Davud Məmmədbəyov (tam adı: Davud İsa oğlu Məmmədbəyov; d. 15 yanvar 1933, Şağan, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — Azərbaycan musiqişünası, pedaqoqu, tarzəni və tədqiqatçısı, Moskva Dövlət Konservatoriyasının baş müəllimi və dosenti, Əməkdar incəsənət xadimi (1991).
| Davud Məmmədbəyov | |
|---|---|
| Davud İsa oğlu Məmmədbəyov | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Şağan, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |
SSRİ Azərbaycan |
| Atası | İsa Məmmədbəyov |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | musiqişünas, pedaqoq, tarzən, müəllim, tədqiqatçı |
| Fəaliyyət illəri | 1957 – davam edir |
| Musiqi aləti | tar |
| Təhsili |
Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası (1952-1953) Moskva Dövlət Konservatoriyası (1953-1957) |
| Mükafatları |
 |
Davud İsa oğlu Məmmədbəyov 15 yanvar 1933-cü ildə[1] Bakı şəhərinin Şağan kəndində anadan olmuşdur.[1] Uşaq yaşlarından musiqiyə həvəs göstərən Davud 7 yaşında ikən – 1940-ci ildə musiqi məktəbinə məhz tar ixtisası sinfi üzrə daxil olmuş və oranı müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. O, təhsilini davam etdirmək üçün 1948-ci ildə Asəf Zeynallı adına Bakı Dövlət Orta İxtisas Musiqi Məktəbinin tar sinfinə daxil olmuşdur. Davud tar üzrə ixtisas dərsini tarzən-pedaqoq Adil Gəraydan, muğam fənnini pedaqoq Əhməd Bakıxanovdan almışdır.[2]
Bu illərdə Davud Məmmədbəyov təkcə tar sənətini öyrənməklə yanaşı, eyni zamanda musiqi tarixi və nəzəriyyəsini dərindən mənimsəmiş və bu sahədə ixtisasçı olmaq üçün müəllimlərinin təkidi ilə 1952-ci ildə Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının musiqişünaslıq daxil olmuşdur. Bir il sonra o, Pyotr İliç Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyasının II kursuna köçürülmüşdür.[1]
Məmmədbəyov konservatoriyanın V kursunu bitirəndə – 1957-ci ildə "Qara Qarayevin "Yeddi gözəl" baleti" mövzusunda diplom işini müvəffəqiyyətlə müdafiə edir və aspiranturada təhsili davam etdirməyə göndərilir.[2] Aspiranturada onun elmi rəhbəri musiqişünas-alim, professor, Rusiya Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi Vladimir Protopopov olmuşdur. Aspiranturanı bitirdikdən sonra D. Məmmədbəyov musiqişünaslığa başlayaraq, bir sıra elmi və elmi-publisistik işlər və məqalələr yazıb çap etdirir. Bu işlərdə o, elmi baxımdan maraqlı müddəa və nəticələrə gəlir.[1]
D. Məmmədbəyov "Azərbaycan xalq lirik mahnıları" məcmuəsini toplayanı və nota köçürənidir. Bu məcmuə 1965-ci ildə Moskvanın "Muzıka" nəşriyyatında çap olunmuşdur. Əvvəl nota yazılmış mahnılarla yanaşı, həmçinin, D. Məmmədbəyovun nota yazdığı 15 xalq mahnısı və 7 xalq rəqsi məcmuəyə daxil edilmişdir.[2]
Davud Məmmədbəyov kitab və kitabçalarla yanaşı 50-dən artıq elmi məqalənin müəllifidir. Bu məqalələrdə bəstəkarların yaradıcılığı, onların yaradıcılığında xalq musiqisindən istifadə məsələləri və başqa aktual problemlər öz dolğun əksini tapmışdır.[1]
Davud Məmmədbəyov 60 ildən artıq müddətdə Moskva Dövlət Konservatoriyasının müəllimi, baş müəllimi, hal-hazırda isə dosentidir. O, bu 50 il ərzində konservatoriyanın musiqi nəzəriyyəsi kafedrasında dərs deyir.[2]
Davud Məmmədbəyov 1991-ci ildə Azərbaycan musiqi sahəsində xidmətlərinə görə "Əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adına layiq görülmüşdür.[3]
- Симфонические мугамы Ф. Амирова. Баку: Совет Композитор. 1961.
- Фортепьянный концерт на арабские темы Ф. Амирова и Э. Назировой. Баку: Азернешр. 1964.
- Азербайджанские народные лирические песни. Москва: Музыка. 1965.
- Muğam ustası Əhməd Bakıxanov. Bakı: Azərnəşr. 1966.
- Симфонический мугам "Гюлистан Баяти-Шираз" Ф. Амирова. Москва. 1992.
- ↑ 1 2 3 4 5 Адыгёзалов, 1993. səh. 4
- ↑ 1 2 3 4 Zöhrabov, 2003. səh. 2
- ↑ "N. Y. Ələkbərova, D. İ. Məmmədbəyov yoldaşlara "Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 19 sentyabr 1991-ci il tarixli, 347 nömrəli fərmanı" (az.). 19 sentyabr 1991. 2017-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 aprel 2020.
- Zöhrabov, Ramiz. Görkəmli musiqişünas, təcrübəli pedaqoq Davud Məmmədbəyov. Bakı: "Xalq qəzeti". 2003.
- Адыгёзалов, Васиф. Исследователь Давуд Мамедбеков. Баку. 1993.