Dəmirçi — Azərbaycan Respublikasının[1][2][3] Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonunun[4] Şamaxı rayonunun Dəmirçi kənd inzibati ərazi dairəsində kənd, Dəmirçi kənd inzibati ərazi dairəsinin mərkəzi[1][2][3]. Kənd Nağaraxana bələdiyyəsinə aiddir[5][6][7].
| Dəmirçi | |
|---|---|
 | |
| 40°50′24″ şm. e. 48°33′43″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Region | Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonu |
| Rayon | Şamaxı rayonu |
| Bələdiyyə | Nağaraxana bələdiyyəsi |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 537 nəfər |
  Dəmirçi | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Dəmirçi Şamaxı rayonunun eyniadlı kəndin inzibati ərazi vahidində kənddir. Pirsaatçayın sahilində, Baş Qafqaz silsiləsinin ətəyindədir. Kənd əvvəllər Künəçayın (Dibçay) sahilində salındığına görə Künəçay adlanmışdır. Əhən kəndindən gəlmiş dəmirçi ailələri əvvəlcə mövsümi xidmətlə əlaqədar el yolunun kənarında müvəqqəti yurd, sonralar isə daimi yaşayış məntəqəsi salmışdılar. Kəndin adı sakinlərin məşğuliyyəti ilə əlaqədar olmuşdur.[8]
İqlimi mülayimdir, yayda sərin, qışda isə çox da sərt olmur. Bu kəndin qeyri-adi bir xüsusiyyəti də odur ki, ətraf nə qədər duman, çiskin olsa da kəndin üstü həmişə günəşli olur. Kəndin iqlim şəraiti kənar yaşayış məskənlərinkindən fərqlidir.
Dəmirçi kəndi Dəmirçi inzibati ərazi vahidinə aiddir. Kənd əhalisi 537 nəfərdir ki, onunda 281 nəfəri kişi, 256 nəfəri isə qadınlar təşkil edir. Yaşayış evlərinin sayı 68-dir. Kəndin sakinləri vaxtilə İsmayıllının Lahıc və Əhən kəndlərindən gəlmə tatlardır.[9]
Dəniz səviyyəsindən 1500–1600 metr hündürlükdə yerləşir. Burada həkim amblatoriyası var. Kənddə 60 ev elektrik xəttinə qoşulub, içməli su problemi yoxdur. Kəndə turist axını ildən-ilə artır.
Kənddə Saleh Heydərov adına tam orta məktəb fəaliyyət göstərir.
Qədim tikili olan məscidin divarları və damı dağılmışdır. Dəmirçidə olan bütün evlər çox qədim tarixə malikdirlər. Evlərin divarları çox məharətlə hörülmüşdür, sanki bir divar bütöv bir daşdan ibarətdir.
26 avqust 2018-ci ildə Şamaxı rayon Dəmirçi Arxeologiya Muzeyi fəaliyyətə başlamışdır. Muzeyin tikintisi həmin ilin fevralından avqustunadək davam etmişdir. Birmərtəbəli bina açıq və qapalı ekspozisiya zallarından, iki yardımçı otaqdan ibarətdir. Muzeyin sərgi zalında ümumilikdə 7 bölmə yaradılıb. Burada Şamaxı rayonu ərazisində, həmçinin Dəmirçi kəndində aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı aşkarlanmış maddi-mədəniyyət nümunələri, nadir daş alətlər, əkinçilik mədəniyyətinə aid əmək alətləri, soyuq silahlar, mis, bürünc, gümüş sikkələr, aqlay materiallardan su boruları, qədim gil məmulatı və digər qiymətli tapıntılar, məişət əşyaları nümayiş olunur. Muzey, həmçinin bölgənin tarixinin müxtəlif dövrlərini araşdırmaq baxımından da mühüm əhəmiyyətə malikdir.[10]
Kənddə Dəmirçi kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir[11].
-
-
Dəmirçi arxeologiya muzeyində sərgilənən daş qoçlar -
Dəmirçi-Lahıc yolu -
-
Dəmirçi ,,Gəgəli nekropolu" -
Demirçi1
- ↑ 1 2 "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024". www.azstat.org (az.).
- ↑ 1 2 İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI, 2024 (PDF). BAKI: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ DÖVLƏT STATİSTİKA KOMİTƏSİ. Təsnifat T.Y.Budaqovun rəhbərliyi ilə Y.X.Yusifov, V.H.Məmmədəlizadə, L.H.Salamzadə və F.E.Qocayev tərəfindən işlənib hazırlanmışdır. 2024. Səhifə 92.
- ↑ 1 2 "İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI , 2024". Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi Hüquqi aktların vahid elektron bazası (az.). 2024.
- ↑ "Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi Hüquqi aktların vahid elektron bazası. 7 iyul 2021-ci il.
- ↑ "Bələdiyyələrin əraziləri və torpaqları haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU". Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi Hüquqi aktların vahid elektron bazası (az.). 7 dekabr 1999-cu il.
- ↑ BƏLƏDİYYƏLƏRİN STATİSTİK ƏRAZİ TƏSNİFATI (PDF). BAKI: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ DÖVLƏT STATİSTİKA KOMİTƏSİ. Təsnifat T.Y.Budaqovun rəhbərliyi ilə Y.X.Yusifov, V.H.Məmmədəlizadə, L.H.Salamzadə, F.E.Qocayev və Ş.N.Qarayeva tərəfindən işlənib hazırlanmışdır. 2025. Səhifələr: 106-107.
- ↑ "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı". Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (az.).
- ↑ Azərbaycan toponimlərinin ensklopedik lüğəti. 2 cilddə. Bakı-2007. I cild, səh.224.
- ↑ Bakıdan ucqar kənd məktəbinə işləməyə gedən qız: “Ailəm buna heç cür razı olmurdu” - MÜSAHİBƏ Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine. modern.az, 23.06.2015 (az.)
- ↑ AzərTAc. "Şamaxı rayonunda Dəmirçi Arxeologiya Muzeyinin açılışı olub" (az.). Youtube.com. 26.08.2018. 2023-07-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-08-26.
- ↑ MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2018-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər Arxivləşdirilib 2019-12-08 at the Wayback Machine. scwra.gov.az (az.)
Şamaxı rayonu haqqında olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |