Canik bəylikləri — 14–15-ci əsirlərdə Kiçik Asiyanın şimalında mövcud olmuş kiçik bəyliklər. Entoni Brayer "Çanik" toponimini lazların özlərini adlandırdıqları "Çani" adı ilə əlaqələndirir.[1]
| Bəylik | |
| Canik bəylikləri | |
|---|---|
|
|
|
| 1300-cü illər — 1460 | |
| Dil | Türk dili |
| Din | İslam |
| Davamiyyət | |
| ← Rum sultanlığı | |
1243-cü ildə baş tutmuş Kösədağ döyüşündən sonra Anadolu monqolların hegemoniyası altına keçdi. Beləliklə, məğlub olan Rum-Səlcuq sultanları Elxanilərin kuklasına çevrildilər və bölgədəki keçmiş Səlcuq əmirlərinin rəhbərlik etdiyi "bəylik" adlanan yarımüstəqil hakimiyyətlər yarandı. Ancaq Anadolunun Orta Qara dəniz bölgəsində dominant bir lider olmadığı üçün eyni ailənin üzvləri tərəfindən idarə olunan bir sıra kiçik bəyliklər meydana çıxdı. Ancaq bu bəyliklər ərazicə Anadoludakı digər bəyliklərdən kiçik idilər və Ərətna bəyliyindən nominal asılı idilər.[2] Həmçinin bu bəyliklər arasında siyasi sabitlik yox idi, tez-tez hərbi qarşıdurmalar yaşanırdı.
| Bəyliyin adı | Paytaxtı | Süqut ili |
|---|---|---|
| Bafra bəyliyi | Bafra | 1460 |
| Hacıəmiroğulları | Mesudiye | 1427 |
| Qubadoğulları | Ladik | 1428 |
| Qutluşah | Amasya | 1381 |
| Tacəddinoğulları | Niksar | 1415 |
| Daşanoğulları | Merzifon | 1398 |
Bütün bəyliklər Osmanlı imperiyasının tərkibinə daxil edilmişdir.
- ↑ Bryer, Anthony. "Greeks and Türkmens: The Pontic Exception". Dumbarton Oaks Papers. 29. 1975: 127. doi:10.2307/1291371. ISSN 0070-7546 – Internet Archive vasitəsilə.
- ↑ Karakök T. İslam Tarihi ve Medeniyeti, c. 11 // Anadolu Beylikleri (türk). XII. Canik Beyleri. İstanbul: Siyer Basim Yayin Dagitim San. Ve Tic. Ltd. Sti. 2018. ISBN 978-6-052-37549-5.