Braziliya yəhudilərinin tarixi uzun və qarmaşıq olmuş, Avropadan gələn mühacirlərlə sıx bağlıdır. Yəhudilər Braziliyaya XVI əsrdə Avropada tüğyan edən inkvizisiya məhkəmələrindən qaçaraq gəlmişdir. Vaxtilə Hollandiya hakimiyyətində olan Braziliyada ilk sinaqoq 1636 tarixində Resifidə qurulmuşdur. Yəhudilərin çoxu İspaniya və Portuqaliya inkvizisiyalarından Hollandiyaya qorxub qaçan səfaradlar idi. 1824-cü ildə qəbul edilən Braziliya Konstitusiyasında dini azadlığın elan olunmasıyla yəhudilərin bura köçü sürətlənmişdir. Kauçuk sənayəsinin birdən birə yüksəlişi ilə XIX əsrdə Mərakeş yəhudiləri də bura axın etdi. Ölkəyə gələn yəhudilərin sayı Avropadakı Nasist idarəçiliklə daha da artdı. Sonuncu köç dalğası isə XX əsrin 50-ci illərində Şimali Afrikadan oldu. Hal-hazırda Braziliyada yaşayan yəhudilərin icmaları, sinaqoqları, məktəbləri və s. mövcuddur.
Bu gün Braziliyada 96 min yəhudi yaşamaqdadır.[1] Yəhudilərin əksəriyyəti Polşa və Almaniya əsilli əşkinazilər, bir qismi isə Şimali Afrikadan köçən səfəradlardır.[1] Siyasət, idman, təhsil, ticarət və sənayedə önəmli rol oynayan yəhudilər Braziliyadakı həyata hər tərəfli inteqrasiya olmuşdur.
Braziliya yəhudilərinin əksəriyyəti San Pauluda yaşasa da, bir qismi də Rio-de-Janeyroda, Rio Grande du Sol, Minas Gerais və Parana əyalətlərində yaşamaqdadır.
- San Paulu : 44,000
- Rio de Janeiro : 25,000-30,000
- Porto Alegre : 15,000[2]
- Belo Horizonte : 10,000
- Curitiba : 8,500
- Resifi : 7,600
- Belém : 6,200
- Manaus : 5,720
- Niteró : 600[3]
- Salvador, Bahia: 2,500
- Florianópolis : 420[4]
- Piracicaba : 1,400[5]
- Pelotas : 330[6]
- Brazilia : 920
- Erechim : 240[7]
- Fortaleza : 120
- Natal : 40
- ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 13 iyun 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 avqust 2016.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 12 iyun 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2010.
- ↑ http://www.rj.anpuh.org/Anais/2006/conferencias/Andrea%20Telo%20da%20Corte.pdf[ölü keçid]
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 3 iyun 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 21 avqust 2016.
- ↑ http://gazetadepiracicaba.cosmo.com.br/conteudo/mostra_noticia.asp?noticia=1567730&area=26050&authent=520616607227332347217461567214[ölü keçid]
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 24 yanvar 2005 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 yanvar 2005.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 24 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2012.