^?

Bitkoin kriptovalyutanın ilk nümayəndəsidir. 2008–ci ildə Satoshi Nakamoto ləqəbli bir şəxs və ya qrup tərəfindən Bitcoin şəbəkəsinin iş prinsipini və protokolun təsvirini əks etdirən “Bitkoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System” adlı məqaləsi yayıldı. Bitkoin ilk dəfə 2009-cu ildə istehsal olundu. İlk bitkoin tranzaksiyası 2009-cu ildə Nakamoto tərəfindən Hal Finneyə 10 bitkoin göndərməklə həyata keçirilidi. Bitkoinin simvolu ฿, qısaltma adı isə BTC-dir. Bitkoinin ən kiçik vahidi satoşidir. 1 Satoshi = 10–8฿= 0.00000001฿. 2160 sayda bitkoin ünvanı mövcuddur. 2140–ci ilə qədər 21 milyon Bitkoin yaradıla bilər

Bitkoin satıla, alına və başqa pul vahidləri ilə dəyişdirilə bilər. Bitkoin tranzaksiyaları kompüter və ya smartfonlardan üçüncü bir maliyyə orqanı olmadan birbaşa həyata keçirilir. Bitkoin açıq texnologiyadır və hər kəs hər hansı bir maneə olmadan bu texnologiyadan istifadə edə bilər. Ənənəvi bank sistemləri ilə bitkoinin əsas fərqi odur ki, bu məlumat bazası bir kompüter və ya serverdə deyil, minlərlə və hətta milyonlarla kompüter arasında bölüşüdürülüb. Bu isə öz növbəsində bu məlumatlar bazasının ələ keçirilmə ehtimalını aşağı salır. Bitkoinlə edilən ödəmələr bir neçə saniyə ərzində baş verir. Ödəmələr bloklar şəklində yığılır. Hər bir blokun yaradılması təqribən 10 dəqiqə zaman alır. Blokların yaradılmasında iştirak edən şəxslər maynerlər adlanır. Onlar hər yaratdıqları bloka görə müəyyən miqdarda bitkoin qazanırlar [63]. Bitkoin kriptoqrafik alqortimlərə əsaslanan elektron pul sistemidir. Bu elektron pul sistemi ənənəvi bank sistemi ilə oxşar funksiya və məqsədlərə sahib olsa da, bir sıra cəhətlərə görə fərqlənir:

Geri dönülməzdir − Hər bir bitkoin əməliyyatı blokçeynə daxil olduqdan sonra bu əməliyyat geri dönülməzdir,onu geri qaytarmaq mümkün deyil.

Təsdiqlənmə − Ənənəvi bank əməliyyatları sistemindən fərqli olaraq, istənilən ölçülü Bitkoin əməliyyatı tam təsdiqlənə bilər. Təsdiqlənmə yalnız rəqəmsal imza ilə həyata keçirilə bilər.

Anonimlik − Ənənəvi əməliyyat sistemi birdən çox əməliyyat üçün istifadəçinin adını daşıyır. Bitkoin əməliyyatlarında isə istifadəçilər həqiqi olmayan adlarla müxtəlif bitkoin ünvanlarından istifadə edirlər. İstifadəçi gizliliyini qorumaq üçün, bitkoin əməliyyatları bir-biri ilə əlaqəli deyil.

Maliyyə ədaləti − inflyasiya ənənəvi bank sisteminə böyük təsir göstərə bilər, lakin Bitkoin sisteminə təsir etmir.

Maliyyə azadlığı − tamamilə mərkəzləşdirilmiş ənənəvi bank sistemindən fərqli olaraq Bitkoin şəbəkəsinin mərkəzləşdirilməməsi səbəbindən istifadəçilərə maliyyə vəziyyətinə görə azadlıq verir