Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Diofant tənliyi

  • Məqalə
  • Müzakirə

Diofant tənliyi — adını e.ə III əsrdə yaşadığı təxmin edilən qədim yunan riyaziyyatçısı Diofantdan alan dəyişənləri və əmsalları tam ədəd olan tənlik. Diofant "Hesab" adlı yalnız 6 cildi günümüzə gəlib-çatan əsərində 130 tənliyi və onların həllini qeyd etmişdir.

Mündəricat

  • 1 Xətti Diofant tənlikləri
    • 1.1 Ümumi xətti Diofant tənliyi
  • 2 Digər nümunələr
    • 2.1 Pifaqor teoremi
    • 2.2 Ferma teoremi
    • 2.3 Pell teoremi
  • 3 Mənbə
  • 4 Həmçinin bax

Xətti Diofant tənlikləri

Sadə xətti tənlikdə nümunələr aşağıdakı kimi verilə bilər;

  • Nümunə 1.1
x + y = 1 {\displaystyle x+y=1}  

Bu bərabərlikdə hər bir x qiyməti üçün tək bir y həlli var. ( y = 1 − x {\displaystyle y=1-x}  ). Bu bərabərliyin həll çoxluğu;

(X, 1 − X) şəklindədir hər X ∈ Z üçün
  • Nümunə 1.2
x + 2 y = 1 {\displaystyle x+2y=1}  

Bu dəfə x-in hər hansı bir tam ədəd ola bilməyəcəyi, lakin sadəcə tək ədəd ola biləcəyi görülür ( x = 1 − 2 y {\displaystyle x=1-2y}  ). Bu bərabərliyin həll çoxluğu;

(1-2y, y) şəklindədir hər y ∈ Z üçün
  • Nümunə 1.3
3 x + 6 y = 1 {\displaystyle 3x+6y=1}  

Bu bərabərliyin həlli boş çoxluqdur. Hər x {\displaystyle x}   və y {\displaystyle y}   tam ədəd seçimi üçün bu tənliyin sol tərəfi həmişə 3-cü qüvvət olduğu halda sağ tərəfi heç vaxt 3-cü qüvvətdən ola bilməz.

Ümumi xətti Diofant tənliyi

a x + b y = c {\displaystyle ax+by=c}  
şəklindədir. Burada a, b və c tam əmsallar x {\displaystyle x}   və y {\displaystyle y}   tam ədəd dəyişənləridir.

Digər nümunələr

Pifaqor teoremi

Ümumi bir nümunə Pifaqor tənliyidir (Bax: Pifaqor teoremi)

  • Nümunə 2.1.1
x 2 + y 2 = z 2 {\displaystyle x^{2}+y^{2}=z^{2}\,}  
Burada x , y , z {\displaystyle x,y,z}   tam ədədləri düzbucaqlı üçbucağın kənar tərəflərini təmsil etdiyi üçün Pifaqor üçlüyü olaraq da adlandırılır.

Ferma teoremi

Əsas məqalə: Böyük Ferma teoremi
  • Nümunə 2.2.1
x n + y n = z n {\displaystyle x^{n}+y^{n}=z^{n}\,}   , n > 2
Bu bərabərliyin x , y , z {\displaystyle x,y,z}   tam ədəd dəyişənlərindən ən azı birinin 0 olması istisnasında tənliyin həlli yoxdur.

Pell teoremi

Bu tənlik adını XVII əsrdə yaşamış ingilis riyaziyyatçısı Cohn Pelldən almışdır.

  • Nümunə 2.3.1
x 2 − n y 2 = 1 {\displaystyle x^{2}-ny^{2}=1\,}  , n>0 və n tam ədədləri tam kvadrat deyil.

Mənbə

  • "Diophantine Equation". 30 oktyabr 2012 tarixində http://mathworld.wolfram.com/DiophantineEquation2ndPowers.html adresinden
  • "Diophantine Equation". 30 oktyabr 2012 tarixində http://planetmath.org/encyclopedia/DiophantineEquation.html Arxivləşdirilib 2016-03-08 at the Wayback Machine adresinden
  • "Diophantine Equation". 30 oktyabr 2012 tarixində http://www.math.umass.edu/~gunnells/talks/abc.pdf ünvanından

Həmçinin bax

  • Böyük Ferma teoremi
  • Pifaqor teoremi
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Diofant_tənliyi&oldid=7685596"
Informasiya Melumat Axtar