Dikuşa (lat. Falcipennis falcipennis) — Tetralar tribasına aid quş növü.
| Dikuşa | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Dikuşa |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
| ||||||||||
Falcipennis falcipennisin uzunluğu təxminən 38–43 santimetr arasındadır. Erkəklərin çəkisi 580–735 qram, dişilərin çəkisi isə 650–740 qram arasında dəyişir. Hər iki cinsin qarın, yan və quyruq altı lələkləri ağ nöqtələrlə örtülüdür, qanad örtükləri və sağrısında ağ zolaqlar, quyruq ucunda isə ağ terminal zolaq var. Erkəklər tünd boz-qəhvəyi lələklərə malikdir, boyun ətrafında yal və hər gözün üstündə qırmızı dəri ilə əhatə olunmuş ağ xəttli qara bib var. Dişilər daha açıq qəhvəyi rəngdədir və erkəklərin fərqli üz nişanları yoxdur.[3]
Dikuşa Şərqi Sibir və Rusiyanın Uzaq Şərqində, Primorsk diyarı, Xabarovsk diyarı, Amur vilayəti və Saxalin vilayətində yayılmışdır. Kiçik bir populyasiya əvvəllər Çinin şimal-şərqində yaşayırdı, lakin indi burada yəqin ki, nəsli kəsilib. Onlar rütubətli və kölgəli iynəyarpaqlı meşələri (xüsusilə qışda) üstün tutur, mamır və giləmeyvə kolları ilə zəngin alt mərtəbəsi olan meşələrdə yaşayır. Yay və payız aylarında qidalanma zamanı kolların giləmeyvə və yarpaqları ilə qidalanırlar. Payızda xüsusilə dişi və cavan erkəklərdən ibarət kiçik sürülər (10-11 quş) yaradırlar. Qışda qar yuvalarında yatırlar, lakin yumşaq havalarda ağaclarda da yuxulayırlar.[4]
Erkəklər hər yaz öz ərazilərini quyruqlarını silkələmək və boyun lələklərini qaldırmaqla qoruyurlar. Digər cütləşmə nümayişlərinə yumşaq trill səsləri, tullanma və havada qanad çırpma daxildir. Dişilər nümayiş ərazilərini aprelin sonundan mayın ortalarına qədər ziyarət edirlər. 3 yaşdan yuxarı erkəklər əsasən cütləşmələri həyata keçirir. Yuva yer səthində sadə bir çökəklik şəklində qurulur və budaqlar və şam iynələri ilə döşənir. 6-12 arası qəhvəyi-sarı yumurta təxminən 23-24 gün müddətində inkubasiya edilir.[5]
Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi (IUCN) Falcipennis falcipennisun qorunma statusunu "Qlobal Təhlükəyə Yaxın" kimi təsnif etmişdir. Bunun səbəbi qanunsuz meşə istismarı, həddindən artıq ov və meşə yanğınları nəticəsində yaşayış yerlərinin itirilməsidir. Dikuşa Rusiyanın Uzaq Şərqində Amur meşələrinin sağlamlığını əks etdirən göstərici növ kimi xidmət edə bilər. Bu növün qorunması üçün tədbirlər vacibdir.[6]
-
Dişi
-
Yuva
-
Dişi cücələr ilə yuvada
-
Erkək
-
Dişi
-
Yaşadığı yerlər
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1998.
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ "Falcipennis falcipennis (Siberian Grouse) – Avibase". avibase.bsc-eoc.org. İstifadə tarixi: 18 oktyabr 2020.
- ↑ de Juana, Eduardo; Kirwan, Guy M.; Motis, Anna. Del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew; Sargatal, Jordi; Christie, David; De Juana, Eduardo (redaktorlar ). "Siberian Grouse (Falcipennis falcipennis)" (ingilis). 4 mart 2020. doi:10.2173/bow.sibgro2.01.
- ↑ Vladimir A. Shilo. "'Noah's Ark' for the Siberian Grouse". Science First Hand. 32 (2). İstifadə tarixi: 15 oktyabr 2020.
- ↑ BirdLife International. "Falcipennis falcipennis". IUCN Red List of Threatened Species. 2017. 2017. doi:10.2305/IUCN.UK.2025-2.RLTS.T22679446A269897500.en.