Dilos[1] və ya Delos[2][3] (q.yun. Δῆλος)[4] — Yunanıstanda, Egey dənizinin Kiklad adalarında ada. Ada Cənubi Egey adaları periferiyasının Mikonos periferiya vahidinin Mikonos icmasında (dim) yerləşir. 2011-ci ilin əhali siyahıyaalmasında əldə olunan məlumatlara görə, adanın əhalisi 24 nəfərdir. Adanın sahəsi 3.536 km2, sahili isə 14 kilometr (8.7 mil) uzunluğundadır.[5]
| Dilos | |
|---|---|
| Δήλος | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi |
|
| Uzunluğu |
|
| Eni | 0,25 km |
| Hündür nöqtəsi | 112 m |
| Əhalisi |
|
| Yerləşməsi | |
| 37°23′28″ şm. e. 25°16′16″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
  Dilos |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Adanın ən hündür nöqtəsi Kint[a] zirvəsidir. Diloslu Apollon homerik himninə görə, qədim əkiz tanrılar olan Apollon və Artemidanın doğumu Kinf dağında gerçəkləşmişdir.[8][9] Qədim dövrlərdə Dilos adası yunanlar üçün müqəddəs bir yer olmuşdur. Apollon və Letoya burada sitayiş edilmişdir.[6] Adada Apollon məbədi, Leto məbədi və Dionis evi kimi çoxlu tarixi memarlıq abidələri var.[10]
Adadakı tək çay İnopdur. Çay yağış zamanı daşır.[11]
Adada e.ə. III minillikdən xristianlığın yayıldığı dövrə qədər qədim Egey dənizi mədəniyyətlərinə aid çoxlu abidə var.
| İl | Əhali |
|---|---|
| 1991 | 9[12] |
| 2001 | ▲ 14[12] |
| 2011 | ▲ 24[4] |
-
Aslan terrası (e.ə. VII əsrin sonu). -
Müqəddəs yol. -
Poseydonianstların məbədi (e.ə. 152-ci ildən əvvəl) -
Dionisin evi. Tikilinin döşəməsində mozaikalar var. -
Maskalar evi. -
Kleopatranın evi. -
Delfinlər evinin döşəməsində mozaikalar. -
İlahə Heranın məbədi. -
Üçbaşlı əsa evi. -
Dionisin evi. -
Qədim teatrın qalıqları (e.ə. III əsr). -
Aqora (e.ə. II—I əsrlər). -
Kleopatra heykəlləri. -
Dionisin evində Stoybadeyonun heykəlləri. -
İsida məbədi (e.ə. 130-cu il). -
Hermesin büstü.
- Vial, Klod. Inscriptions de Délos. Index, tome II: les Déliens (fransız). Paris: De Boccard. 2008.
- Delos: Island at the Center of the World (ingilis). Prinston: Films for the Humanities and Sciences. 2006.
- ↑ Novikova, T. G.; Borobyeva, T. M. Балканские страны, юг // Атлас мира (rus). Moskva: «Роскартография». 2002. səh. 104—105. ISBN 5-85120-055-3.
- ↑ Şukarev A. N. // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- ↑ ДЕ́ЛОС (Дилос) (rus). Moskva: Советская энциклопедия. 1985. səh. 371.
- ↑ 1 2 "Πίνακας αποτελεσμάτων Μόνιμου Πληθυσμού-Απογραφής 2011". statistics.gr (yunan). Ελληνική Στατιστική Αρχή. March 20, 2014. November 28, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 12, 2020.
- ↑ "Eπιφάνεια, πραγματικός και μόνιμος πληθυσμός των κατοικημένων νήσων της Eλλάδος" (PDF), statistics.gr (yunan), Πειραιάς: Σtatiσtikh eπethpiδa τησ Eλλαδοσ 2009 & 2010, səh. 47, 2011, ISSN 0081-5071, December 11, 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF), İstifadə tarixi: February 12, 2020
- ↑ 1 2 Strabon. X // Coğrafiya (yunan). səh. 485.
- ↑ Böyük Plini. IV // Təbii tarix (yunan). səh. 66.
- ↑ 1 2 Diloslu Apollon // Homerik himnlər (yunan).
- ↑ Lübker, Fridrix. Apollo // Реальный словарь классических древностей (ingilis). Sankt-Peterburq. 1885.
- ↑ Lübker, Fridrix. Delos // Реальный словарь классических древностей (ingilis). Sankt-Peterburq. 1885.
- ↑ Maksimova, M. İ. Эллинистическая техника. Сборник статей (rus). Moskva: Издательство АН СССР. 1948. səh. 171. 2022-02-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-12.
- ↑ 1 2 "Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Σύνολο Ελλάδος, νομοί, δήμοι/κοινότητες, δημοτικα/κοινοτικά διαμερίσμα και οικισμοί. Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991". statistics.gr (yunan). Ελληνική Στατιστική Αρχή. July 16, 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 12, 2020.
- Delos Tours from Mykonos Arxivləşdirilib 2020-02-22 at the Wayback Machine (ing.)
- Hellenic Ministry of Culture site: Delos (ing.)
- EfA website with history of the Delos Archaeological site (fr.)
- English translations of inscriptions from Delos (ing.)
- Delos Island on WikiMapia (ing.)