Cercocebus agilis — Manqabey cinsinin alt növü olan əntərmeymunlar fəsiləsinə aid meymun növü. Bu növün nümayəndələrinə Mərkəzi Afrikada, Mərkəzi Afrika Respublikasında, Ekvatorial Qvineyada, Kamerunda, Qabonda, Konqo Respublikasında və Konqo Demokratik Respublikasında rast gəlinir.
| Cercocebus agilis | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Cercocebus agilis |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
| ||||||||||
Xəzi qısa və zeytun-boz rəngdədir. Üzü, ayaqları və ovucları tüksüz, qara dərilidir. Erkəklərin bədən uzunluğu 51 ilə 65 sm arasında, çəkiləri isə 7 ilə 13 kq arasında dəyişir. Dişilərin bədən uzunluğu 44 ilə 55 sm arasında, çəkiləri isə 5 ilə 7 kq arasında dəyişir. Çevik manqabeylərin simian immun çatışmazlığı virusuna yoluxa biləcəyinə dair dəlillər mövcuddur.
Onlar gün ərzində aktivdirlər. Əsasən ağaclarda yaşayırlar, lakin vaxtlarının əhəmiyyətli bir hissəsini (12-22%), xüsusən də quru mövsümdə yerdə keçirirlər.[4] Erkəklərin səsi yüksəkdir ki, bu da bu növü əlaqəli növlərdən fərqləndirir. Onlar dominant erkək tərəfindən idarə olunan 18 fərddən ibarət qruplar təşkil edirlər. Qruplar arasında aqressivlik nadirdir, müxtəlif qruplar qarşılaşdıqda üzvlər tez-tez mübadilə olunur.[3]
Onların qidası əsasən meyvələrdən ibarətdir və ən azı 42 fərqli növün istehlakı qeydə alınıb. Çənə quruluşu onlara digər meymun növləri üçün əlçatmaz olan sərt meyvələrin qabığını dişləməyə imkan verir. Onların qidası qoz-fındıq, gənc yarpaqlar və otlar, göbələklər, həşəratlar və digər onurğasızlar, quş yumurtaları və kiçik məməlilərlə tamamlanır.[4]
Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi bu növə "Ən Az Narahatlıq" qoruma statusu verib. Populyasiya üçün əsas təhlükə ətinə görə ovlanmasıdır.[5]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2000.
- ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
- ↑ Kingdon, Jonathan. The Kingdon Field Guide to African Mammals. 1997. səh. 44. ISBN 0-12-408355-2.
- ↑ "Agile Mangabey - Mangabey Species Survival Plan". 28 avqust 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyul 2008.
- ↑ Maisels, F.; Hicks, T.C.; Hart, J.; Shah, N. "Cercocebus agilis". IUCN Red List of Threatened Species. 2020. 2020. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-1.RLTS.T136615A167735266.en. İstifadə tarixi: 19 noyabr 2021.