Dəniz məməliləri — bütün ömürlərini və ya ömürlərinin bir hissəsini suda keçirən məməlilərdən ibarət olan heyvan növləri. Bəzi dəstələr bütünlüklə su həyatı keçirirlər: sirenlər, balinakimilər, pərayaqlılar — qulaqlı suitilər, əsl suitilər, morjlar. Bundan əlavə Dələlər (dəniz samuru və pişik susamuru) və ayıkimilərə (ağ ayı)[1] aid bir necə növ daxildir. Ümumilikdə isə məməlilərin 2,7 % (128 növ) bu qəbildəndir.
Dəniz məməliləri əsasən yırtıcılardır və balıq, dəniz məhsulları ilə qidalanırlar.
Hal-hazırda ənənəvi olaraq aşağıda sadalanan beş qrupa bölünən dəniz məməlilərinin 128 növü vardır[1][2].
- Dəstə Sirenia: Sirenlər
- Fəsilə Trichechidae: Lamantinlər (3 növ)
- Fəsilə Dugongidae: Dyoqonlar (1 növ)
- Dəstə Cetacea: Balinakimilər
- Alt dəstə Mysticeti: Bığlı balinalar (14 və ya 15 növ)
- Alt dəstə Odontoceti: Dişli balinalar (73 növ)
- Dəstə Carnivora: yırtıcılar
- Pərayaqlılar
- Fəsilə Phocidae: Əsl suitilər (20 növ)
- Fəsilə Otariidae: Qulaqlı suitilər (16 növ)
- Fəsilə Odobenidae: Morjlar (1 növ)
- Fəsilə Mustelidae: Dələlər
- Dəniz samuru (Enhydra lutris)
- Pişik susamuru (Lontra felina)
- Fəsilə Ursidae: Ayılar
- Ağ ayı (Ursus maritimus)
- Pərayaqlılar
Əvvəllər Pərayaqlılar müstəqil Pinnipedia dəstəsinə daxil edilirdi.
- ↑ 1 2 Jefferson T.A., Leatherwood S., Webber M. A. (1993): FAO species identification guide. Marine mammals of the world. Arxivləşdirilib 2013-09-23 at the Wayback Machine Rome, FAO. 1993. 320 p. 587 figs.
- ↑ Hoelzel, A. R. (Ed.) 2002. Marine mammal biology: an evolutionary approach. Oxford: Blackwell Publishing. ISBN 0632-05232-5
- Dəniz məməlilərini araşdırma cəmiyyəti
- Dəniz məməliləri üzrə birlik Arxivləşdirilib 2020-08-06 at the Wayback Machine
- Dəniz məməlilərini milli araşdırma laboratoriyası Arxivləşdirilib 2007-08-03 at the Wayback Machine
- Rusiyanın Uzaq Şərq regionunun dəniz məməliləri
- Dəniz məməlilərinin bərpa mərkəzi Arxivləşdirilib 2019-06-30 at the Wayback Machine