Daşrat Manci (ing. Dashrath Manjhi; 1934 – 17 avqust 2007, Yeni Dehli) və ya "Dağ adamı" (ing. Mountain Man[1][2]) — Hindistanın Bihar ştatının Qaya şəhəri yaxınlığında yerləşən Gehlor (ing. Gehlaur) kəndində kasıb bir ailədə anadan olmuşdur.[3] Onun ailəsi aşağı kastalardan biri olan musahar icmasına mənsub olmuşdur.[1]
| Daşrat Manci | |
|---|---|
| ing. Dashrath Manjhi | |
 | |
| Doğum tarixi | 1934 |
| Vəfat tarixi | 17 avqust 2007 (72–73 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | Öd kisəsin bəd xassəli şişi |
| Fəaliyyəti | fermer |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Daşrat Mancinin həyat yoldaşı Falquni Devi lazımi tibbi yardımı vaxtında ala bilmədiyi üçün vəfat etmişdir. Çünki onların kəndindən yaxınlıqdakı tibbi yardım göstərilən şəhərə yol Gehlor Qanj (ing. Gehlaur Ganj) adlı uzun dağ silsiləsinin ətrafından keçirdi və bu məsafə 70 kilometrdən çox idi.[4]
Arvadının taleyini başqa heç kimin yaşamamasını istəyən Daşrat təkbaşına möhkəm kvarsit süxurlarından[5] ibarət olan bu dağ massivini yararaq 110 metr (360 fut) uzunluğunda, 9,1 metr (30 fut) enində və 7,6 metr (25 fut) dərinliyində keçid açmışdır. O, bu işi hər gün fasiləsiz olaraq 22 il ərzində — 1960-cı ildən 1982-ci ilə qədər — davam etdirmişdir. Nəticədə Qaya rayonunun Atri (ing. Atri) və Vəzirqan (ing. Wazirganj) regionları arasındakı məsafə 70 kilometrdən cəmi 1 kilometrə enmişdir.[4][6]
Daşrat Manci 17 avqust 2007-ci ildə xərçəng xəstəliyindən vəfat etmişdir.[7] Onun dəfni Bihar ştatı hökuməti tərəfindən təşkil edilmiş və bu, onun xidmətlərinə verilən rəsmi qiymət olmuşdur.[7]
2011-ci ildə Daşratın açdığı keçiddən keçən abadlaşdırılmış yol çəkilmişdir.
2016-cı il dekabr ayının 26-da Hindistan poçtu "Biharın tanınmış şəxsləri" seriyasından Daşrat Mancinin portreti ilə marka buraxmışdır.[8]
2010-cu ilin iyul ayında hindistanlı kinorejissor Maniş Cha Daşrat Mancinin hekayəsinə əsaslanan «Manci» (ing. Manjhi) adlı film çəkmək niyyətində olduğunu açıqlamışdır. Filmin prodüseri 2010-cu ildə çəkilmiş «Udaan» filmi ilə tanınmış Sancay Sinqh olmuş, baş rolu isə aktyor Manoj Baypai ifa etməli idi.[9] Daşrat Mancinin hekayəsi həmçinin "Satyamev Jayate" adlı televiziya şousunun bir buraxılışında da təqdim olunmuşdur.[10][11]
2015-ci il avqust ayının 21-də hindistanlı kinorejissor Ketan Mehtanın Daşratın həyatına həsr olunmuş "Manci — dağ adamı" (ing. Manjhi: The Mountain Man) adlı bioqrafik filmi dünya ekranlarına çıxmışdır. Filmdə baş rolu isə Navazuddin Siddiqi ifa etmişdir.[12]
- Aleksandr Lanin. "Daşrat Mancinin həyatı" (PDF). Xarici dalanlar (rus. Зарубежные задворки) (jurnal) (1 (fevral)). 2013. 233/. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib (PDF). (#apostrophe_markup)
- Aleksandr Lanin. "Daşrat Mancinin həyatı. Oxuyur Valeri Qrinkov". Rusiya-Başqırdıstan Radiosu və Stihi.lv Beynəlxalq Ədəbi Müsabiqə Portalının müştərək audio layihəsi (rus. Совместный аудиопроект Радио России-Башкортостан и Международного литературного конкурсного портала Stihi.lv). (#apostrophe_markup)
- Denis Mart. "İyirmi iki". 2018-03-09 tarixində arxivləşdirilib.
-
Daşrat Mancinin açdığı keçid -
Daşrat Mancinin açdığı keçiddən keçən abadlaşdırılmış yol -
Gehlordakı memorialında Daşrat Mancinin heykəli -
Daşrat Mancinin memorialı -
Giriş qapısı
- ↑ 1 2 "The Mountain Man" (ingilis). The Viewspaper. 2007-09-28. 2012-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-22.
- ↑ Santosh Singh. "The man who made way for progress" (ingilis). 2012-07-01. 2012-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-22.
- ↑ Avinash Celestine. "Love's labour brings down hill" (ingilis). 1997-05-24. 2012-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-22.
- ↑ 1 2 Alok Kumar. "Mountain man Dashrath Manjhi dies in Delhi". Hindustan Times (ingilis). 2007-08-23. 2013-01-19 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "District Resource Map, Gaya and Jahanabad, Bihar". Government of India. 2001. 2021-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-23.
- ↑ "CM visits ailing Dashrath Manjhi". The Times Of India (ingilis). 2007-07-23.
- ↑ 1 2 "Mountain man dies with unfulfilled dreams". DNA India (ingilis). 2007-08-18. 2013-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-25.
- ↑ India Post, 2016
- ↑ "One film at a time: Sanjay Singh". The Times of India (ingilis). 2010-07-19. 2014-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-18.
- ↑ Gayatri Sankar. "Satyamev Jayate: When Aamir Khan met the unsung heroes of India" (ingilis). 2012-07-30. 2012-11-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-18.
- ↑ "The power of one can move a mountain, literally" (ingilis). The Hindu. 2012-07-30. 2014-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-18.
- ↑ "Nawazuddin to play lead in Ketan Mehta's Mountain Man". Bollywood hungama (ingilis). 2012-08-16. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-18.
- "ABP News special: Aamir Visits Mountain Man's Village, Meets his Family". ABP News. 25 February 2014. 2021-12-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 April 2018.
- "A Fairy Tale on the Road". Bangalore Mirror. 20 January 2011. İstifadə tarixi: 5 September 2015.
- Celestine, Avinash. "Love's Labor Brings Down Hill". The Indian Express. 24 May 1997. 11 January 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2012.
- Damarla, Prashanth. "Dashrath Manjhi – Man Who Moved a Mountain – Facts Analysis". 2012. 29 May 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 April 2013.
- "Helping Mountain Man's Family". 4 March 2014. 7 March 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 April 2014.
- Kumar, Alok. "Mountain Man Dashrath Manjhi Dies in Delhi". Hindustan Times. 17 August 2007. 25 August 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2012.
- Kumar, Amitava. "The Story of Jitan Ram Manjhi, from Rat-Eater to Bihar Chief Minister". Quartz India (ingilis). 15 August 2014. İstifadə tarixi: 2019-04-13.
- Kumar, Ruchir. "I Am Trying to Be Like Dashrath Manjhi: Aamir Khan". 27 February 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 February 2014.
- "Manjhi Featured in Kannada Film". 22 August 2015. 4 December 2022 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 September 2015.
- "The Mountain Man". The Viewspaper. 28 September 2007. 27 February 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 September 2012.
- "Movie About India's "Mountain Man" Hits Screens". Gulf News. 22 August 2015. İstifadə tarixi: 22 August 2015.
- "Nawazuddin to Play Lead in Ketan Mehta's Mountain Man". Bollywood Hungama. 16 August 2012. 24 December 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 January 2013.
- "Personality Series: Bihar". India Post. 2016. 22 September 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 May 2021.
- Ramnath, Nandini. "Dashrath Manjhi, Rock Star and Film Muse". 21 July 2015.
- Qadir, Abdul. "Tax Rebate to Manjhi Biopic Raises Eyebrows". Times of India. 24 May 1997. İstifadə tarixi: 5 September 2015.
- Singh, Santosh. "The man who made way for progress". Indian Express. 1 July 2012. 31 July 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 September 2015.
- "Dasrath Manjhi's Family Awaits Aamir Khan to Tell his Glorious Tale". news.biharprabha.com. Indo-Asian News Service. 24 February 2014. İstifadə tarixi: 24 February 2014.
- 24°52′38″ şm. e. 85°14′35″ ş. u.HGYO — Daşrat Mancinin Racgir təpələrinin süxur massivində açdığı keçidin yerləşdiyi yer