Dağıstan kəklikotu (lat. Thymus daghestanicus) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin kəklikotu cinsinə aid bitki növü.
| Dağıstan kəklikotu | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Dağıstan kəklikotu |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
||||
| ||||
Qafqazda təbii halda geniş yayılmışdı.
Meyvəsiz sürünən zoğları olan yarımkolcuqdur. Çiçəkli zoğları düz dayanan, hündürlüyü 7-15 sm, sıx, qısa tükcüklüdür. Yarpaqların uzunluğu 6-10 mm, eni 2-3 mm, uzunsov-neştərvari və ya əks-yumurtavaridir. Çox cod, çılpaq, az bilinən nöqtəli vəzicikli, kənarları tükcüklüdür. Yan damarcıqları alt tərəfində üstə çıxandır. Çiçək qrupu başcıqlı, möhkəmdir. Kasacığın uzunluğu 4-5 mm, sıx və qısa tükcüklüdür; yuxarı dişcikləri üçkünc, kənarları tükcüklüdür. Çiçək tacının uzunluğu 7 mm, parlaq çəhrayıdır. İyul aylarında çiçəkləyir, avqust ayında meyvə verir. Təbiətdə əsasən toxum vasitəsi ilə çoxalır.
Orta dağ zolağında, çınqıllı yamaclarda bitir.
Azərbaycanın nadir bitkisidir, arealı dardır. Şamaxı rayonunda - Kizildərə Astraxan kəndi yaxınlığında bitir. Azərbaycanın "Qırmızı kitab"ına daxil edilməsi tövsiyə edilir.
Dekorativ bitki kimi yaşıllaşdırmada, efir yağlılıq xüsusiyyətinə görə ətriyyatların hazırlanmasında və yeyinti sənayesində ədviyyat kimi geniş istifadə edilir.
- Thymus hadzhievii Grossh.
- Thymus hadzhievii var. angustifolius Akhmed-zade
- Thymus lipskyi Klokov & Des.-Shost.
- Thymus mashukensis Klokov
- Thymus shemachensis Klokov