Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Cəmil Meriç (türk. Cemil Meriç; 12 dekabr 1916 – 13 iyun 1987, İstanbul) — türk yazıçı, tərcüməçi və sosioloqu.
Cəmil Meriç | |
---|---|
türk. Cemil Meriç | |
Doğum tarixi | 12 dekabr 1916 |
Vəfat tarixi | 13 iyun 1987 (70 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı |
![]() |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | müəllif |
Əsərlərinin dili | türk dili |
O, ictimai elmlərin bir çox sahələrində, xüsusilə dil, tarix, ədəbiyyat, fəlsəfə və sosiologiya sahəsində araşdırmalar aparmış, məqalələr yazmış mütəfəkkirdir. Müəllifi olduğu 12 əsər və tərcümələri ilə türk ədəbiyyatında özünəməxsus yeri vardır. O, sosiologiya professoru Ümid Meriçin atasıdır.
1916-cı ildə Reyhaniyyədə (indiki Reyhanlı) anadan olub. Balkan müharibələri zamanı Dimetokadan köçmüş bir ailənin övladı idi. Atası Dimetokada hakimlik edən Mahmut Niyazi bəy, anası isə Zeynep Zinət xanımdır.[1] Atası Mahmud Niyazi bəy Ziraat Bankının direktoru və Antakya məhkəməsinin rəisi olub. 7 yaşına qədər Antakyada yaşayan Cəmil Meriç atası işindən ayrıldıqdan sonra ailəsi ilə birlikdə Reyhanlıya qayıdıb. İbtidai təhsilini Reyhanlı Rüşdiyyəsində başa vurduqdan sonra yenidən Antakyaya qayıtdı. Fransız idarəsi altındakı şəhərdə fransız təhsil sistemini həyata keçirən Antakya Sultaniyyəsində təhsil almışdır.[2] Burada təhsil alarkən, gözlərində zəiflik olduğu aşkar edilmişdir. Onun “Gecikmiş Mühasibat” adlı ilk məqaləsi yerli “Yenigün” qəzetində dərc olunub.[3] O, 12-ci sinifdə milliyyətçi mövqeyinə və bəzi müəllimlərini tənqid etdiyi məqaləsinə görə orta təhsil haqqında attestatını almadan məktəbi tərk etmək məcburiyyətində qalmışdı.[4] Orta təhsilini davam etdirmək üçün İstanbuldakı Pertevniyal Liseyinə gedib. Bu müddət ərzində o, dövrün solçu ziyalıları, xüsusilə Nazim Hikmət və Kərim Sədi ilə də görüşüb.[5]
Maddi çətinliklər üzündən 1937-ci ildə İsgəndəruna qayıdır. Təxminən 9 aya yaxın Haymasaki kəndində ibtidai sinif müəllimi işlədikdən sonra həmin il İskəndərun Tərcümə Bürosunun müdir köməkçisi vəzifəsinə təyin olunub. 1938-ci ildə Qərbi Ayrancı kəndində ibtidai sinif müəllimi, Türk Hava Qurumu və bələdiyyədə katib kimi müvəqqəti işlərdə çalışıb. 1939-cu ilin aprelində Hatay hökumətini devirmək ittihamı ilə həbs edilərək Antakyaya aparılıb, ölüm hökmü tələbi ilə mühakimə olunub və 2 aydan sonra bəraət alıb.
1940-cı ildə İstanbul Universiteti Xarici fakültəsinə təqaüdlə qəbul olunmuş və 2 il bu təhsil ocağında təhsil almışdır. 1941-ci ildən başlayaraq “İnsan”, “Yücel”, “Gün”, “Ayın Bibliyoqrafiyası” jurnallarında məqalələr dərc etdirməyə başlayıb.
- ↑ Entelektüel Kızıyım, Yeni Şafak gazetesi, 27 Mayıs 2001
- ↑ "Cemil Meriç, İletişim Yayınları web sitesi, Erişim tarihi:25.12.2014". 2 Aralık 2014 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Kemaleddin Taş, Cemil Meriç’in Sosyoloji Anlayışı, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 6, 2001
- ↑ "Cemil Meriç Kronolojisi, 2012-2013 Cemil Meriç Yılı web sitesi, Erişim tarihi:25.12.2014". 5 Ekim 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Mustafa Armağan, Meriç, Cemil, İslam Ansiklopedisi" (PDF). 25 Aralık 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF).