Daniel Varujan (q.erm. Դանիել Վարուժան, əsl soyadı — Çubukkaryan (q.erm. Չպուքքարեան или Չպուգքեարեան[4]); 20 aprel 1884[1][2][…], Dörteylül[d], Sivas vilayəti, Osmanlı imperiyası[2][3] – 26 avqust 1915[1][2][…], Çanqırı, Kastamonu vilayəti, Osmanlı imperiyası) — Osmanlı ermənilərindən olan şair və pedaqoq. O, 1902–1905-ci illərdə Venesiyada mexitarist məktəbində, 1905–1909-cu illərdə Belçikanın Gent Universitetində təhsil almışdır. Varujan 1912–1915-ci illərdə Konstantinopolda Maarifçilik məktəbinin direktoru kimi fəaliyyət göstərmişdir. O, 1904-cü ildə yaradıcılıq fəaliyyətinə başlamışdır. Varujanın poeziyası romantizm, simvolizm və erməni folklor ənənələrinin qarışığıdır.
| Daniel Varujan | |
|---|---|
 | |
| Doğum adı | Դանիէլ Չպուքքարեան |
| Təxəllüsü | Դանիէլ Վարուժան |
| Doğum tarixi | 20 aprel 1884[1][2][…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 26 avqust 1915[1][2][…] (31 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | erməni soyqırımı[2][3] |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
| Fəaliyyət illəri | 1904–1915 |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
O, ilk lirik "Şüdləşmə"toplusunda (1906) doğma torpağının təbiəti fonunda sadə bir insanın həyatını göstərir. "Poqrom"(1908) məcmuəsində sultan rejiminin əməllərini, ermənilərinə qarşı təqiblərini təsvir etmişdir. Varujanın "Qabilin ürəyi"(1909) toplusu mübarizə, ədalət və qisas haqqındadır. O, "Bütpərəst mahnılar"toplusunda mifoloji motivlərə müraciət etmiş, "Qolqotanın çiçəkləri"silsiləsində (hər ikisi 1912-ci il) bütpərəst və xristian obrazlarını birləşdirmişdir. Varujan "Çörək nəğməsi"(1921, bax) toplusu dünyanın plastik gözəlliyini, kəndlinin yaradıcılığını əks etdirir. Onun yaradıcılığı Şərqi erməni poeziyasına təsir göstərmiş, şeirləri bir çox dillərə tərcümə edilmişdir.[5]
- ↑ 1 2 3 4 Daniel Waruschan // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.
- ↑ 1 2 3 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (erm.). Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. C. 4.
- ↑ Апелян, 2021
- ↑ Зулумян Б. С. ВАРУЖАН // Большая российская энциклопедия. Том 4. Москва, 2006, стр. 613
- Rus dilind'
- ВАРУЖАН, Даниель // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978. 608 ст.
- В. Я. Брюсов. Поэзия Армении с древнейших времен до наших дней в переводах русских поэтов. Ереван: Айрапет. под ред. М. Д. Амирханяна. 2017.
- Э. М. Джрбашян (авт. вступ. ст.), М. Г. Джанполадян (сост., биогр. справки, примеч.), А. С. Шарурян (сост.), Е. М. Николаевская (ред.). Армянские поэты нового времени. Ленинград: Советский писатель. 1983.
- İngilis dilində
- Адалян, Рубен Пол[ing.]. Historical Dictionary of Armenia. Scarecrow Press. 2010.
- Бардакчян, Геворк. A Reference Guide to Modern Armenian Literature, 1500-1920: With an Introductory History. Wayne State University Press. 2000. ISBN 978-0-81432-747-0.
- Хачикян, Акоп Джек[ing.]. The Heritage of Armenian Literature From The Eighteenth Century To Modern Times. Детройт: Wayne State Univ Pr. 2005. ISBN 9780814332214.
- Nanor Kebranian. Armenian poetry and poetics // The Princeton Encyclopedia of Poetry and Poetics. Princeton University Press. Roland Greene, Stephen Cushman, Clare Cavanagh, Jahan Ramazani, Paul Rouzer, Harris Feinsod, David Marno, Alexandra Slessarev. 2012. ISBN 978-0-691-15491-6.
- Абусефян, Мари Роуз[ing.]. Taniel Varoujan: Life, Work and Times. 2019.
- Vahe H. Apelian. When a Teacher and a Student Fall in Love (1): Taniel and Araxie. 2021.
- Marc Nichanian. NIETZSCHE IN ARMENIAN LITERATURE AT THE BEGINNING OF THE TWENTIETH CENTURY. 2015.
