Dedovşina (rus. дедовщина) — SSRİ Silahlı Qüvvələrində və bəzi post-Sovet ölkərində, o cümlədən Azərbaycanda hərbi xidmətə başlayan və gənc çağırışçılar qarşı daimi qısnamanın tətbiqi və orduda nizamnamədənkənar davranışları özündə ehtiva edilməsi.[1]
2013-cü il yanvarın 12-də Bakının Fəvvarələr meydanında "Əsgər ölümlərinə SON!" aksiyası keçirilib.[2][3][4] İştirakçıların əsas şüarları "Əsgərimiz ölməsin, ordu morqa dönməsin", "Ali Baş Komadan, bizə cavab ver", "Bəsdir yalan danışmaq!", "Əsgər ölümünə yox!" olub.[2] Aksiya iştirakçıları Daşkəsəndə "N" saylı hərbi hissədə xidmət edən əsgər Ceyhun Qubadovun ölümünə etiraz ediblər.[2] Aksiyanın dağıtmaq üçün polislər su şırnağı, rezin güllə və göz yaşardıcı qazlardan istifadə edilib.[2]
Hərbi qulluqçuların xidmət istifadə etdiyi jarqon və anlayışlar:[5]
- "İylər", "karantinlər", "öküzlər" — andiçmə mərasimindən əvvəl karantin kəçən hərbiçilər.
- "Ruhlar", "salaqalar", "qunduzlar", "yaşıllar", "atalar", "körpələr", "kirpilər", "göyərçinlər" — altı aya qədər xidmət edən hərbiçilər.
- "Fillər", "qarğalar", "qazlar", "morjlar", "mamontlar", "böyük qunduzlar" — altı ay xidmət edən hərbiçilər.
- "Kəllələr", "qırqovullar", "qazanlar" — bir il xidmət edən hərbiçilər.
- "Babalar", "qocalar" — bir il yarım xidmət edən hərbiçilər.
- "Dembellər" — ehtiyata buraxılan hərbiçilər.
- "Kvartirantlar", "vətəndaşlar" — hərbi çağırışdan sonra ən azı iki il xidmət edən hərbiçilər.
- ↑ "Dünya ölkələrində «dedovşina»". www.azadliq.org. www.azadliq.org. 2021-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 aprel 2019.
- ↑ 1 2 3 4 "Azerbaijan police break up protest against abuse in army". Reuters. Reuters. 2022-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 yanvar 2019.
- ↑ "Azerbaijan police break up protest against abuse in army". www.hurriyetdailynews.com. www.hurriyetdailynews.com. 2021-09-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 yanvar 2019.
- ↑ "Bakıda əsgər ölümlərinə etiraz aksiyası keçirilib". BBC. BBC. 2019-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 yanvar 2019.
- ↑ Русистика. — Берлин, 1992, № 1. — С. 35–42