Cərir ibn Əbdülhəmid

Hicri 110-cu^[1] (728) ildə İsfahanın Əbə məntəqəsində (və ya Reyin Əyyə kəndində) anadan olub. Məkkəyə və Bağdada elmi səfərlər edib. Kufədə uzun müddət yaşayıb və sonra Reyə köçüb.^[1] Burada hədis rəvayəti ilə məşğul olub. O, Mənsur ibn Mötəmir, Asim əl-Əhvəl, Hişam ibn Urvə, Yəhya ibn Səid əl-Ənsari və Əməş kimi mühəddislərdən hədis öyrənib. Ondan isə Abdullah ibn əl-Mübarək, Yəhya ibn Main, Əli ibn Mədini, İshaq ibn Rəhaveyh, Əhməd ibn Hənbəl və İbn Əbu Şeybə kimi alimlər hədis rəvayət ediblər.

Qiraəti isə qiraəti-səba imamlarından olan Həmzə ibn Həbibdən və Əməşdən öyrənmişdir.^[2] Onun bu elm haqqındakı görüşlərini, Əbu Yaqub Yusif ibn Musa əl-Qəttan və Əhməd ibn Cübeyr əl-Antaki tərəfindən nəql edilmişdir.

Zöhd və təqvası ilə tanınan Cərir, Reydə vəfat etmişdir.^[3]

O, eşitdiyi hədisləri yazar, kitabsız hədis rəvayət etməzdi. O, həmçinin Əhli-bidət adlandırılan şəxslərdən hədis rəvayət etməmişdir. Cabir əl-Cufi, İbn Əbu Nəcih və İbn Cüreycdən hədis rəvayət etməməsinin səbəbi də məhz budur.^[3]

Müxtəlif coğrafiyalardan olan tələbələrə elm öyrədən Cəririn etibarlılığı məsələsində İslam alimləri həm fikir olmuşlar. Lakin Əhməd ibn Hənbəl hədis də onu üstün hesab etməşimdir. Şiəliyə meyilli olduğu deyilsə də, bu iddia doğru hesab edilməmişdir. Beyhəqi, "əs-Sünənül-kubra"da ondan 30 hədis rəvayət etmiş və ölümünə yaxın yaddaşının zəiflədiyini qeyd etmişdir. Lakin İbn Həcər bu iddianın doğru olmadığını, Beyhəqinin onu Cərir ibn Həzm ilə səhv saldığını söyləmişdir.^[4]

1. ↑ ^{1 2} Zəhəbi. Aləmün-Nubəla (ərəb). IX. 10.
2. ↑ İbn əl-Cəzəri. Qayətün-Nihayə (ərəb). I. Beyrut. 1982. 190.
3. ↑ ^{1 2} Başaran, Selman. "Cerîr b. Abdülhamîd". TDV İslâm Ansiklopedisi. 1993. 29.10.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29.10.2025.
4. ↑ İbn Həcər. Təhzibüt-Təhzib (ərəb). II. Heydərabad. 1907-09. 75.