Eldar bəy və ya Eldar bəy Qazıqumuqlu — Qazıqumuq xanlığının ikinci xanı Murtazəli xanın oğlu, Köhnə Şamaxıda naiblik etmiş bəy.
| Eldar bəy | |
|---|---|
| 1770 – 1774 | |
| Əvvəlki | Abdulla bəy |
| Sonrakı | Ağası xan |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | 1774 |
| Vəfat yeri | |
| Hərbi xidmət | |
| Döyüşlər | |
1760-cı illərin sonlarında Fətəli xanın nüfuzunun sürətlə artdığını görən Eldar bəy əmisi, Qazıqumuq xanı Məhəmməd xanla mübahisəyə girərək Fətəli xanın tərəfinə keçdi. Bir neçə ildən sonra, 1770-ci ildə Fətəli xan onu Köhnə Şamaxıya naib təyin etdi.[1]
Həmin dövrdə Fətəli xan cənub istiqamətində yürüşə başlamazdan əvvəl Quba və Dərbəndin təhlükəsizliyini möhkəmləndirməyi qərara aldı. Cənubi Dağıstanda — Tərki və Buynakla yanaşı — daha bir dayağa malik olmaq üçün o, Şamxalla ittifaqa gələrək həmin dövrdəki Qazıqumuq xanını devirmək və onun yerinə Eldar bəyi oturtmaq niyyətində idi. Eldar bəy Qazıqumuqlu Məhəmməd xanın qardaşı oğlu idi və həmin dövrdə Şamaxının Qubaya məxsus hissəsini idarə edirdi. Əgər bu plan baş tutsaydı, Fətəli xan Təbrizə yürüş etmək niyyətində idi.[2]
1774-cü ildə Fətəli xan ilə onun siyasi rəqibləri arasında Xudat yaxınlığında yerləşən Gavduşan çölündə həlledici toqquşma baş vermişdir. Döyüşdə əvvəllər Fətəli xanın etimadını qazanmış, sənədlərdə "Fətəli xanın yaxın silahdaşı", "Quba xanlığının şanlı sərkərdəsi"[3] kimi adlandırılan, lakin sonradan onun düşmənləri tərəfinə keçmiş Qazıqumuqlu Eldar bəy də iştirak etmiş və bu qarşıdurma zamanı həlak olmuşdur.[4]
- ↑ Bayramova, 2009. səh. 49
- ↑ Mustafazadə, 2005. səh. 118
- ↑ vostlit.info. "Комментарии". Восточная Литература.
Эльдар-бек-военачальник «славный полководец Кубинского ханства», приближенный Фатх Али-хана, который назначил Эльдар-бека вместо своего брата Абдуллы-бека, правителем подчиненного Кубинскому ханству Шемахинского владения с резиденцией в старой Шемахе (1769-1774 гг.). Одно время Фатх Али-хан пытался назначить его его казикумыкским ханом, но не сумел (см. Абдуллаев Г. Б. с. 272).
- ↑ Mustafazadə, 2005. səh. 125
- Mustafazadə, Tofiq. Quba xanlığı (PDF) (az.). Bakı: Elm. 2005. 480.
- Bayramova, Nailə. Şamaxı xanlığı (PDF) (az.). Bakı: "Təhsil". 2009. 396.