IV sülalə - Qədim Misirdə Qədim padşahlıq dövrünün ikinci sülaləsi[1]. Təxminən e.ə 2639–2506-cı illərdə hakimiyyətdə olub. Sülalə tarixdə "piramida tikənlər sülaləsi" kimi tanınıb. Beləki Xeops, Xefren, Menkaur piramidalarının tikintisi bu dövrə aiddir.
Təxminən e.ə. 2613-2494-cü illərdə hakimiyyətdə olan IV sülalənin hökmranlığı Qədim Misir tarixində önəmli yerə malikdir və böyük piramidaların inşası ilə yadda qalıb. Bu dövr, Nil çayı sahilindəki sivilizasiyasının zirvə nöqtələrindən hesab olunur.
Sülalənin banisi Snofru idi. Onun hakimiyyəti illərində üç böyük piramida inşa etdirildi. Snofrunun Dahşur bölgəsindəki Əyilmiş Piramidası unikal forması ilə seçilir. Bu illərə aid digər böyük tikili - Qırmızı Piramida isə ilk həqiqi düz bucaqlı piramida hesab olunur. Snofrunun dövründə Memfis güclü iqtisadi və mədəni mərkəzə çevrilib.
 |
 |
 | ||||||||
Cizədə üç böyük ehram - Xeops, Xefren və Menkaur piramidaları
| ||||||||||
Snofrudan sonra taxta Xufu (Xeops) çıxdı. Onun adı qədim dövr memarlığının incilərindən, dünyanın yeddi möcüzəsidən müasir zamana qədər gəlib çatan yeganə abidə Böyük Cizə Piramidası ilə əbədiləşib. Bu piramidanın tikintisində misilsiz mühəndislik bacarıqları tətbiq edilib.
Xufunun ardınca Xefren hakimiyyətə gəlib. O, öz adı ilə bağlı olan ikinci böyük Cizə piramidasını tikdirib. Bununla yanaşı Böyük Sfinksin inşasını da onunla əlaqələndirirlər. Xefrenin piramidası və Sfinks, qədim Misirin güc və mistik simvollarından sayılır.
Sülalənin son görkəmli fironu Menkaur olub. O, Cizəda ən kiçik piramidanı inşa etdirib. Menkauranın dövrü, əvvəlki fironlara nisbətən daha çox sosial və dini dəyişikliklərlə yadda qalıb. Bu illərdə sosial ədalətə və dini rituallara xüsusi diqqət yetirilib.
IV sülalə dövründə dini inanc sistemləri inkişaf edib, fironların tanrı kimi qəbul olunması fikri güclənib və Ra-nın kultu əhəmiyyət qazanıb. Öz növbəsində piramidalar fironların ilahi qüdrətini və ölümdən sonrakı həyatlarını simvolizə edən möhtəşəm tikililər hesab edilir.
Sülalənin sonu ilə Misir siyasi parçalanma və böhran dövrünə daxil olub. Lakin IV sülalənin mirası, xüsusilə piramida tikililəri, Misirin gələcək mədəniyyətinə və tarixinə dərindən təsir edib.
| Ad | Şəkil | Hor adı | Hakimiyyət illəri |
 |
|||
.jpg) |
|||
 |
|||
 |
|||
 |
|||
 |
|||
- ↑ "The Old Kingdom (c. 2543–c. 2120 bce) and the First Intermediate period (c. 2118–c. 1980 bce), Britannica". 2024-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-11-16.