Bu məqalədəki məlumatların yoxlanıla bilməsi üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Deyləmilər – Gilan vilayətində hərbçi bir tayfanın adıdır. Eyni zamanda deyləm qul mənası verir.
Xəzər dənizinin qərbindəki dağlıq bölgənin tarixi adı. Şərqindəki Təbəristan (bugünkü Mazandaran) qərbindəki Gilanda geniş anlamla tarixi Deyləm bölgəsini əhatə edirdi. Bu bölgənin əhalisi həm iran dilli həm də türkdilli olmaqla iki hissəyə bölünürdü. İran dilli deyləmilər bugünkü talışlarla, türkdilli deyləmilər isə Azərbaycan oğuz türkləri ilə etniq qrupu təşkil edirdilər. Deyləmilər qulam statusu ilə Xilafət ordusuna cəlb olundular.
Deyləmilər IX əsrdə İslamın şiəlik qolunu qəbul etdilər.
İranda hökm sürən Deyləmli Buveyhilər sülaləsi 945-ci ildə Bağdada suveren oldular. Bundan sonra Abbasi xəlifələri Büveyhilerin icazəsiylə başda qala bildilər. Xəlifə Qaimin (1031–1075) çağırışı üzərinə Böyük Səlcuqlu dövləti hökmdarı Toğrul bəy, 1055-ci ildə Büveyhiləri Bağdaddan çıxardı və Abbasilərə yenidən möhtərəmlik qazandırdı.
Bəzi tarixçilər güman edirlər ki, zazalar və goranlar deyləmlilərin törəmələridirlər.
Etnik qrup haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |