Cökədağ (tatar. Cükätaw / Җүкәтау, çuvaş Çük tu / Чӳк ту) — İdil bulqarların qədim qalası.
| Cökədağ | |
|---|---|
 | |
| 55°22′59″ şm. e. 50°33′11″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Yerləşir | Çistopol rayonu |
Tatarca Cükätaw (indiki ədəbi dildə Yükätaw) sözü "Cükä" ("Cökə") və "Taw" ("Dağ") sözlərindən yaranıb, rusca tərcüməsi isə "Липовая Гора"-dır[1]. Lakin Çuvaş dilindən tərcüməsi "Töhfə dağı"dır, Cökə sözü isə çuvaşca "Сoka"-dır (çăка). Ruslar şəhəri işğal edəndən sonra buranı Jukotin (rus. Жукотин) adlardındılar. Qərb qaynaqlarında Sacetim kimi tanınır.
X əsrdə xəzlik heyvandarlıq mərkəzi kimi yaranıb. Bəzi zamanlar Bulğar Əmirliyinin paytaxtı oldu. 1360, 1391, 1399, 1414 və 1431-ci[2] illərdə rus tayfaları tərəfindən basqınlara uğraşdı. XVI-cı yüzillikdə Rusiya İmperatorluğu tərəfindən işğal olundu.
İndiki Tatarıstan cümhuriyyətinin Çistay şəhərinin yaxınlığında, Çolman çayının sol sahilində yerləşir.
- ↑ https://islam-today.ru/istoria/dzuketau-musulmanskij-gorod-i-vostocnye-vorota-volzskoj-bulgarii/ Arxivləşdirilib 2023-07-05 at the Wayback Machine Город Джукетау – Липовая Гора был одним из центров Волжской Булгарии.
- ↑ Смирнов А. П. Волжские булгары. — Рипол Классик, 2013. — С. 72. — 308 с.