Con Kennet Qelbreyt (ing. John Kenneth Galbraith; 15 oktyabr 1908[1][2][…] – 29 aprel 2006[3][1][…], Kembric, Massaçusets[4]) — kanadalı əsilli amerikalı iqtisadçı, diplomat, yazıçı və ictimai intellektual.[6][7] O, XX əsrin ən nüfuzlu iqtisadçıları sırasında yer alır və xüsusilə institusional iqtisadiyyat məktəbinin görkəmli nümayəndələrindən biri kimi tanınır.[8][9] Qelbreyt iqtisadiyyatı yalnız riyazi modellər çərçivəsində deyil, sosial, siyasi və mədəni kontekstlər daxilində təhlil etməsi ilə seçilmişdir.[10]
| Con Kennet Qelbreyt | |
|---|---|
| ing. John Kenneth Galbraith | |
| | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 oktyabr 1908[1][2][…] |
| Vəfat tarixi | 29 aprel 2006[3][1][…] (97 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | iqtisadçı, diplomat, siyasətçi, universitet müəllimi[d], yazıçı-dokumentalist[d], yazıçı, səfir |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | iqtisadiyyat[5], diplomatiya[5] |
| Təltifləri |
|
Con Kennet Qelbreyt 15 oktyabr 1908-ci ildə Kanadanın Ontario dairəsinin, Dunvil şəhərində anadan olmuşdur. O, Toronto Universitetində təhsil almış, daha sonra ABŞ-a köçərək Kaliforniya Universitetində (Berkli) doktorluq dərəcəsi əldə etmişdir. Qelbreytin akademik və peşəkar fəaliyyəti əsasən ABŞ-da formalaşmışdır.[11][12] Qelbreyt uzun illər Harvard Universitetində professor kimi çalışmış və iqtisadi nəzəriyyənin inkişafına mühüm töhfələr vermişdir. Onun tədqiqatları sənaye cəmiyyətinin strukturu, iri korporasiyaların rolu, dövlətin iqtisadiyyata müdaxiləsi və sosial bərabərsizlik problemlərini əhatə edirdi. O, klassik və neoklassik iqtisadi yanaşmaları tənqid etmiş, iqtisadi gücün bazardan kənar institutlarda — xüsusilə böyük şirkətlərdə cəmləşdiyini vurğulamışdır.[13]
Qelbreyt ən çox “konvensional müdriklik” (ing. conventional wisdom) anlayışı ilə tanınır.[14] Bu terminlə o, cəmiyyət və elmi mühit tərəfindən rahat və mübahisəsiz şəkildə qəbul edilən, lakin çox vaxt reallığı tam əks etdirməyən fikirlər toplusunu ifadə edirdi. Qelbreytə görə, bu cür ideyalar sosial baxımdan qəbulolunan olduqları üçün faktlara və yeni elmi yanaşmalara qarşı müqavimət göstərirlər.
O, həmçinin “texnostruktur” anlayışını irəli sürmüş, iri korporasiyalarda qərarların fərdi sahibkarlar deyil, peşəkar menecerlər və mütəxəssislər qrupu tərəfindən qəbul edildiyini qeyd etmişdir.[15]
Qelbreyt yalnız akademik deyil, həm də siyasi və diplomatik fəaliyyəti ilə tanınmışdır.[16] O, 1961–1963-cü illərdə ABŞ-ın Hindistandakı səfiri vəzifəsində çalışmışdır.[17] Bundan əlavə, bir neçə ABŞ prezidentinin, o cümlədən Con Kennedinin iqtisadi məsələlər üzrə müşaviri olmuşdur.[18]
Con Kennet Qelbreyt iqtisadiyyatı sosial elmlərlə sıx əlaqədə araşdıran alim kimi yadda qalmışdır.[19][20] Onun ideyaları iqtisadi siyasətin formalaşmasına, dövlət müdaxiləsinin əsaslandırılmasına və müasir kapitalizmin tənqidinə mühüm təsir göstərmişdir. Qelbreyt bu gün də iqtisadi düşüncədə tənqidi yanaşmanın və ictimai məsuliyyət anlayışının simvollarından biri hesab olunur.[21]
Con Kennet Qelbreyt 29 aprel 2006-cı ildə ABŞ-da vəfat etmişdir.
Con Kennet Qelbreyt çoxsaylı elmi və publisistik əsərlərin müəllifidir. Onun ən məşhur kitabları aşağıdakılardır:[22]
- Varlılar Cəmiyyəti (1958) — müasir istehlak cəmiyyətinin tənqidi;
- The New Industrial State (1967) — iri sənaye korporasiyalarının iqtisadi və siyasi rolu;
- Economics and the Public Purpose (1973);
- A Short History of Financial Euphoria (1990).
Bu əsərlər sadə və anlaşılan üslubu sayəsində geniş oxucu auditoriyası qazanmışdır.
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Societies A. C. o. L., Press O. U., Field A. J. John Kenneth Galbraith // Galbraith, John Kenneth (15 October 1908–29 April 2006), economist and author (ing.). // American National Biography Online / S. Ware [New York]: Oxford University Press, 2017. ISSN 1470-6229 doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1501338
- ↑ 1 2 http://www.nytimes.com/2006/04/30/obituaries/30galbraith.html.
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118537199 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- ↑ 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ Booknotes interview with Galbraith Arxivləşdirilib mart 3, 2016, at the Wayback Machine on A Journey Through Economic Time, November 13, 1994.
- ↑ Steele, Jonathan. "Last of the old-style liberals". The Guardian Profile: John Kenneth Galbraith. 5 aprel 2002. İstifadə tarixi: 4 iyul 2013.
- ↑ Keller, Robert R. "Keynesian and Institutional Economics: Compatibility and Complementarity?". Journal of Economic Issues. 17 (4). 1983: 1087–95. doi:10.1080/00213624.1983.11504189. JSTOR 4225383.
- ↑ Davidson, Paul. "Galbraith and the Post Keynesians". Journal of Post Keynesian Economics. 28 (1). 2005: 103–13. JSTOR 4225383.
- ↑ Marglin, Stephen A.; Parker, Richard; Sen, Amartya; Friedman, Benjamin M. "John Kenneth Galbraith". Harvard Gazette. 7 fevral 2008. İstifadə tarixi: 2 iyul 2013.
- ↑ "John Kenneth Galbraith". The Economist. 4 may 2006. İstifadə tarixi: 3 iyul 2013.
- ↑ "John Kenneth Galbraith, Longtime Economics Professor, Dies at 97". Harvard Crimson. aprel 2006. İstifadə tarixi: 3 iyul 2013.
- ↑ Dunn, Stephen P.; Pressman, Steven. "The Economic Contributions of John Kenneth Galbraith" (PDF). Review of Political Economy. 17 (2). 2005: 161–209. doi:10.1080/09538250500067254. 29 noyabr 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
- ↑ "John Kenneth Galbraith". 16 avqust 2012.
- ↑ "DUTTON DUNWICH HERITAGE REGISTER - AS OF NOVEMBER 2018" (PDF). Duttondunwich.on.ca. 21 yanvar 2022 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 iyul 2022.
- ↑ Rockoff, Hugh (2012) America's Economic Way of War: War and the U.S. Economy from the Spanish–American War to the Persian Gulf War. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0521676738.
- ↑ Miller, J.P. "The Tactics of Retail Price Control". The Quarterly Journal of Economics. 57 (4). 1943: 497–521. doi:10.2307/1884653. JSTOR 1884653.
- ↑ Peterson, G.M.; Galbraith, J.K. "Am. J. Agric. Econ. (1932) 14 (2): 295-310 (link last visited 23 March 2017)" (PDF). Journal of Farm Economics. 14 (2). 1932: 295. doi:10.2307/1230112. JSTOR 1230112.
- ↑ Galbraith, A Life in Our Times, pp. 90, 93.
- ↑ He wrote National Resources Planning Board, The economic effects of the federal public works expenditures, 1933–1938 (1940) online
- ↑ Shinagel, Michael, The Gates Unbarred: A History of University Extension at Harvard, 1910–2009, Harvard University Press, 2010, səh. 52, ISBN 978-0674051355
- ↑ Carson, Thomas, and Mary Bonk. Gale Encyclopedia of U.S. Economic History. Detroit: Gale Group, 1999. [1]
- Henderson, David R., redaktorJohn Kenneth Galbraith (1908–2006) // The Concise Encyclopedia of Economics. Library of Economics and Liberty (2nd). Liberty Fund. 2008. 535–36. ISBN 978-0865976665.
- Hession, Charles H. John Kenneth Galbraith & his critics. New York: New American Library. 1972. LCCN 78176428.
- Keaney, Michael, redaktorEconomist with a public purpose: essays in honour of John Kenneth Galbraith. Routledge frontiers of political economy. London; New York: Routledge. 2001. ISBN 978-0415212922.
- Laperche, Blandine; Uzunidis, Dimitri, redaktorlar John Kenneth Galbraith and the future of economics. Basingstoke [England]; New York: Palgrave Macmillan. 2005. ISBN 978-1403996169. (Papers from the International Symposium Honoring John Kenneth Galbraith Held in Paris in September 2004)
- Reisman, David A. Galbraith and market capitalism. New York: New York University Press. 1980. ISBN 978-0814773802.
- Sobel, Robert. The worldly economists. New York: Free Press. 1980. ISBN 978-0029297803.
- Stone, Irving. There was light: Autobiography of a university: Berkeley, 1868–1968 (1st). Garden City, N.Y: Doubleday. 1970. LCCN 77078738.
- Thacker, Innes (1980), Ideological Control and the Depoliticisation of Language, in Bold, Christine (ed.), Cencrastus No. 2, Spring 1980, pp. 30–33,
- Waligorski, Conrad. John Kenneth Galbraith: the economist as political theorist. 20th century political thinkers. Lanham, Md: Rowman & Littlefield. 2006. ISBN 978-0742531482.
- Speech by John Kenneth Galbraith on March 22, 1968, discussing the impact of Vietnam on American life. Audio recording from The University of Alabama's Emphasis Symposium on Contemporary Issues
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Con Kennet Qelbreyt İnternet arxivində
- C-SPAN-da göstərilənlər
- Con Kennet Qelbreyt — IMDb səhifəsi