Cəhənnəm (yəhudicə gehinnom – "Hinnom vadisi") — "dərin quyu" Bunun ərəbcə “bədbəxtlik, uğursuzluq” mənasını verən bir söz olduğunu iddia edən İslam alimləri olsa da, dil alimləri bu məsələdə tərəddüd etmişlər. Yunan dilində geenna və latınca gehenna kimi istifadə olunan söz, ehtimal ki, ibranicə gé-Hinnom (Hinnom vadisi) sözündəndir. Əksər dini təlimlərə görə əbədi əzaba düçar edilmiş günahkarların ruhlarının məskəni. [1] İslam dininə görə 7 təbəqədən ibarət cəhənnəm üzərindən qıldan nazik Sirat körpüsü çəkilmişdir. Günahkarlar körpüdən yıxılıb cəhənnəmə vasil olurlar.
Quranın yetmiş yeddi ayəsindəki cəhənnəm sözünün ərəbcə olduğunu deyənlər cəhənnəm sözünün ərəbcə “Cəhnəm” sözündən götürüldüyünü, cəhnəmin isə “cəhm”dən törədiyini bildiriblər.Cehm; galiz, murdar, istenmeyen deməkdir.Cəhənnəm günahkar bəndələrin və kafirlərin axirətdə gedəcəkləri əzab yeridir.Yaxud bu, Allahın əzaba layiq olanları onunla cəzalandıracağı və ölümdən sonra əbədi əzab yurdu olan odun adıdır. Qurani-Kərimdə cəhənnəmin müxtəlif adları qeyd olunmaqdadır.
"Qurani-Kərim"də cəhənnəmin 7 qapısının olduğu qeyd olunur: (Cəhənnəmin) yeddi qapısı var. Hər qapıdan müəyyən bir dəstə girər.[2]
- Cəhənnəm — Ümumiyyətlə, axirətdə bütün əzab yerinin adıdır. Üst təbəqəni təşkil edir, ən yüngül əzablı hissədir.
- Ləza — Saf alov mənasında cəhənnəm adıdır.Lüğəvi mənası alovlandırmaqdır.Ləza Quranda yalnız bir dəfə qeyd edilmişdir.
- Hutama — “hatm” sözündən əmələ gəlib. Bir şeyi sındırmaq, mənasına gəlir. Hutame "şiddətli alov" deməkdir. Bir görüşə görə, cəhənnəmin qapılarından biridir.
- Sair— Yanmış alov deməkdir. Odu yandırmaq mənasını verən “sa'r” kökündəndir.
- Səqar —“güclü hərarətlə yandırmaq” mənasını verən “sakr” kökündən olan addır. Dörd ayədə cəhənnəm sözünün yerinə işlənmişdir.
- Cəhim— Çox şiddətli alovlu, bir-birinin üstündə və çuxurda yanan böyük bir yanğın mənasını verir.Qurani-Kərimdə 26 yerdə keçməkdədir.
- Haviyə — Cəhənnəmin adlarından biri olan Haviye cəhənnəmin yeddinci mərtəbəsidir və hərarət və əzab baxımından ən şiddətlidir. Haviyyə “uçurum, dərin çuxur” deməkdir. Quranda yalnız bir dəfə qeyd edilmişdir."[3]
- ↑ M. F. Abdülbâkī, el-Muʿcem, “cehennem”, “caḥîm”, “hâviye”, “ḥuṭame”, “leżâ”, “saʿîr”, “saḳar”, “nâr”, “ʿadüv” md.leri.
- ↑ Hicr surəsi, 44
- ↑ Huməzə surəsi, 4