". العربي اليوم. 2 كانون الثاني (يناير) 2019. 25 آذار (مارس) 2019م tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 آذار (مارس) 2019م.
  47. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007m. səh. 235. ISBN 9953184348. 9 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 آذار (مارس) 2019m.
  48. ↑ سعد, أحمد. "السلطان أحمد تكودار بن هولاكو خان .. هذّبه الإسلام وقتله المغول". العربي اليوم. 2 كانون الثاني (يناير) 2019. 25 آذار (مارس) 2019م tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 آذار (مارس) 2019م.
  49. ↑ В. В. Бартольд. Сочинения. Работы по исторической географии и истории Ирана. VII. Moskva: Наука. 1974. səh. 485–486.
  50. ↑ J. A. Boyle. Camridge History of Iran. V. Cambridge University Press. 1971. səh. 98.
  51. ↑ Prawdin, Michael. Mongol Empire. Collier-Macmillan Canada. 1961 [1940]. səh. 372. ISBN 1-4128-0519-8.
  52. ↑ Jackson, Peter. The Mongols and the West: 1221–1410. Harlow, UK; New York, New York, USA: Longman. 2005. səh. 169. ISBN 978-0-582-36896-5.
  53. ↑ Tyerman, Christopher. God's War: A New History of the Crusades. Cambridge, Massachusetts, USA: Harvard University Press. 2006. səh. 816. ISBN 978-0-674-02387-1.
  54. ↑ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutu (məsul redaktor: Oqtay Əfəndiyev). Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. III cild (XIII-XVIII əsrlər) (PDF). Bakı: Elm. 2007. səh. 25. ISBN 978-9952-448-39-9. 07.10.2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  55. ↑ Prawdin, Michael. Mongol Empire. Collier-Macmillan Canada. 1961 [1940]. səh. 372. ISBN 1-4128-0519-8.
  56. ↑ Jackson, Peter. The Mongols and the West: 1221–1410. Harlow, UK; New York, New York, USA: Longman. 2005. səh. 169. ISBN 978-0-582-36896-5.
  57. ↑ Tyerman, Christopher. God's War: A New History of the Crusades. Cambridge, Massachusetts, USA: Harvard University Press. 2006. səh. 816. ISBN 978-0-674-02387-1.
  58. ↑ KARL JAHN. PAPER CURRENCY IN IRAN: A contribution to the cultural and economic history of Iran in the Mongol Period. ournal of Asian History. 1970. səh. 101–135. ISBN 0021-910X.
  59. ↑ Kansu Ekici. İLHANLI HÜKÜMDARI GEYHÂTÛ ve ZAMANI. Isparta: SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2012. səh. 10, 30. ISBN 865111740.
  60. ↑ Sait Kofoğlu. A Principality In Southwest Anatolia In The Post-Selçuk Era: Esrefogullari. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2009. səh. 49-59. ISBN 1300-9435.
  61. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 258. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 20 نيسان (أبريل) 2019م.
  62. ↑ 1 2 Kansu Ekici. İLHANLI HÜKÜMDARI GEYHÂTÛ ve ZAMANI. Isparta: SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2012. səh. 137. ISBN 865111740.
  63. ↑ Atwood, Christopher P. (2004). The Encyclopedia of Mongolia and the Mongol Empire. Facts on File, Inc. ISBN 0-8160-4671-9. səh. 525
  64. ↑ 1 2 Hamadani, Rashidaddin (1998), OCLC 41120851. Compendium of Chronicles, translated by Thackston, W.M. Harvard University, Dept. of Near Eastern Languages and Civilizations. 1998. səh. 590.
  65. ↑ شپولر، برتولد; نقله إلى العربيَّة: الأستاذ خالد أسعد عيسى. العالم الإسلامي في العصر المغولي (الأولى). دمشق - سوريا: دار حسَّان للطباعة والنشر. 1402هـ - 1982m. səh. 72 - 73. 2019-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 آذار (مارس) 2019m.
  66. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007m. səh. 265 - 267. ISBN 9953184348. 11 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 آذار (مارس) 2019m.
  67. ↑ شپولر، برتولد; نقله إلى العربيَّة: الأستاذ خالد أسعد عيسى. العالم الإسلامي في العصر المغولي (الأولى). دمشق - سوريا: دار حسَّان للطباعة والنشر. 1402هـ - 1982m. səh. 74. 2019-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 آذار (مارس) 2019m.
  68. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 290 - 291. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 20 نيسان (أبريل) 2019م.
  69. ↑ المغلوث، سامي بن عبد الله. أطلس تاريخ العصر المملوكي (الأولى). الرياض - السُعُوديَّة: مكتبة العبيكان. 1434هـ - 2013م. səh. 105 - 108. ISBN 9786035034029. 2019-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 نيسان (أبريل) 2019م.
  70. ↑ النُويري، شهاب الدين أحمد بن عبد الوهَّاب بن مُحمَّد; تحقيق: د. نجيب مُصطفى فوَّاز ود. حكمت كشلي فوَّاز. نهاية الإرب في فنون الأدب (PDF). الجُزء الحادي والثلاثون (الأولى). بيروت - لُبنان: دار الكُتُب العلميَّة. 1424هـ - 2004م. səh. 251. 27 نوفمبر 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2 نيسان (أبريل) 2019م.
  71. ↑ الصبَّاغ، مُحمَّد بن لُطفي. "معركة شقحب". قصَّة الإسلام. 28 تمُّوز (يوليو) 2010م. 2019-11-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 نيسان (أبريل) 2019م.
  72. ↑ النُويري، شهاب الدين أحمد بن عبد الوهَّاب بن مُحمَّد; تحقيق: د. نجيب مُصطفى فوَّاز ود. حكمت كشلي فوَّاز. نهاية الإرب في فنون الأدب (PDF). الجُزء السابع والعُشرون (الأولى). بيروت - لُبنان: دار الكُتُب العلميَّة. 1424هـ - 2004م. səh. 280. 7 أبريل 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 7 نيسان (أبريل) 2019م.
  73. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 297 - 301. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 7 نيسان (أبريل) 2019م.
  74. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 304 - 307. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 11 نيسان (أبريل) 2019م.
  75. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 304 - 307. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 11 نيسان (أبريل) 2019م.
  76. ↑ ابن بطُّوطة، أبو عبد الله مُحمَّد بن عبد الله بن مُحمَّد اللوَّاتي الطنجي. تُحفة النُظَّار في غرائب الأمصار وعجائب الأسفار (الأولى). بيروت - لُبنان: دار إحياء العُلُوم. 1407هـ - 1987م. səh. 215 - 216. 6 أغسطس 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 نيسان (أبريل) 2019م.
  77. ↑ القزويني، أبو جعفر مُعز الدين مُحمَّد المهدي الحُسيني; تحقيق: كامل سلمان الجبوري. أسماء القبائل وأنسابها (الأولى). بيروت - لُبنان: دار الكُتُب العلميَّة. 2010. səh. 156. ISBN 9782745128768. 2019-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 نيسان (أبريل) 2019م.
  78. ↑ ابن بطُّوطة، أبو عبد الله مُحمَّد بن عبد الله بن مُحمَّد اللوَّاتي الطنجي. تُحفة النُظَّار في غرائب الأمصار وعجائب الأسفار (الأولى). بيروت - لُبنان: دار إحياء العُلُوم. 1407هـ - 1987م. səh. 215 - 216. 6 أغسطس 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 نيسان (أبريل) 2019م.
  79. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 297 - 301. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 7 نيسان (أبريل) 2019م.
  80. ↑ Roux, Jean-Paul, Histoire de l'Empire Mongol, Fayard, p. 437. ISBN 2-213-03164-9
  81. ↑ Antoine Mostaert and Francis Woodman Cleaves. Manual of Mongolian Astrology and Divination. (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, Scripta Mongolica, 1969). pp. 56–57
  82. ↑ المقريزي، تقيُّ الدين أبي العبَّاس أحمد بن عليّ بن عبد القادر العُبيدي; تحقيق: مُحمَّد عبد القادر عطا. السُلُوك لِمعرفة دُول المُلُوك (PDF). الجُزء الثاني (الأولى). بيروت - لُبنان: دار الكُتب العلميَّة. 1418هـ - 1997م. səh. 479، 481 - 482. 15 فبراير 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 نيسان (أبريل) 2019م.
  83. ↑ The Cambridge history of Iran. Volume V.. Fisher, W. B. (William Bayne). Cambridge: University Press. 1968–1991. 397–406. ISBN 0-521-06935-1. OCLC 745412.
  84. ↑ Hope, Michael. Power, Politics, and Tradition in the Mongol Empire and the Īlkhānate of Iran (ingilis). Oxford University Press. 2016. 189–193. ISBN 978-0-19-876859-3.
  85. ↑ 1 2 3 4 5 Abdülkadir Yuvalı. EBÛ SAİD BAHADIR HAN (PDF) (türk). X cild. İstanbul. 1994. səh. 218-219. 7 may 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 29 iyul 2025.
  86. ↑ عاشور، سعيد عبد الفتَّاح. العصر المماليكي في مصر والشَّام (PDF) (الثانية). القاهرة - مصر: دار النهضة العربيَّة. 1976. səh. 51. 2019-04-14 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 نيسان (أبريل) 2019م.
  87. ↑ P. Jackson. ABŪ SAʿĪD BAHĀDOR KHAN. iranicaonline.org. 2011.
  88. ↑ V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 24. 6 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 29 iyul 2025.
  89. ↑ موسوعة التراجم والأعلام: السلطان أبو سعيد بهادُر خان. Arxiv surəti 14 aprel 2019 tarixindən Wayback Machine saytında دار التعارف للمطبوعات — بيروت-ط 1 (1983)، ج: 2 — ص: 355 Arxivləşdirilib 2019-04-14 at the Wayback Machine
  90. ↑ طقُّوش، مُحمَّد سُهيل. تاريخ المغول العظام والإيلخانيين (الأولى). بيروت - لُبنان: دار النفائس. 1428هـ - 2007م. səh. 333 - 334. ISBN 9953184348. İstifadə tarixi: 16 نيسان (أبريل) 2019م.
  91. ↑ V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 30.
  92. ↑ 1 2 3 4 V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 32-33.
  93. ↑ Abū Bakr al-Qutbī al-Ahrǐ. Ta'rikh-i Shaikh Uwais (History of Shaikh Uwais); an important source for the history of Adharbaijan in the fourteenth century (ingilis). 'S-Gravenhage: Mouton & Co. 1954. 62. OCLC 83888707.
  94. ↑ V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 34; 37. 6 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 29 iyul 2025.
  95. ↑ Jackson, Peter. The Cambridge History of Iran. Volume Six: The Timurid and Safavid Periods. Cambridge University Press. 1968. ISBN 0-521-20094-6.
  96. ↑ Smith, Jr., John Masson. The History of the Sarbadar Dynasty 1336–1381 A. D. and Its Sources (ingilis). Mouton: The Hague. 1970. səh. 98. ISBN 90-279-1714-0.
  97. ↑ Smith, Jr., John Masson. The History of the Sarbadar Dynasty 1336–1381 A. D. and Its Sources (ingilis). Mouton: The Hague. 1970. səh. 68–69. ISBN 90-279-1714-0.
  98. ↑ Thackston, W. M. (transl.), Khwandamir. Habibu's-siyar: Reign of the Mongol and the Turk. 3. In 2 parts. Cambridge: MA. 1994. səh. 210–211.
  99. ↑ V.Z. Piriyev (redaktor: Ə.Ə. Əlizadə). Azərbaycan Hülakülər dövlətinin tənəzzülü dövründə (1316-1360-cı illər) (PDF) (az.). Bakı: Elm. 1978. səh. 34; 37. 6 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 29 iyul 2025.
  100. ↑ 1 2 Jackson, Peter; Lockhart, Laurence. The Cambridge History of Iran. Vol. 6: The Timurid and Safavid Periods. Cambridge, UK: University Press. 1986. 3. ISBN 0-521-20094-6.
  101. ↑ 1 2 3 4 5 Charles Melville. Jahān Timür (ingilis). Encyclopaedia Iranica. 15 dekabr 2008.
  102. ↑ 1 2 3 4 5 Peter Jackson. Solaymān (ingilis). Encyclopaedia Iranica. 9 noyabr 2016.
  103. ↑ 1 2 Jackson, Peter; Lockhart, Laurence. The Cambridge History of Iran. Vol. 6: The Timurid and Safavid Periods. Cambridge, UK: University Press. 1986. 3. ISBN 0-521-20094-6.
  104. ↑ Ömer Diler. Ilkhans: Coinage of the Persian Mongols. Istanbul. 2006. səh. 539–540.
  105. ↑ Wing, Patrick. Jalayirids. [Place of publication not identified]: Edinburgh Univ Pr. 2016. 104. ISBN 978-1-4744-0226-2. OCLC 948403225.
  106. ↑ Abū Bakr al-Qutbī al-Ahrǐ. Ta'rikh-i Shaikh Uwais (History of Shaikh Uwais); an important source for the history of Adharbaijan in the fourteenth century (ingilis). 'S-Gravenhage: Mouton & Co. 1954. 77. OCLC 83888707.
  107. ↑ "Silver dirham of Ghazan II, Ma'din, 757 H. 1922.216.381". numismatics.org (ingilis). İstifadə tarixi: 3 fevral 2022.
  108. ↑ "ILKHAN: Ghazan II, 1356-1357, AR 6 dirhams (2.03g), Qumm, DM. VF". Stephen Album Rare Coins. İstifadə tarixi: 3 fevral 2022.
  109. ↑ Smith, Jr., John Masson. The History of the Sarbadar Dynasty 1336–1381 A. D. and Its Sources (ingilis). Mouton: The Hague. 1970. səh. 83, 142, 148, 153. ISBN 90-279-1714-0.
  110. ↑ Thackston, W. M. (transl.), Khwandamir. Habibu's-siyar: Reign of the Mongol and the Turk. 3. In 2 parts. Cambridge: MA. 1994. səh. 212.
  111. ↑ Wing, Patrick. The Jalayirids: Dynastic State Formation in the Mongol Middle East. Edinburgh. 2016. səh. 113–114.
  112. ↑ Thackston, W. M. (transl.), Khwandamir. Habibu's-siyar: Reign of the Mongol and the Turk. 3. In 2 parts. Cambridge: MA. 1994. səh. 249.
  113. ↑ Wing, Patrick. The Jalayirids: Dynastic State Formation in the Mongol Middle East. Edinburgh. 2016. səh. 115.

  • Elşən Mirişli. "Azərbaycanı idarə edən elxanlar və idarəçilik böhranı" (PDF). Türküstan. 7. 24 yanvar 2023.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Elxani_hökmdarlarının_siyahısı&oldid=8315307"
Informasiya Melumat Axtar