Bibiheybət — Azərbaycanda, Abşeron yarımadasında yerləşən neft-qaz-kondensat yatağı. Oroqrafik baxımdan yataq Bibiheybət vadisində, Bibiheybət buxtasında (indi qurudulmuş İliç körfəzi) və Badamdar yaylasında yerləşir.[1]
| Bibiheybət neft yatağı |
|---|
1803-cü ildə Bakı taciri Qasımbəy dənizdə iki neft quyusu tikdirmişdir. Bu quyular Bibiheybət kəndinin sahilindən 18 və 30 metr aralıda yerləşirdi və bir-birinə bərk-bərk döyülmüş lövhələrdən düzəldilmiş çərçivə ilə də sudan qorunurdu.[2]
1844-cü ildə Dövlət müşaviri Vasili Semyonovun və Bakı neft mədənlərinin direktoru, dağ-mədən mühəndisləri korpusunun mayoru Alekseyevin rəhbərliyi ilə Pensilvaniyada Edvin Dreyk quyusunun qazılmasından on ildən çox əvvəl Bibiheybət sahəsində qazma işlərinə başlanılmışdır. 1847-ci ildə burada 21 m dərinliyə ilk neft kəşfiyyat quyusu qazılmışdır.[3] Dünyanın ilk müasir neft quyusu da 1847-1848-ci illər arasında qazılmışdır. İlk yağ 14 iyul 1848-ci ildə taxta çubuqlardan istifadə etməklə zərbə üsulu ilə əldə edilmişdir.[4][5]
XIX-XX əsrlərin sonunda sahil dibinin altında əhəmiyyətli bir yataq da aşkar edilmişdir. Onu inkişaf etdirmək üçün sahil qumunu doldurmağa qərar verdilər. 1910-cu ildə Sankt-Peterburq mühəndisi, Dəmir Yolları İnstitutunun məzunu Pavel Pototskinin rəhbərliyi ilə iş başlanmışdır.[6]
- ↑ Бибиһејбәт нефт јатағы // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. II ҹилд: Балзам—Гајдар. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1978. С. 156.
- ↑ "Корпоративный музей ОАО «НК Роснефть». 1803 год".[ölü keçid]
- ↑ "Корпоративный музей ОАО «НК Роснефть». 1846 год".[ölü keçid]
- ↑ "Корпоративный музей ОАО «НК Роснефть». 1848 год".
- ↑ "The Oil Industry of Medieval Persia (Azerbaijan and Baku). San Joaquin Geological Society". 2013-05-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-08.
- ↑ "Инженер Павел Потоцкий: навечно в нефтяной истории Баку". 2020-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-02.